Justitie en politie in buitenlandse missies 4 | 10 - HiiL

78 Justitiële verkenningen, jrg. 36, nr. 4, 2010Bovendien was het relatief eenvoudig wijzigingen in het programmaaan te brengen, mits goed onderbouwd. Resultaat was dat hetNUFFIC-project werkelijk door het instituut gedragen werd, metcapacity building én sustainability als onmiskenbaar resultaat. Ditis belangrijk geweest, omdat het een groeiend wantrouwen jegensbuitenlandse projecten wegnam.Capacity buildingCapaciteit – kennis en vaardigheden – is laag in Rwanda. Er lijkteen uitstekende, maar erg kleine toplaag te bestaan van mensendie voornamelijk in het buitenland zijn opgeleid, voor een deelin de diaspora die na 1994 naar Rwanda terugkwam. Er is eenbrede onderlaag met opmerkelijk weinig kennis, vaardigheden enervaring. Daartussen gaapt een enorme kloof. De meest logischeverklaring is dat Rwanda voor de genocide slechts een zeer pover(hoger) onderwijsstelsel had. Zo studeerden er tussen 1963 en 1994in totaal 2.000 mensen af aan de nationale universiteit, in alledisciplines tezamen. De genocide en vlucht van velen daaropvolgendhebben daarin vervolgens nog een stevig gat geslagen.Dat algemene beeld is niet anders voor specifiek de justitiesector.Voor 1994 werden 20 rechtenstudenten per twee jaar aangenomen,wat voor de gehele periode 1963-1994 rond de 300 afgestudeerdejuristen betekent. Ter vergelijking: anno 2010 studeren op allejuridische faculteiten tezamen een kleine 4.000 studenten, watbetekent dat jaarlijks iets meer dan 900 juristen afstuderen. Deconsequentie is echter dat het overgrote deel van de juristen zeeronervaren is. Tot de justitiehervormingen van 2004 was slechts 5%van de rechters en officieren van justitie jurist. In 2004 zijn nieuwerechters (circa 230) en officieren van justitie (circa 150) benoemd, nakort daarvoor als jurist afgestudeerd te zijn. Slechts een klein deelvan hen had enige ervaring in die beroepen. Hetzelfde geldt mutatismutandis voor ambtenaren van het ministerie van Justitie, onderwie state attorneys, wetgevingsjuristen en medewerkers van de doorde overheid opgezette rechtswinkels. Voor 1994 was het aantal advocatenop de vingers van één hand te tellen. De Kigali Bar Association– de eerste in zijn soort in Rwanda – is in 1997 opgericht, en teldetoen 44 leden. Op dit moment telt de Bar meer dan 400 advocaten,met een instroom van ruim 100 per jaar.