Justitie en politie in buitenlandse missies 4 | 10 - HiiL

114 Justitiële verkenningen, jrg. 36, nr. 4, 2010systemen, zoals medezeggenschap of collegiaal bestuur. De (her)benoemingsprocedure, die er ook specifiek is voor presidenten,hoofdofficieren en leden van de KJC en die niet op anciënniteit maarop managementkwaliteit is gebaseerd, zal hopelijk positieve invloedhebben.Opleiding is overigens een zwakke schakel in (juridisch) Kosovo.Het grootste deel van de rechters en officieren is nog in de oude tijdopgeleid in Belgrado of Zagreb en op de Universiteit van Pristina,die in 1968 is opgericht. Sommige jongere rechters zijn genoodzaaktgeweest om hun opleiding af te ronden in de ondergrondse parallelleuniversiteit. En na de oorlog zijn de (privé)universiteiten alspaddenstoelen uit de grond geschoten, hetgeen de kwaliteit van detoekomstige generatie, zo wordt gevreesd, ook niet ten goede zalkomen. Een lichtpuntje is het Kosovo Judicial Institute, dat juristenklaarstoomt voor het rechters- en officiersvak. De eerste lichtingis in december 2009 ‘afgestudeerd’ en de verwachting is dat dezejuristen goed zullen scoren in de (her)benoemingsprocedure.Plannen, vooruitkijken, anticiperen, initiëren, organiseren, strategiebepalen, visie ontwikkelen, dit zijn allemaal aspecten in het werkdie eeuwenlang door de Ottomanen, de Serviërs, de socialisten,maar óók door UNMIK niet werden aangemoedigd. Sterker nog,ontmoedigd: doen jullie maar wat wij denken dat goed voor jullie is.In het verleden was dat noodzakelijk om te overleven, in de UNMIKtijdwas het de worst die tot de onafhankelijkheid zou moeten leiden.Er lijkt minder risico te zijn dat de EULEX-missie, met de worstvan de opheffing van de visumplicht en het EU-lidmaatschap, toteenzelfde volgzaamheid zal leiden. Het uitgangspunt voor EULEXis dat de Kosovaren nu zelf in de ‘driving seat’ zitten: ze moeten hetallemaal uiteindelijk zelf willen en doen!Ook over ethiek in het werk wordt verschillend gedacht: wat wij inonze rechterlijke/ambtelijke omgeving al gauw onacceptabel enonethisch vinden, wordt hier beschouwd als gewone vriendendiensten:ik help jou, jij helpt mij en ons kent ons! En wat doe je alsje € 300 per maand verdient en je kunt met één handtekening tenminste een Golfje rijker zijn?Wat wij legaal correct noemen, kan voor Kosovaren soms sociaalillegitiem zijn. Nu is bijvoorbeeld in Pristina het zogenoemde Kurtiprocesgaande: Kurti is een fameus criticus van UNMIK en EULEX,voorvechter van totale onafhankelijkheid en een held in het land.Het proces is formeel legaal, maar het wordt als illegitiem ervaren.