Justitie en politie in buitenlandse missies 4 | 10 - HiiL

De rule of law-opbouwmissie in Kosovo113werkcultuur: formeel, bureaucratisch, centralistisch, passief eninitiatiefloos. De rechtscultuur is nog steeds staats- en niet burgergericht.Als de rechterlijke organisatie zich al (burger)klantgerichtopstelt, dan is dat eerder gebaseerd op een door internationals‘opgedrongen’ procedure dan dat het vanuit een eigen overtuigingkomt. Het feit dat de werkwijzen nog steeds zijn gebaseerdop regelingen ten tijde van een totaal ander regime en er bij al diehonderden medewerkers weinig tot geen initiatief is om mee te gaanin de modernisering van het kantoor, die in het privéleven met gsmen internet wel bestaat, duidt ook op een diepgewortelde angst voorverandering. Verandering in en modernisering van werkwijzenmaken niet alleen onzeker, ze gaan ook de inefficiëntie openleggenen de (individuele) prestaties van vooral rechters en officieren zichtbaarmaken.Ook in de werkomgeving doen zich de afwachtendheid en vriendelijkheidgelden. Vaak in het vriendelijk ‘ja’ zeggen, maar vaak ‘niet’doen, wellicht doordat de lage beloning niet stimuleert tot betrokkenheidof omdat men geen idee heeft hoe dingen aan te pakken. Inveel vacaturevervullingen, in weerwil van ‘optisch’ onafhankelijkeprocedures, is het familie-zijn een pre. Aan de oppervlakte lijkt allesgoed geregeld, maar dit is vaak schone schijn. Zo heeft bijvoorbeeldde KJC een mooie website, maar inhoudelijk staat er bijna nietsop en het is niet actueel; er is een financiële afdeling die volledig‘according to the law’ lijkt te werken, maar deze kent nauwelijkseen systeem van budgetplanning en -monitoring. Initiatieven omde organisatie te verbeteren worden door het zittend managementgezien als disloyaliteit en kunnen leiden tot degradatie of zelfs ontslag.Zo werd een initiatiefrijke juridisch medewerker als ‘ongekwalificeerd’gedegradeerd tot chauffeur van een gerecht.AnciënniteitsbeginselDaarnaast is de gemiddelde Kosovaarse ‘manager’ in de rechterlijkeorganisatie (president, chief prosecutor of court administrator) totmanager opgeklommen of bevoorrecht en niet zozeer tot manageropgeleid, waarbij het anciënniteitsbeginsel veelal bepalend was.Deze managers, opgegroeid tijdens en met hun voorbeelden uit devoormalig socialistische tijd, zijn niet in staat macht te delen enzijn onbekend met (in elk geval: geen voorstander van) dualistische