türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı

PANEL-18
62
14. Bahar Sempozyumu/Panel Özetleri
Genel Tıbbi Duruma Bağlı Ruhsal Bozukluklar
Genel Tıbbi Duruma Bağlı Duygudurum Bozuklukları
Oturum Başkanı : Levent Mete
Panelist : Şermin Kesebir
Genel tıbbi duruma bağlı Duygudurum Bozukluğu (Gtd DDB), sözkonusu tıbbi durumun
doğrudan bir ürünü olmalıdır. Örneğin genel tıbbi duruma psikolojik bir yanıt olarak ortaya çıkan,
depresif duygudurumla giden uyum bozukluğu ile daha iyi açıklanabilir olmamalıdır. DSM-IV
maddenin yol açtığı DDB’nı da bu başlık altında sınıflamaktadır. Böyle bir durumda da DDB
intoksikasyon ya da yoksunluk sırasında bulunmalı ve tek başına klinik ilgi odağı olmayı hak
etmelidir. 1980’den bu yana tıbbi durumları etkileyen psikolojik faktörler başlığı altında yer verilen
psikosomatik bozukluklar da gtd DDB’dan sorumlu olabilir ve bu grupta yer alabilir.
Gtd DDB kadın ve erkekte eşit olarak görülür. Aradaki zamansal ilişki önemlidir. Çoğunlukla
DDB daha sonra başlamakla birlikte, bazen pankreas kanserinde olduğu gibi kendisi, hastalık
öncesi bir belirti olarak ortaya çıkabilir. Bekleneceği üzere somatik belirtiler ağırlıklıdır, atipik
özellikler daha sık izlenir. Gidiş ve sonlanış büyük ölçüde altta yatan hastalığın seyrine bağlıdır.
Terminal ve ağrılı durumlarda özkıyım riski bulunmaktadır.
İlaç seçimi ve psikoterapötik girişimler burada daha bir önem kazanmaktadır. Sertralin,
sitalopram ve essitalopram ile daha az ilaç etkileşimi riski olduğu hatırlanmalıdır. Güçsüz, retarde,
iştahsız olgularda bupropion, mirtazapin ve uyarıcılar hatırlanmalıdır. En sık istenmeyen yan
etkiler ortostatik hipotansiyon, antikolinerjik etki ve ileti bozukluklarıdır. DD dengeleyici seçimi
aynı şekilde özen gerektirir. Sıklıkla düşünülenin aksine sağaltım dozları benzerdir. EKT güvenli,
etkili ve hızlı bir tedavi seçeneğidir. Göreceli kontrendikasyonlar güçlü ileti bozukluğu,
hemodinamik zorlanma ve kafa içi basınç artışıdır.
Bu sunumun devamında gtd DDB’nın en sık karşılaşılan örneklerine değinilecektir.