2009-082 Samen werken aan samenwerking - Lei

144
nemers. Ten slotte leidt laterale samenwerking volgens de deelnemers tot een
verbetering van de efficiëntie en tot meer sociale cohesie op het platteland.
Maar er bestaan volgens de deelnemers ook relatief veel nadelen van samenwerking.
Het feit dat soms de regie uit handen moet worden gegeven, het verlies
aan identiteit, het delen van zeggenschap, gehinderd worden door de
zwakste schakel en de afhankelijkheid worden door de deelnemers als nadeel
beschouwd (Vergelijk 6.2.2). Ook worden nadelen als 'no room to move', het investeren
van veel tijd en energie, het lang kunnen doorwerken van problemen en
eindeloos vergaderen genoemd.
6.6.4 Proces bij het opzetten van samenwerking
In de workshops is behalve aan bestaande vormen van samenwerking ook aandacht
besteed aan het opzetten van een samenwerkingsverband. Hoe loopt dat
proces en welke belemmeringen kunnen zich daarbij voordoen? Welke kwaliteiten
zijn daarbij nodig en hoe kan daarbij ondersteuning gegeven worden. Uitgebreide
informatie hierover is gegeven in de bijlagen B5.1 en B5.2 en in de
brochure (Smit et al., 2008).
Samengevat is vooral het zoeken en vinden van een of meerdere geschikte
samenwerkingspartners belangrijk. Hierbij vormen netwerken en goede communicatie
over wie de verschillende samenwerkingspartners zijn en wat ze nu
precies willen essentiële stappen. Opvallend was dat de adviseurs veel meer potentiële
belemmeringen noemden dan de ondernemers. Dit kan te maken hebben
met het aantal situaties dat de adviseurs hebben meegemaakt, maar ook
met het type ondernemer dat actief met samenwerking bezig is. De ondernemers
in de workshop zagen vooral kansen in samenwerking en vormen daarmee
geen dwarsdoorsnede door de Nederlandse landbouwsector. Uit bovenstaande
opsomming blijkt al dat met name persoonlijke factoren belemmerend kunnen
zijn bij het opzetten van een samenwerkingsverband. Vereiste kwaliteiten voor
het opzetten van een samenwerkingsverband zijn dan ook vooral daarop gericht,
bijvoorbeeld inlevingsvermogen, incasseringsvermogen, eerlijkheid en
sociale vaardigheden. Ondersteuning bij het opzetten van een samenwerkingsverband
wordt ook belangrijk geacht. Daarbij gaat het deels om procesondersteuning
en coaching en anderzijds om financiële, juridische en andere
technische informatie, bijvoorbeeld door het doorrekenen van verschillende
scenario's. Een onderdeel is een analyse van de ondernemers zelf, hun capaciteiten
en hun samenwerkingsbereidheid.