2009-082 Samen werken aan samenwerking - Lei

deze factor niet. Dat komt waarschijnlijk omdat zij er groot voorstander van waren
om de exploitatie via één rekening te laten lopen en het 'dat is mijn stuk
grond-gevoel' zo snel mogelijk te laten verdwijnen.
B5.4 Nieuwe samenwerkingsvormen: tendensen en behoeftes
In deze paragraaf staat de vraag centraal of er tendensen zijn in de richting van
nieuwe samenwerkingsvormen. De antwoorden daarop waren als volgt:
- Samenwerking bij in- en verkoop;
- Deelsamenwerkingen, bijvoorbeeld op de deelgebieden in- en verkoop, machines,
arbeid, energie, mest en dergelijke;
- Tijdelijke samenwerkingsverbanden, eventueel op contractbasis, per activiteit;
- Vormen met minder historische binding c.q. buiten de familiesfeer;
- Vormen met een aandelenstructuur, waardoor privé- en bedrijfsvermogen
van elkaar gescheiden zijn, bijvoorbeeld een holding; deze vormen geven de
mogelijkheden om de taken van vakman, manager en ondernemer te onderscheiden.
- Samenwerking tussen akkerbouwers en veehouders;
- Samenwerking met de omgeving (mkb, dorp/stad), bijvoorbeeld in de recreatieve
sector of door het ontwikkelen van gemeenschappelijke activiteiten;
- Clustervorming om nieuwe business te ontwikkelen;
- Samenwerking tussen landbouw en zorg op basis van gelijkwaardigheid;
- Nieuwe coöperaties;
- Verticale samenwerking, dus van meerdere of alle schakels in een keten;
Ondernemers en vooral adviseurs zien tal van mogelijkheden voor horizontale
samenwerking. Ook ketensamenwerking wordt door beide genoemd. Opvallend
is dat historische banden en familie minder een rol gaan spelen bij
samenwerking. Verder valt op dat de adviseurs veel specifieker zijn in het benoemen
van tendensen. Zowel adviseurs als ondernemers noemen aandelenstructuur.
Bij de adviseurs leefden ook de volgende gedachten:
- dat er in vergelijking met een gemeenschappelijk machinepark meer en verdergaande
samenwerkingen op het gebied van informatiemanagement via internet
ontstaan, dus richting fusies;
- dat er minder gelijkwaardigheid in samenwerkingsverbanden is, namelijk
meer op basis van gezag en ondergeschiktheid, dus richting overnames;
201