YAPISAL SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER‹LER‹ - GPoT, Global ...

meydana gelirken, Moldova ve Belarus’ta devalüasyon daha düflük oranda kalm›flt›r.
Bununla birlikte Ukrayna ve Belarus’ta döviz piyasas›nda önemli dar bo¤az do¤mufltur.
Hükümetler döviz piyasalar›n› ciddi bir denetim alt›na alm›flt›r. Rusya’daki
kriz ihracatlar›n› Rusya’ya yapan bu ülkelerde ihracat gelirlerinde azalmalar do¤urmufltur.
Finans pazarlar›na ulaflmas› zorlaflan Kazakistan’da Rusya ile ticaretinin azalmas›
sonucu üretimde küçülme yaflanm›flt›r.
Rusya’ya d›fl ticarette ba¤›ml›l›klar› daha düflük olan ülkelerde ise gözle görünür
bir de¤ifliklik görünmese de makroekonomik istikrar› korumada s›k›nt›l› bir döneme
girdikleri bilinmektedir.
Krizi firmalar aç›s›ndan de¤erlendirdi¤imizde büyük kay›plar› sonucu tamamen
çekilen firmalar veya faaliyetlerini küçültüp Rusya’daki varl›¤›n› sürdüren firmalar
karfl›m›za ç›kmaktad›r. Özellikle yat›r›mc› yabanc›lar yerel girdileri artt›rma ve fiyatlar›
indirme yoluyla varl›klar›n› sürdürmüfltür.
Rusya’ya s›rf ihracat yapan firmalar ise sat›fllar›n› korumak için fiyatlar› önemli
flekilde azaltm›flt›r.
Yeni Rus hükümetinin müdahaleci politikas› finans alan›ndaki yabanc› yat›r›mc›lar›
Rusya’dan uzaklaflt›r›rken ithalat›n çok pahal›laflmas› yerel üretimi çok cazip
hale getirmifltir. Kriz ithalat› pahal›laflt›rd›¤›ndan Rusya’da montaj da pahal› hale gelmifl
ve bu özellikle otomotiv alan›ndaki montaj yat›r›mlar›n› frenlemifltir.
Tüketim mallar› üretiminde a¤›rl›k ucuz markalara verilmeye bafllanm›flt›r. Bu
süreç g›da ürünlerinde çok h›zl› de¤ilken, temizlik malzemeleri, giyim gibi ürünlerde
daha çok hissedilmektedir.
4.3.4. Rusya Krizinin Türkiye’ye Etkileri
Daha önceki y›llarda yaflanan küçük krizleri baflar› ile atlatan ve Rus pazar›na
gittikçe daha çok önem veren Türk firmalar› bu krizden derin bir flekilde etkilenmifltir.
1- Taahhüt
Taahhüt alan›ndaki firmalar için en önemli sorun k›sa ve orta vadede kamu ve
özel sektörden yeni proje alma imkanlar›n›n daralmas› olmufltur. Bu geliflme karfl›-
s›nda bu firmalar›n bir k›sm› Rusya’ya komflu ülkelere a¤›rl›k vermeye bafllam›flt›r.
155