YAPISAL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER‹LER‹ - GPoT, Global ...

GSY‹H 1995 y›l›nda yüzde 4, 1996 y›l›nda yüzde 6 azal›rken 1997 y›l›nda yüzde
1 artm›fl ve bu Sovyetler Birli¤i’nin da¤›lmas›ndan sonra ilk art›fl olmufltur. 71
Tah›l üretimi artmaya bafllay›nca tah›l ithalat›na olan ba¤›ml›l›k azalm›fl ancak
hayvanc›l›kta yaflanan gerileme engellenememifltir. Sanayide metalurji (özellikle
alüminyum), makine-imalat (tafl›t araçlar›), kimya-petrokimya gibi baz› sektörlerin
büyümesi ve canlanmas› baflka sektörleri de canland›rm›flt›r. ‹ç talebin artmas› ekonominin
iç dinamiklerinin çal›flmaya bafllad›¤›n› göstermifltir. 1997 y›l›nda birçok firma
ihracat yapmak yerine iç piyasaya mal vermeyi tercih etmifltir.
Enflasyonla mücadele Rus hükümetinin en önemli baflar›s› olmufltur. 1992’de
yüzde 2501 olan enflasyon oran› 1996 y›l›nda yüzde 22’ye, 1997 y›l›nda da yüzde
16’ya inmifltir. 72 Eylül 1995’ten itibaren uygulanan Ruble koridoru rublenin istikrar›n›
artt›rm›fl ve enflasyonun azalt›lmas›nda yard›mc› olmufltur.
Ülkenin döviz rezervleri h›zla artarak 1996 y›l› sonundaki 16 milyar dolardan
1997 y›l›nda 23.8 milyar dolara ç›km›flt›r.
D›fl ticaret fazlas› 1996 y›l›nda 40 milyar dolara ç›karken, Rusya’n›n d›fl ticaretinde
yavafl yavafl ihracatç› birlikleri (Demird›fl› Metaller ‹hrcatç›lar› Birli¤i, Petrol ‹hracatç›lar›
Birli¤i gibi) ve ithalatç› örgütlerin a¤›rl›¤› hissedilmeye bafllanm›flt›r.
Rus vatandafllar›n›n yurtd›fl› tasarruflar› 50 milyar dolar, iç tasarruflar› da 40-60
milyar dolar seviyesine ulafl›rken 1996 y›l›ndan itibaren yurtd›fl› tasarruflar›n›n bir
k›sm› Rus yat›r›mlar› bir k›sm› da yabanc› yat›r›m olarak Rusya’ya dönmeye bafllam›flt›r.
1991 - 1993 y›llar› aras›nda 3 milyar dolar, 1994 y›l›nda 1 milyar dolar, 1995 y›-
l›nda 3 milyar dolar ve 1996 y›l›nda 6.5 milyar dolar olan yabanc› yat›r›mlar, 1997
y›l›nda 6.2 milyar dolara ulaflm›flt›r ve toplam yat›r›m miktar› da 19.7 milyar dolar›
aflm›flt›r. 73 Bununla birlikte Rusya’daki yabanc› yat›r›mlar miktar› di¤er Do¤u Avrupa
ülkelerindeki miktarla k›yasland›¤›nda oldukça mütevazi bir tablo do¤maktad›r.
Geçifl döneminde ayakta olan sektörlerin büyük firmalar› ve dönem içerisinde
yeni oluflan finans gruplar› da ülke sanayisinin çeflitli sektörlerinde üretim, pazarlama
ve da¤›t›m aflamas›nda yat›r›mlara bafllam›fl ancak, yat›r›mlar›n›n a¤›rl›kl› k›sm›
üretim d›fl› sektörlerde yo¤unlaflm›flt›r.
Çernomirdin hükümetinin mali politikalar alan›ndaki baflar›s› neticesinde 1992
y›l›nda yüzde 40 olan bütçe a盤› 1997 y›l›nda yüzde 6 olmufltur. Bu sonucun en
önemli sebebi hammadde ihracat› ile artt›r›lan d›fl ticaret fazlas› olmakla beraber
148