Justitie en politie in buitenlandse missies 4 | 10 - HiiL

Winning the hearts and minds in Nederlands-Indië37Een staat van verschilVanaf het laatste kwart van de negentiende eeuw ontwikkeldenverschillende Europese mogendheden in Afrika en Azië modernepolitiekorpsen, wisselend van vorm, min of meer professioneel naarEuropees model, en vrijwel altijd bemand door een meerderheidvan inheemse rekruten en geleid door een Europees kader. 3 Meteen ideaal van moderne politie, maar steevast met leger en gewapendepolitiekorpsen achter de hand, trachtten zij het toezicht op debinnen landse veiligheid te vergroten en hun macht te staven. Dezepolitie was het gezicht van de koloniale staat. Idealiter voerde zij hetgouvernement het diepst de koloniale samenleving in, en bracht zijdie het dichtst bij zijn onderdanen. Maar deze politie was ook hettheater van koloniale staatsmacht: terwijl zij toezag, en goedschiksdan wel kwaadschiks haar werk verrichtte, keken de Europese eninheemse onderdanen kritisch terug. Omdat een koloniale staatals Nederlands-Indië per definitie een legitimiteitsprobleem heeft,was het niet altijd even makkelijk om de belangen van die staat opgepaste en efficiënte wijze te behartigen. Daarom had de politie inde laatkoloniale staat Nederlands-Indië zo’n moeilijke taak en zijnde oorzaken van koloniaal politiegeweld complex.In vergelijking met de meeste moderne staten in Europa leed hetveiligheidstoezicht in de laatkoloniale staat Nederlands-Indië aaneen groot mankement: er was geen effectieve centrale macht, nocheen eenduidig systeem van veiligheidstoezicht – ook niet na degrote politiehervormingen in de twintigste eeuw. Daarvoor was hetgebied te groot, het systeem van indirect bestuur ontoereikend, decommunicatie en informatie-uitwisseling te gebrekkig. Er was welgezagspluralisme, fragiliteit van gezag en gebrek aan veiligheidstoezicht,die zoveel koloniale staten kenmerkten. Koloniale interventieen expansie hebben deze kenmerken mogelijk zelfs versterkt.Bijkomend was de permanente staat van onveiligheid in de kolonie.3 Postkoloniale pioniers in de studie van koloniale politie (hoofdzakelijk in het Britseempire) zijn Arnold (1986) en Anderson en Killingray (1991, 1992). Een eerste generatiehistorici en sociale wetenschappers, zoals onder meer Ahire (1991), bouwde hieropvoort in de jaren 1980-1990. Recentelijk is de aandacht voor (post)koloniale politie opnieuwgestimuleerd doordat imperialisme, mede onder invloed van de actuele golf vaninternationale interventies, als onderwerp van studie een comeback heeft gemaakt. Zieonder meer: Chandavarkar, 1998; Campion, 2002; Bickers, 2004; Sinclair, 2006; McCoy,2009.