YAPISAL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER‹LER‹ - GPoT, Global ...

EK VII
Türk Firmalar›n›n Rusya’daki Varl›¤›
Rostov Bölgesinde Coca Cola flifleleyicisi olan ve BDT co¤rafyas›nda 1992-98
döneminde yar›m milyar dolara yak›n yat›r›m yapan Anadolu Grubu, Rostov’ta kurdu¤u
Coca Cola fabrikas› ile Güney Rusya’n›n en büyük yabanc› yat›r›m›n› gerçekleflmifltir.
Anadolu Grubu’nun Efes Pilsen flirketi Rus bira piyasas›nda daha kal›c› bir yer
edinmek amac›yla Moskova Belediyesi ile ortakl›k çerçevesinde 130 milyon dolarl›k
bir yat›r›mla Rusya’n›n en büyük bira fabrikas›n› infla etmifltir. 5 Fabrika May›s
1999’da faaliyete geçmifltir.
Türk inflaat firmalar› aras›nda Rusya’da en büyük hacmi yakalayan Enka Holding,
bu sektörde kal›c› olabilmek için Rusya’da yabanc› flirketler aras›nda gayrimenkuller
alan›nda ilk yat›r›mc› flirket olmufltur. Moskova Belediyesinden 49 y›ll›¤›-
na kiralad›¤› arazi üzerine infla etti¤i binalar› iflyeri, ma¤aza ve konut olarak kiralayan
ve Mart 1999’da kullan›labilir kiralanan alan›n› 200 bin m 2 ’ye ç›karacak olan Enka,
bu ifllemlerden y›ll›k 76 milyon dolar kira geliri elde edecektir. 6
Enka’n›n örne¤i çeflitli Türk ve Bat›l› firmalar taraf›ndan uygulanmaya bafllanm›flt›r.
Rusya’daki hipermarket yoklu¤unu de¤erlendiren Koç Holding, Enka ve Moskova
Belediyesi ile ortak olarak çok k›sa bir sürede inflaa etti¤i ve hizmete açt›¤› hipermarketle
(19.500 m 2 ’lik alan) Rus tüketicisinin al›flmam›fl oldu¤u ürün çeflitlili¤ini
(34000) Moskova ortalamas›n›n alt›nda fiyatlarla sunmaya bafllam›flt›r. 7 Hergün 6-
7000 kifli taraf›ndan ziyaret edilen ve yat›r›m tutar› 34 milyon dolar olan birinci hipermarketin
baflar›s› ikinci bir hipermarketin inflaas›na yol açm›flt›r. 8
Kas›m 1998’de birincisinden daha büyük olan (32.000 m 2 ) bir ikinci hipermarket
aç›lm›fl, 1999 y›l›nda da üçüncü (30.000 m 2 ) ve dördüncü (15.500 m 2 ) hipermarketlerin
aç›l›fl› beklenmektedir.
5 Rosiya Budet Pit Efes, Perspektif, fiubat 1998, p.12
6 Hürriyet, 1.12.1997, s.12
7 Perspektif, fiubat 1998, s.14
8 Sophia Kishkovsky, From Kiosks to Carts, Central European Economic Review, March 1998, p.24
243