türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı

SB-11
106
14. Bahar Sempozyumu/Sözel Bildiriler
Postpartum Dönemde Görülen Ruhsal Sorunların
Sosyodemografik, Psikiyatrik ve Obstetrik Özellikler
Yönünden Değerlendirilmesi
Birsen Kocamanoğlu1 , Ahmet Rıfat Şahin2 , Leman Tomak2 1 Samsun Mehmet Aydın Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
2 Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Amaç: Doğumdan bebeğin bir yaşına kadar olan süreç psikiyatrik tabloların görülebildiği
önemli bir evredir (1,2) . Ruhsal durum değişiklikleri bir noktadan sonra kişinin sosyal yaşamını ve
kişilerarası ilişkilerini olumsuz etkilemektedir (3) . Amacımız, postpartum ruhsal bozukluk gelişimini
etkileyen psikososyodemografik ve obstetrik risk faktörlerinin ruhsal bozuklukları erken dönemde
saptama konusunda öngörücü olup olmadıklarını ve bu etkenlerle doğum sonrasında ortaya
çıkabilecek ruhsal sorunlar arasındaki ilişkiyi yordamaktır.
Yöntem: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kadın Doğum Bölümünde
doğum yapmış 270 gönüllü alındı. İlk haftada yapılan görüşmede sosyodemografik anket formu,
EPDS(1), STAI [DKÖ(1)-SKÖ], Sosyal Destek Ölçeği, SCL-90R ve Rosenberg Benlik Saygısı
Ölçeği, doğumdan dört-altı ay sonra gerçekleştirilen ikinci görüşmede mini demografik anket
formu, EPDS(2), SCID-I ve DKÖ(2) uygulandı.
Verilerin karşılaştırılmasında ki-kare testi, ikili lojistik regresyon analizi, multinomiyal lojistik
regresyon analizi, Kruskal-Wallis varyans analizi, Bonferroni düzeltmeli Mann-Whitney U testi
ve adımsal hiyerarşik regresyon analizi uygulandı.
Bulgular: Eksen I tanılarına göre %15.0’i Major Depresif Bozukluk, %8.7’si BTA Depresif
Bozukluk, %8.1’i Anksiyete Bozukluğu ve %69.4’u Normal grubunda değerlendirildi. Geçmiş
psikiyatrik ve tıbbi hastalık öyküsü, olguların annelerinde postpartum psikiyatrik öykü, evlilik sorunları,
postpartum hüzün, yetersiz sosyal destek ve iki görüşme arasında anne ve/veya bebekte
sağlık sorunları postpartum ruhsal bozukluk gelişiminin bağımsız öngörücüleri olarak saptandı.
EPDS(1), SCL-D ve DKÖ(1) EPDS(2)’yi; DKÖ(1), SCL-D, EPDS(1), SCL-OK, SKÖ ve SCL-ÖD
ise DKÖ(2)’yi en iyi yordayan değişkenler olarak bulundu.
Sonuç: Risk faktörü taşıyan kadınların doğum sonrası erken dönemde belirlenmesi ve
eğitimi, anne, bebek ve aile üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenebilmesi ve tedavisi açısından
kritik önem taşımaktadır.
Kaynaklar:
1. Newport JD, Hosteter A, Arnold A, et al. The treatment of postpartum depression: minimizing infant
exposures. J Clin Psychiatry 2002; 63(7):31-44.
2. Yıldırım SG, Kısa C, Aydemir Ç. Postpartum Depresyon. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P)
Dergisi 2004;12 (Ek 4).
3. Evans J, Heron J, Francomb H, et al. Cohort study of depressed mood during pregnancy and after
childbirth. BMJ 2001; 323:257-260.