YAPISAL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER‹LER‹ - GPoT, Global ...

m› kald›r›lm›fl ancak, baflta tekstil ve bal›k konservesi gibi baz› ürünlere kota uygulamas›
devam etmifltir.
Rusya’n›n demir-çelik, kimyasallar, tekstil-haz›r giyim, g›da ve tar›m ürünleri
hassas sektörler aras›nda yer almaktad›r. Ayr›ca, ülkenin makine imalat sanayisi
ürünleri AB’nin ekolojik ve teknolojik standartlar›na uymamaktad›r.
Türkiye’nin AB’ye ihracat›nda da baflta tekstil, g›da ürünleri olmak üzere hassas
ürünlerin oran› oldukça yüksektir.
AB’nin para birli¤i sonras›nda hassas ürünler aç›s›ndan zor bir pazar olmas›
beklenmektedir. Böyle bir geliflmenin ›fl›¤›nda, hem Türkiye hem Rusya kendi çevrelerinde
bulunan pazarlarda ihracata a¤›rl›k vermek zorunda kalacaklard›r. Bu flekilde,
ifllenmifl ürünlerini yak›n pazarlara ihraç etme politikas›n› benimseyeceklerdir.
Bu çerçevede, AB’nin Rusya ile bafllataca¤› Serbest Ticaret Anlaflmas› görüflmelerine
paralel olarak Türkiye’nin de Rusya ile ayn› süreci bafllatmas› çok önemlidir.
1995 Rusya - AB Anlaflmas›na göre 1998’de bafllamas› gereken Serbest Ticaret Anlaflmas›
süreci Rusya’da bafllayan ekonomik kriz nedeniyle ertelenmifltir.
AB’deki yeni geliflmeler her iki ülkeyi de olumsuz etkileyebilir ancak bu etki
Rusya’n›n AB’ye ikamesi zor mallar ihraç etmesinden dolay› Rusya üzerinde daha
s›n›rl› olacakt›r. Türkiye’nin ihracat› ise tekstil, tar›m ürünleri, çeflitli ifllenmifl ürünler
gibi birlik içi ikamesi mümkün olan ürünlerden oluflmaktad›r.
Türk-Rus ticaretinin gelece¤ini her iki taraf›n beklentileri çerçevesinde incelemek
önemlidir.
Rusya, Türkiye’ye a¤›rl›kl› olarak hammaddeler ihraç ederken, 1997 y›l›nda yap›lan
KEK Toplant›s› ve Baflbakan Çernomirdin’in ziyareti s›ras›nda makineler, silahlar
ve yüksek teknoloji satma iste¤ini dile getirilmifltir. Nitekim, Rus yetkililer bu
tür ürünleri satt›klar› ülkeleri "stratejik pazar", "stratejik ortak" olarak adland›rmaktad›r.
Bu ürünlerin bir k›sm›n›n Türkiye’de pazar bulmas› durumunda Türk-Rus
ekonomik iliflkilerinin önemi artacakt›r.
Rusya için ikinci bir öncelik de enerji ihracat›n› artt›rmak ve çeflitlendirmek,
kendisine uygulanan baz› anti-damping s›n›rlamalar›n› 24 kald›rtmakt›r.
Türkiye aç›s›ndan ise Rusya, tüketim mallar› konusunda çok büyük bir pazard›r.
Gelecek on y›lda öncelik, bu pazarda elde edilen yerin iyilefltirilmesi ve flu an
kay›td›fl› olarak yap›lan ihracat›n hacim yitirilmeden normal ticarete dönüfltürülme-
118