10 juni 2004 Eindrapport Taakgroep Vernieuwing ... - Vecon

Bijlage 3 Kerndoelen enpraktijkonderwijsHet praktijkonderwijs hoort erbij, bij het voortgezet onderwijs. Maarhet heeft daar wel een bijzondere plaats. Die brengt vragen met zichmee in verband met kerndoelen. Zijn de voorgestelde kerndoelen ookbruikbaar voor het praktijkonderwijs? Welke rol kunnen de nieuwekerndoelen hebben in het praktijkonderwijs? En hoe verhouden dekerndoelen zich tot een competentiebenadering die juist voor leerlingenin het praktijkonderwijs zoveel te bieden heeft? Dat zijn devragen waar het in deze bijlage over gaat.Praktijkonderwijs en kerndoelenDe Taakgroep stelt een set van in totaal 58 kerndoelen voor, die descholen voor voortgezet onderwijs moeten onderbrengen in eenprogramma voor de eerste twee leerjaren. Sinds 1998 behoort hetpraktijkonderwijs officieel tot het voortgezet onderwijs. Alleen aldaarom hoort het praktijkonderwijs een plek te krijgen in onze overwegingen.Maar er is meer. De ontwikkeling van het praktijkonderwijsen die van het voortgezet onderwijs kennen een aantal gemeenschappelijkethema’s: de leerling centraal, doorlopende leerlijnen, eengeleidelijke ontwikkeling van competentiegericht onderwijs. Meterkenning van de eigenheid van het praktijkonderwijs betekent juistdeze gemeenschappelijkheid dat het praktijkonderwijs in onzerapportage niet mag ontbreken.kerndoelen bekeken op de bruikbaarheid ervan in het praktijkonderwijs.Dat heeft geresulteerd in de notitie Streefdoelen Nieuwe Stijl inde aangepaste Basisvorming. Keuzes aan het Praktijkonderwijs 1 .Daaruit blijkt dat de voorgestelde kerndoelen van de Taakgroep goedkunnen dienen als kader en inspiratiebron voor het praktijkonderwijs.De scholen kunnen ook goed uit de voeten met de bestaande regeling,dat ze zich in moeten spannen zoveel mogelijk van de kerndoelen tebereiken, uitgaande van de mogelijkheden van een individuele leerling.De voorgestelde kerndoelen bieden dus een kader voor een standaarden de ruimte voor maatwerk.In dezelfde periode publiceerde de SLO de notitie Competentie van Aen Z 2 , waarin een aanzet wordt gegeven voor een competentiegerichtevormgeving van de praktijkvorming in het praktijkonderwijs.De Taakgroep heeft Eva Voncken van het SCO-Konhstamm Instituutgevraagd na te gaan wat de relatie is tussen beide documenten. Dezebijlage bevat het resultaat daarvan.Positie praktijkonderwijsMet de wijziging van de Wet op het Voortgezet Onderwijs (WVO) in1998 werd het startsein gegeven voor het praktijkonderwijs. In deeerste fase is veel energie gestoken in het totstandkomen van dezogenoemde zorgstructuur in het vmbo, met leerwegondersteunend enIn verband met onze opdracht is de eerste vraag of scholen voorpraktijkonderwijs met de voorgestelde set nieuwe kerndoelen uit devoeten kunnen. Nog concreter: kunnen de scholen voor praktijkonderwijsvoldoen aan de eis van de Wet op het Voortgezet Onderwijspraktijkonderwijs. In eerste instantie was de inbedding van de MLKscholenen de SVO-LOM scholen aan de orde. De MLK-scholen zijnomgezet tot zelfstandige scholen voor praktijkonderwijs. Een minderheidvan de scholen fuseerde met een VO-school (met vmbo) tot eenafdeling praktijkonderwijs.dat het praktijkonderwijs: ‘...zodanig (wordt) ingericht dat de kerndoelenvan de basisvorming zoveel mogelijk kunnen worden bereikt’ ?De opdracht van het praktijkonderwijs is leerlingen voor te bereiden opeen plek in de maatschappij en ze toe te leiden naar een plek op deKunnen de kerndoelen uit het voorstel dienen als ‘streefdoelen’ voorscholen voor praktijkonderwijs? Anders dan de kerndoelen ‘oude stijl’geven deze streefdoelen een duidelijke inspanningsverplichting aan,zonder dat scholen daaraan voor iedere leerling dezelfde inhoudmoeten geven. Juist dit laatste is van belang om recht te doen aan degrote verschillen in mogelijkheden en capaciteiten van de leerlingen inhet praktijkonderwijs.Op verzoek van de Taakgroep heeft de Referentiegroep Praktijkonderwijsin de Steigers een eerdere versie van het voorstel voor nieuwearbeidsmarkt. Praktijkonderwijs is alleen toegankelijk voor jongerendie voldoen aan landelijke criteria 3 . Of dat het geval is, wordt getoetstdoor de RVC’s waarna een positieve beschikking praktijkonderwijs kanvolgen. Praktijkonderwijs is bestemd voor leerlingen voor wie vaststaatdat:• overwegend een orthopedagogische en -didactische benadering isgeboden en• het volgen van onderwijs in een der leerwegen, al dan niet incombinatie met het volgen van leerwegondersteunend onderwijs, nietleidt tot het behalen van een diploma/getuigschrift van het vmbo.24 Beweging in de onderbouw / Bijlagen