İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları107Bugüne kadar farklı yargılama usullerine tabi olmaları nedeniyle, aynı davadagörülemeyeceği kabul edilen işe iade davaları ile feshe bağlı işçilikalacaklarına ilişkin uyuşmazlıkların birlikte görülmesinin önündeki usuliengel de böylece kalkmış olmaktadır. Ancak kanımızca, söz konusu davalarınaynı usule tabi kılınmış olmaları bu davaların birlikte görülebilmesiiçin yeterli değildir 65 . Bu konuda sadece bir engel ortadan kalkmıştır. Temelengel, mevcut iş güvencesi modelinde işe iade davasının sonuçlarını başlangıçtakesin olarak öngörmek mümkün olmadığından, bazı işçilik alacaklarınınnihai olarak karara bağlanamayacak olmasıdır.Terditli dava açılması ihtimalinde, yerel mahkemenin asli talep açısındanfeshin geçerli olduğu sonucuna vararak, ilk yapılan fesih tarihine göre feshebağlı işçilik alacaklarına hükmetmesine rağmen, kararın temyizi üzerineYargıtay’ın feshin geçersiz olduğuna karar vermesi mümkündür. Böyle birihtimalde çözümü son derece güç ve zahmetli sonuçlar ortaya çıkabilecektir.4773 sayılı Kanundan önce işyeri sendika temsilcilerine tanınan iş güvencesisisteminden farklı olarak, ilk derece mahkemesi işe iade konusundakesin karar vermemektedir.Yerel mahkemenin feshin geçersiz olduğu (işçinin işe iadesinin gerektiği)sonucuna varması durumunda, feshe bağlı işçilik alacaklarına hükmetmeside mümkün olmayacaktır. Öncelikle bu durum, terditli davalarda aslitalep reddedilmediği takdirde tali talep hakkında karar verilememesi ilkesineaykırıdır 66 . Bu halde, işçinin hem işe iadeyi hem feshe bağlı alacaklarıistemesi çelişki yaratacağından ve bu yönde bir kararın unsurlarının tespitive uygulanması sorunlara neden olacağından objektif dava birleşmesi desöz konusu olmayacaktır.İşçinin başvurusu üzerine işe başlatılması durumunda sözleşme feshedilmemişsayılacağından feshe bağlı alacaklara hak kazanmak zaten sözkonusu olmayacaktır. İşçinin işverene başvurup başvurmayacağının, başvurmasıdurumunda işveren tarafından başlatılıp başlatılmayacağının vebunların geçekleşme tarihinin önceden bilinebilmesi mümkün değildir 67 .Yerel mahkemenin bu ihtimalleri içeren şarta bağlı hükümler vermesi sözkonusu olmayacaktır. Örneğin, iş sözleşmesi, işçinin kesinleşen mahkemekararı üzerine süresi içinde işverene başvurmasına rağmen işveren tarafındanişe başlatılmayacağının bildirildiği veya bunun için öngörülen bir aylık65 Karş. Çelik, İş Hukuku, 247.66 Muşul, Timuçin: Medeni Usul Hukukunda Terdit İlişkileri, İstanbul 1984, 106.67 Akı, Erol: İş Sözleşmesinin Feshi, Feshe İtiraz ve Geçersiz Nedenle Yapılan Feshin HukukiSonuçları, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi 30.Yıl Armağanı,Ankara 2006, 310-311; Süzek, 571.