YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

Feminist Teorinin Önemli Bir Alanı: Cinsellik 59
nüşteki denetimli haline karşıt olarak kadın bedeni, gizemli ve denetlenmesi
gereken bir olgu kabul edilir. Histeri ile rahim arasında kurulan yüzlerce yıllık
ilişki (histeri, Yunanca rahim anlamındaki hysteria'dan gelir), dişiliğin
kendisinin kaçınılmaz bir irrasyonellik ile bağlantılandırılmasının birçok örneğinden
sadece birisidir. Kadınlar, erkeklerin olmadığı bir biçimde, bedenleriyle
belirlenirler ve dolayısıyla biyolojik olarak aşağı konumda olmaya
mahkum kabul edilirler. Öte yandan, kadınların tümüyle özdeşleştirilip aşağı
görülmelerine yol açan bedenselliğin sınırları hiçbir zaman tam olarak
güvende değildir. Üreme süreçlerinin aşikar ettiği gibi, kadın bedeninin daima
"ben" ile "öteki" arasındaki ayrımları bulandıracak, kirletecek ve hatta
sıkıp boğacak bir potansiyeli vardır. Dolayısıyla erkek imgeleminde kadınlar
yalnızca daha aşağı varlıklar olmakla kalmazlar, aynı zamanda korku ve iğrenmenin
de nesnesidirler.
Bu tür ataerkil imgeler ve nosyonlar öylesine baskın ve güçlüdür ki, feministlerin
de uzun süre bedeni teorileştirmekten uzak durmalarına yol açmıştır;
bu açıdan, biyolojik determinizmi reddedenlerin bile bedeni olumsuz bir
bakışla ele almaları başlı başına ilginçtir. İkinci Dalga Feminizmin başlarında
Simone de Beauvoir bedeni "etobur bir bataklığa" benzetiyor, Shulamith
Firestone ise, iyimser bir biçimde, ileri üreme teknolojilerinin günün birinde
kadınları üremenin "baskıcı doğal koşulları"ndan kurtaracağını ümit ediyordu.3
Belli ölçülerde, erkeklerin kadın bedenine yönelik korku ve iğrenmelerini
yansılayan bu yaklaşıma, başka feministler tam karşı uçta bir tepkiyle karşılık
verdiler ve kadın bedenini, özellikle de bu bedenin üreme yetisini yücelttiler.4
Üstelik bazı feministler kadınların annelik yetisinin, akıl ile bedeni karşıtlaştırarak
kişiyi başkalarından koparan bir ilişkisizliği teşvik eden erkekcil
yaklaşım yerine, başkalarıyla ilişkiyi ve onlara bakım ve özeni önplana çıkaran
benzersiz bir ahlaki tutuma (annelik etiği) yol açtığını savundular. Bu
yaklaşımın belli bir açıklayıcı niteliği varsa da, cinsel farklılığın bedensel niteliğine
yapılan böyle bir vurgunun birbiriyle ilişkili iki tehlikesi olduğu gözardı
edilemez: Bir yandan, kadın ve erkek bedenlerinin hiç eleştirilmeksizin
evrenselleştirilip mutlaklaştırılmasına götürebilir, öte yandan tarihsel olarak
kadınların ezilmesini meşrulaştırmaya yaramış olan biyolojik özcülüğü* pe-
* Biyolojik özcülük, özcülüğün özgül bir biçimidir ve kişinin özünün, yani kişiliğinin ve karakteristiklerinin
bedene içsel olan bir şeylerden (hormonlar, genler vb.) kaynaklandığını öne sürer.
Alternatif bir terim, biyolojik determinizmdir. Biyolojinin kişinin özünü belirlemesi varsayımının
bir örneği, kadınların hormonları nedeniyle doğal olarak daha anaç oldukları fikridir.
Cogito, sayı: 58, 2009