türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı
türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı
türkiye psikiyatri derneği yıllık toplantısı
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
K-12<br />
14. Bahar Sempozyumu/Kurs Özetleri<br />
Psikotrop İlaçların Genel Kullanım İlkeleri<br />
Psikofarmakolojide Farmakokinetik ve Farmakodinamik<br />
Kavramlar<br />
Semra Ulusoy Kaymak<br />
Farmakokinetik disiplini, vücudun ilaç üzerindeki etkilerini incelerken farmakodinamik disiplini<br />
ise ilaçların vücutta nasıl etkiler yaptığını inceler1 . Farmakokinetik incelemeler, ilacın ve<br />
metabolitlerinin emilim, dağılım, metabolize olma ve atılımı gibi vücutta geçirdiği tüm aşamaları<br />
kapsar. Çeşitli matematik yöntemler kullanılarak belirli dokulardaki ilaç konsantrasyonu, zaman<br />
boyutu içinde tahmin edilmeye çalışılır2 . Bu bölgelerden en önemlisi de ilacın hedef dokusudur.<br />
Kullanılan ilaç dozuna ek olarak tüm farmakokinetik olaylar ilacın etki yerindeki konsantrasyonunun<br />
sürekli olarak değişmesine neden olur. Psikofarmakolojide ilaçların farmakodinamik etkileri<br />
beyin üzerine olur. Bu durumda farmakokinetik, ilacın etki ettiği beyin bölgesinde gerekli ilaç<br />
konsantrasyonunun elde edilmesi ve sürdürülmesi için en uygun doz ve uygulama biçiminin<br />
rasyonellerini sunar. Farmakodinamik etki, ilaç hedef organ beyine ulaştıktan sonra oradaki farmakolojik<br />
etkileri, etki biçimi, bu etkinin davranışsal sonuçları ve şiddetini kapsar. Ayrıca istenmeyen<br />
yan etkilerin ortaya çıkış yolları da farmakodinamiğin konusudur. Farmakodinamik etki şiddeti,<br />
ilacın hedef dokudaki yoğunluğuyla ilişkili olduğundan farmakokinetik ve farmakodinamik etkiler<br />
yakın ilişkilidir. Bu iki süreç doz etki ilişkisinin esasını oluşturur. İlaç geliştirilmesinde ve bireysel<br />
doz ayarlamada bu bilgilerden yararlanılır3 .<br />
Farmakokinetik ve farmakodinamik alanı, ilaçların toksik olmayacak kadar güvenli ve fakat<br />
etkin kişisel tedavi hedeflerine ulaşabilecek en uygun doz ve sıklığı protokolünü için gereken<br />
bilimsel dayanakları oluşturur3 .<br />
Kaynaklar<br />
1. Sussman N (2009) General principles of psychopharmacology. Comprehensive Textbook of Psychiatry,<br />
9. Baskı, 2. Cilt, Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P (Ed), Lippincot Williams &Wilkins, S: 2965-2988.<br />
2. Anderson IM (2004) Pharmacokinetics and Pharmacodynamics. Fundemantels of Clinical<br />
Psychopharmacology, 2. Baskı, Anderson IM, Reid IC, Taylor & Francis Group, Newyork ve Londra, s.<br />
34-48.<br />
3. DeVane CL (2009). Principles of Pharmacokinetics and Pharmacodynamics. Text book of<br />
psychopharmacology, 4. baskı, Schatzberg AF, Nemeroff CB, American Psychiatric Publication Inc,<br />
Washington, DC, London, England, s. 181-200.<br />
75
Change language