YLJCp0RQyPOOdiynuMlIWUZr0hQPxzdPHqBw=&limit=0&content_type=application/pdf&fsize=5859719&hid=15d36313c63ea7b3265f180e9f18adc3&media_type=document&tknv=v2&rtoken=876553fcd08c3e4d9acc94b407c85688&force_default=no

340 İmge Oranlı
ci yüzyılın başından itibaren burjuvazinin ortaya çıkışıyla paralel olarak gelişmeye
başlar. Böylelikle cinsellik burjuva toplumunun değerleri ve normları
uyarınca tanımlanır, düzenlenir ve uygulanır. Burjuva toplumunun egemen
kimliği Avrupalı beyaz orta-sınıf Hıristiyan erkeklerdir. Dolayısıyla bu
egemen kimliğin kurduğu cinsel söylemin hedefi, beyaz orta-sınıf Hıristiyan
kadınlar, alt-sınıflardan göçmenler ve Hıristiyan-olmayanlar (örneğin Yahudiler)
ve beyaz-olmayanlar (örneğin Afrikalı köleler ya da hizmetçiler), yani
egemen kimliğin dışında kalan herkestir.
Foucault, toplumsal alandaki baskıcı düzenlemelere karşın cinsellik söylemlerinin
hızla artışına dikkati çekerek, "reçetelendirilmiş" cinsellik normlarının
"söyleme teşvik" ettiğini iddia eder. Bu teşvikle çoğalan çeşit çeşit
söylemler toplumu kontrol ve düzenleme mekanizmalarını sürekli yeniden
kurarlar. Ortaçağda kurumsal olarak Kilise'nin tekelinde olan cinsellik söylemi,
artık tıp, biyoloji, psikoloji, psikiyatri, demografi, etik, pedagoji gibi
farklı söylem alanlan tarafından üretilir. Değişik alanlarda üretilen ama birbiriyle
uyumlu bu söylemler halkın cinsellikle ilgili "sağduyusunu" oluşturur.
Bu sağduyuya göre cinsellik evlilikle sınırlandırılmış ve evlilik dışı her
tür cinsel ilişki gayri meşru addedilmiştir.
Bu makalede özellikle "bilimsel" söylemin ırkçılığı ve cinsiyetçiliği nasıl
bir arada kurduğunu Sander Gilman'ın bu konuda kaleme aldığı çalışmaları
temel alarak aktarmaya çalışacağım.
Kadınların doğurganlığının yüceltildiği, kısırlığın anormallik kabul edildiği
Viktoryen dönemde evli kadın kategorisi dışında kalan kadınlar "saf" ve
"ahlaksız" ikiliğinde değerlendiriliyordu. "Saf" kadınlar her an için baştan
çıkarılabilecek olanlar, "ahlaksız" kadınlar ise zaten baştan çıkarılmış olanlardı.
Evliliğin dışında yaşanan cinsellik fahişelikle sonuçlanabiliyordu. Bu
"ahlaksızlar" böylece baştan çıkarma işini kara dönüştürmüşlerdi. "Saf" ve
"ahlaksız" kadın ayrımının temelinde bir "kadın doğası" söylemi yatıyordu.
Kadın, doğası gereği zayıf ve baştan çıkarılmaya karşı koyamayan bir mahluk
olarak resmediliyordu. Kadının "doğası" hem "ruhunu" hem de "bedenini"
etkiliyordu. Bu "doğa" tasvirinde bir taraftan ruh-beden ayrımı varsayılırken,
diğer taraftan da aralarındaki doğrudan ilişki vurgulanıyordu. Böylece
kadının saflığı ya da ahlaksızlığı doğrudan bedeni ile de ilişkilendiriliyordu.
Örneğin fahişeliğin akıl sağlığını etkilediği düşünülüyordu. Ondokuzuncu
yüzyıl Avrupası'nın bilimsel söylemi, beden ile akıl arasında parallelik
kuruyor, bedensel farklılığın aklın farklılığını temsil ettiğini ya da bedensel
Cogito, sayı: 58, 2009