İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları179herhangi bir düzenleme içermeyen Basın İş Kanunu’na tâbi iş ilişkileri hakkındada geçerlidir. Haciz ve temlik sınırını 240 TL. ile sınırlı tutan Denizİş Kanunu md. 32 hükmü ise, varlığını korumaktadır. Yasalar arasındayeknesaklık sağlamak bakımından bu hükmün de değiştirilmesinde yararvardır.Nihayet, yasa, gelecekteki ücret alacaklarının devrini ve rehnedilmesini dehiçbir oran belirtmeksizin yasaklamıştır (md. 410 f. 2). Bu yasak, tüm işkanunlarına tâbi iş ilişkileri hakkında uygulanacaktır.bb. Takas Sınırlaması ve Trampa YasağıYasa, ücretin korunması ile ilgili olarak takas konusunda iki önemli düzenlemegetirmektedir. Bunlardan birincisi, kasten verildiği yargı kararıylasabit olan zararlar nedeniyle doğan alacağın, ancak ücretin haczedilebilirkısmı ile takas edilebilecek olmasıdır (md. 407 f. 2 c. 2). Böylece yasa, bukonuda herhangi bir sınır getirmeyen İsviçre Borçlar Kanunu Art. 323bAbs. 2’den farklı ve kasten verilen zararlar nedeniyle de olsa, sınırsız takasyasağına yöneltilen eleştirilere 190 uygun bir çözüm getirmiş olmaktadır.Takas konusunda getirilen ikinci düzenleme ise, işverenin, işçiden olanalacağını işçinin rızası olmadıkça takas edememesidir (md. 407 f. 2). Ancakyasa, rızaya bağlı takasta herhangi bir sınırlamaya da yer vermemiştir.Oysa, İsviçre Borçlar Kanunu, ücretin sadece haczedilebilir kısmının takasakonu olabileceğini öngörmüş (Art. 323b Abs. 2) ve bu prensibi emredicibir hükümle (Art. 361 OR) düzenleyerek, işçinin rıza göstermesi halindedahi haciz sınırını aşan bir takasa izin vermemiştir 191 . Bu durum karşısındarızaya bağlı olarak sınırsız; kasten verilen zararlar bakımından iserızaya bağlı olmayan fakat sınırlı bir takas imkânı ortaya çıkmıştır. Böylebir tablonun isabetli görülemeyeceği ise, her türlü tartışmanın dışındadır.Düzenlemeye tasarı aşamasında yönelttiğim bu eleştirinin 192 yasama sürecisırasında dikkate alınmaması isabetli olmamıştır. Kanaatimce, kasten verilenzararlarda dahi ücreti korumak düşüncesiyle takasa sınır getiren biryasanın, rızaya bağlı takasta hiçbir sınır tanımamayı amaç edinmiş olmasıdüşünülemez. O nedenle, ortaya çıkan aksaklığı bu yönde bir anlayışlaaşmak doğru olur. Böyle bir tutum, rızaya bağlı devir hakkındaki hükmünamacıyla da bağdaşır. Bu bakımdan, rızaya bağlı takasta da haciz sınırlamasınınuygulanacağını kabul etmek gerekir.190 Bkz. Reisoğlu, Hizmet Akdi, Mahiyeti-Unsurları-Hükümleri, Ankara, 1968, s. 194;Ekonomi, s. 150.191 Hensell/Vogt/Viegant/Rehbinder, Art 323b, Anm. 3.192 Bkz. Soyer, Ulucan Armağanı, s. 158.