YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

314 Hande Birkalan-Gedik
Sünniler olduğunun da hatırlanması gereklidir. Özellikle misyonerlerden gelen
bilgilerin sorgusuz yaygınlaştırılması, bir yandan genel olarak Aleviler ve
özelinde de Alevi kadını hakkında negatif imgelerin artmasını sağlamış; bir
yandan da Türkiye' deki araştırmacıların bu konuları göz ardı etmesi sebebiyle
ek ve muhalif bilgi ya da sadece "antropolojik bilgi" üretilememiştir.
Etnisite konusundaki çalışmalar bağlamında görülen eksikliklerin altını
çizen araştırmacılar, özellikle Alevi hareketi bağlamında antropolojik çalışmaları
sorgulamaktadırlar (Shankland 1998). Benzer eleştiriler özellikle
"etnik" kadınlar konusunda da yapılabilir. 1980'ler, özellikle, hala "gidilemez"
yerlerin bulunduğu yıllardır. 1980 sonrasında kadın araştırmaları alanında
bir gelişme yaşansa da, Günseli Berik'in belirttiği gibi, askeri darbenin
akabindeki yıllarda araştırma yapmak oldukça zordur. Lale Yalçın
Heckman'ın Hakkari' de Kürtler arasında yaptığı araştırma önemli veriler
sunmaktadır (Yalçın-Heckmann 1991). Bu çalışma, Kürtleri çalıştığı için 17
yıl hapis yatmak zorunda kalan İsmail Beşikçi'nin çalışmasından sonra Türkiye'
de yapılmış ilk çalışmadır.
Bu eleştiriler antropoloji açısından değerlendirildiğinde, Türkiye'deki antropolojinin
"içinden" ve "dışından" gelen farklılıkları görmek gerekecektir.
Her ne kadar Türkiye batılı anlamda bir "sömürgeci" geleneğine sahip olmasa
da, halkbilim söyleminde de karşımıza çıkan "ulusçuluk" kendisini antropolojide
de göstermiş (Birkalan 1996, 2005b), Türkiye'deki antropolojinin
temeli sadece "benzer" olanlar veya "benzeştirilmek" istenen konular, nesneler
ve kişilerle örülmüştür. Bu bağlamda Türkiye'de antropoloji "evde" antropoloji
olarak başlamıştır.8 Antropoloji kurumsallaşırken, baskın ideolojiden
kaçamamış, kendi sahasını ne yazık ki net olarak belirleyememiş ve feminist
kuramı birincil önceliği yapmamış ya da yapamamıştır. Eklektik çerçeveleri
-ulusçu, ataerkil ve batılı- barındıran, "kurtarma" antropolojisi bağlamında
gerçekleşmiş olan bir antropoloji geleneği oluşmuştur (Birkalan­
Gedik 2005b: 74).
Burada Türkiye' deki antropolojinin farklılıklar temelinde değil, "benzeştirilmek"
ya da "aynılaştırmak" temelinden yürümesinin de önemi büyüktür.
Bu anlamda, devlet feminizmi ile devlet antropolojisinin de oldukça geniş bir
tabanda "benzerlikleri" bulunmaktadır. Milliyetçilik temelinde ele alındığında
ise, milliyetçi söylemlerin hepsinin cinsiyetlendirilmiş söylemler olduğu görülecektir.9
Bu söylemler "kültürel yazıtlar" olarak gündelik hayatın toplumsal
cinsiyet kavramlarını yönetir (Fox 1987). Örneğin Carol Delaney, milliyetçilik
Cogito, sayı: 58, 2009