YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri 75
lir olsa da, aynı zamanda işleyişini bağlamından bağımsız değerlendirme
yönündeki çabalara boyun eğmeyebilir. Normlar açık ve belirgin olabilir ya
da olmayabilir, ancak toplumsal uygulamada normalleştirici ilke işlevi gördükleri
zaman genellikle örtük, okuması zor haller alırlar ve en berrak ve
çarpıcı biçimde, yarattıkları etkiler ve sonuçlar aracılığıyla ayırt edilirler.
Toplumsal cinsiyetin bir norm olması, onun her zaman ve sadece herhangi
bir toplumsal fail tarafından bedenlendiğini gösterir. Norm, eylemin ·
toplumsal anlaşılabilirliğine hükmeder; fakat hakim olduğu eylemle aynı şey
değildir. Norm, hükmettiği eylemlere karşı kayıtsız görünür; bununla kastettiğim
şey, normun hükmettiği eylemlerden bağımsız bir konumu ve etkisi
varmış gibi göründüğüdür. Norm, anlaşılabilirliğe hükmeder, belli başlı bazı
pratiklerin ve eylemlerin ayırt edilip tanınabilmesine izin verir. Böylelikle
toplumsal olana okunabilir hatlar dayatır ve toplumsal alanda neyin görünür
olacağının ve neyin görünmeyeceğinin parametrelerini tanımlar. Norm
dışı olmanın ne anlama geldiği de başlı başına bir paradokstur. Çünkü şayet
norm toplumsal alanı anlaşılır kılıyor ve alanı bizler için normalleştiriyorsa,
o zaman buna bağlı olarak normun dışında olmak yine ve hala onunla bağlantılı
olarak tanımlanmak anlamına gelir. Erkeksi olmamak ya da kadınsı
olmamak, yine yalnızca ve özellikle kişinin "erkeksi" ve "kadınsı" olanla ilişkisi
üzerinden anlaşılacaktır.
Toplumsal cinsiyetin bir norm olduğunu iddia etmek, varlığı hiç şüphe
götürmeyen normatif görüşlere rağmen, kadınlık ve erkeklik hakkında normatif
görüşler olduğunu söylemekle aynı şey değildir. Toplumsal cinsiyet,
tam anlamıyla insanın "olduğu" ya da "sahip olduğu" şey değildir. Toplumsal
cinsiyet, eril ve dişilin, toplumsal cinsiyetin varsaydığı hormonal, kromozoma!,
ruhsal ve performatif ara formlarla birlikte üretilmesi ve normalleştirilmesinin
gerçekleştirildiği aygıttır. Toplumsal cinsiyetin her zaman ve yalnızca
"eril" ve "dişilin" matrisi anlamına geldiğini varsaymak, kesinlikle kritik
bir noktayı atlamak, bu bağdaşık ikiliğin üretiminin koşullu olduğunu ve
bir bedelle birlikte geldiğini, ikili çerçeveye uymayan toplumsal cinsiyet permütasyonlarının
da en az en normatif örnekler kadar toplumsal cinsiyetin
parçası olduğunu görmemek demektir. Toplumsal cinsiyetin tanımını onun
normatif söylemiyle karıştırmak, normun gücünü hiç düşünmeden toplumsal
cinsiyetin tanımını kısıtlayacak biçimde pekiştirmek anlamına gelir.
Toplumsal cinsiyet, eril ve dişil kavramların üretildiği ve doğallaştırıldığı
mekanizmadır; fakat pekala böyle terimlerin yapısökümünün yapıldığı ve
Cogito, sayı: 58, 2009