YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

1 1 6 Tina Chanter
tek bir tözün veya doğanın sıfatlarıdır) savunduğu için, cinsiyet, bir anlamda,
toplumsal cinsiyet olmalıdır; fakat düşünce değil, uzam sıfatı aracılığıyla
'ifade edilmiş' veya meydana çıkarılmıştır. Bu cinsiyetin bir bedenin
maddi güçlerinin ve kapasitelerinin tikel bir uzamsal 'örgütlenmesi' olduğunu
söylemeye varır, o halde toplumsal cinsiyet de böyle bir bedenin
duygusal güçlerine ve duygulanımlarına ilişkin olacaktır (1996, 149).
Böyle bir anlayış hem "cinsiyet"i hem de "toplumsal cinsiyet"i dinamik kılar,
her ikisi de "birbirine bağlı güçlerin ve duygulanımların karmaşık alanı"
olarak kavranır ( 1 996, 149).
Bedenlerin ve biraradalıkların Spinozacı-Deleuzecü kavrayışı, duygulanımların
ve imgelerin gücü, cinsiyet ve toplumsal cinsiyetin daha uygun bir
biçimde düşünülmesine yol açar. Bu düşünme tarzı, yakın zamanlarda meydana
gelen ve bir cinsiyetten bir başkasına geçişi mümkün kılan teknolojik
gelişmelere de daha iyi ayak uydurabilmektedir. Cinsiyet ve toplumsal cinsiyet
kavramları akışkan ve şekillendirilebilir olarak, karmaşık varlıkların ve
ilişkilerin bir veçhesinden ibaret, yani bir ağın parçası olarak kurgulanırlar.
Bu yaklaşım, beden imgelerinin veya bedensel şemanın, Benedict Anderson'un
"hayali cemaatler" (1991) adını verdiği, zaman zaman ırklılaştırılmış,
milli tahayyüller dayatan, güçlü, paylaşılan normatif kurgular veya mitlere
indirgenebilir olmasalar da, nasıl her zaman zaten bu kurgulardan veya mitlerden
türediğini düşünmenin faydalı bir yolunu gösterir bize. Stilli, toplumsal
cinsiyetlendirilmiş tahayyüller de, bizim psişik, alışık olduğumuz yaşam
biçimlerimizi bilgilendirir ve bizi, örneğin kendimizi ideal dişilik imgeleriyle
ölçüp eksik bulmaya teşvik eder. Bu normatif kurguların anoreksia ve
nervosa ve bulimia gibi pratikleri nasıl aydınlattığı görülebilir. Bunun yanı
sıra bu pratiklerin özgül dinamiğine dikkat etmek ve yeme bozukluklarını
zayıflığa ilişkin kültürel ideallerin içselleştirilmesinin basit bir sonucu olarak
açıklamamaya özen göstermek gerekir (bkz. Mclane, 2003).
Deleuze'ün özellikle de Spinoza okuyuşunda feminizme nasıl kaynaklar
sunabileceğini görmek için sınırlı bir biçimde de olsa Deleuze'ün yaklaşımının
birkaç ayrıntısıyla tanışmaya ihtiyaç duyacağız. Deleuze'ün Spinoza'yı
yeniden ele almasının özel sebebi, Spinoza'nın hem Descartes'ın beden-zihin
ikiliğinin ötesine giderken filozoflar için model olarak (bkz. 1988, 17)
zihne değil, bedene müracaat ettiği bir felsefe sunması hem de duygulanımlara,
rasyonelliğe bağlılığı iyi bilinen Descartes'm verdiğinden daha ayrıca-
Cogito, sayı: 58, 2009