YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

Simone de Beauvoir: Abjeksiyon ve Eros Etiği 1 7
Bu mutlak başkalığın içeriği nedir? Bu mutlak başkalığın yüzünü Beauvoir
anaerkilliğin Ana Tanrıça'sında görür. Ataerkilliğin ilkesinin tarihe tümüyle
hükmetmesinden önce kadın "Toprak", "Ana", "Tanrıça" olarak görüldüğünde,
dişilik "hayata gelişin yaratıcı ilkesi" olarak düşünülüp kutlu
sayıldığında ve erkek ona dehşetle dolu bir saygı duyduğunda kadın çoktan
"mutlak başka", "aynı olmayan başka" olarak kurulmuştur zaten. Başka bir
deyişle, kadını tarihteki eşitsizliğine ve felaketine sürükleyen yapı bizzat
anaerkil denen düzen içine tesis edilmiştir. Simone de Beauvoir'ın tarih çözümlemesine
göre, anaerkil düzenlerde de toplum her zaman erildi, siyasi
erk her zaman erkeklere aitti. Buna karşın erkeğin kadın üzerindeki otoritesi
kadının doğurganlığından, başkalığından duyulan dehşet ve endişe duyguları
yüzünden sınırlanmıştı. Kadın erkeğe bağımlıydı ama bu dehşet yüzünden
erkek üzerinde bir gücü de vardı, erkek de ona bağımlıydı. İşte bu
karşılıklı bağımlılık ilişkisi kadını köleleştirilmekten kurtarmıştı. Köle hiçbir
tabu tarafından korunmazken, daha aşağı ama efendiden farklı olmayan bir
adamken, insan yüzlü bir hayvanken, kadın doğurganlığına ilişkin tabularla
korunmakta idi. Beauvoir, Claude Levi-Strauss'a dayanarak anaerkil düzende
de iktidarın dayıya ait olduğunu, klan dışından evlenmenin her zaman
kadının aynı değil başka olarak görülmesine dayandığını, kadının başkalaştırılması
hamlesi olduğunu söyler.IS Erkek için kendisine benzer olan, yani
aslında aynı olan, kendisiyle karşılıklı ilişkiler kurulan başka erkek, öteki erkek
olmuştur her zaman. Claude Levi-Strauss cinsiyetler arasındaki ilişkinin
karşılılıklılığa dönüşmeyen bir asimetriye dayandığını fark etmiştir. Şu veya
bu biçimde bir kolektifin bağrında ortaya çıkan ikilik hep bir erkek grubu
ile diğer bir erkek grubu arasında bulunan ikiliktir, kadınlar ise bu iki grup
arasındaki mübadele edilen mallardan ibarettirler. Bunun Claude Levi-Strauss'a
kadar açık bir biçimde ortaya koyulamayışının sebebi, birbirini dışlayan
iki başkalık mefhumunun birbirine karıştırılmasıdır.
Peki anaerkillikten ataerkilliğe geçişi sağlayan şey nedir? Claude Levi­
Strauss'a göre anaerkillikten ataerkilliğe geçişin sebebi, erkeğin yeğenlerinden
çok oğullarına bağlı olması, erkeğin kendisini kritik bir anda dayı olarak
değil, baba olarak olumlamayı seçmesidir. Beauvoir anaerkillikten ataerkilliğe
geçişi tarım kültürü içinde bir kopuşu, bir değişim momentini kurgulayarak
anlatır: Alet'in, homo faber'in ortaya çıkışı, erkeğin yaratıcı dişi ilke, doğa
ve kadın karşısında duyduğu dehşeti ve bulanık bilinci aşması, yabancılaşmadan
kendisine geri dönmesi, dolayısıyla dünyayla ilişkisinin değişmesi,
Cogito, sayı: 58, 2009