İstanbul Barosu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2011 Yılı Toplantıları221Deneme işinin teslim edilmesine kadar geçen sürede sözleşme haklı nedenlefeshedilebilir. Deneme işinin teslim edilmesiyle birlikte ise iş ilişkisi kendiliğindensona erer. Ancak bu hükmün aksi de kararlaştırılabilir. Denemeişinin teslim edilmesinden sonra eğer bir daha iş verilmişse bu yeni bir evdehizmet sözleşmesi kurulduğu anlamına gelir. Bu halde deneme işi dahaönce yerine getirildiği için yeni bir deneme işi verildiği söylenemeyecektir.Evde hizmet sözleşmesi eğer deneme işi olmaksızın başlamışsa, Borçlar Kanunu'ndakigenel hizmet akdine ilişkin 433. maddedeki deneme süresineilişkin hüküm uygulama alanı bulur. Borçlar Kanunu’nun 433. maddesinde,tarafların hizmet sözleşmesine 2 ayı geçmemek koşuluyla denemesüresi koyabilecekleri düzenlenmiştir.Madde 468/II: “İşçi işveren tarafından aralıksız olarak çalıştırıldığı takdirde,aksi kararlaştırılmadıkça, sözleşme belirsiz süreyle yapılmış sayılır; diğerdurumlarda sözleşmenin belirli süreyle yapıldığı kabul edilir”. Maddede işçininişveren tarafından aralıksız olarak çalıştırılıp çalıştırılmamasına göre,bir adi karine olarak, sözleşmenin belirsiz süreyle ve belirli süreyle yapıldığıdurumlara yer verilmiştir.Borçlar Kanunu’nun 468/II. maddesi hükmünde belirli süreli sözleşme yapılabilmesiiçin objektif neden aranmayarak zincirleme belirli süreli sözleşmeyapılmasına açıkça izin verilmiştir.Ev işçisinin işveren tarafından aralıksız çalıştırılmasında sözleşme bildirimliveya bildirimsiz feshedilebilir. Fesih konusunda Borçlar Kanunu'ndaki genelhizmet sözleşmesinin feshe ilişkin 431 ve devamı maddeleri uygulanır.IX. SONUÇ1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 6098 sayılı Türk BorçlarKanunu’nun 461 ila 469. maddelerinde atipik bir sözleşme türü olarakevde hizmet sözleşmesi düzenlenmiştir. Belirtilen yasal düzenlemelerinruhundan evde hizmet sözleşmesiyle çalışanların İş Kanunu’nun kapsamıdışında kalacağı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla evde hizmet sözleşmesiyle ilgiliuyuşmazlıklar İş Mahkemelerinin değil Asliye Hukuk Mahkemeleriningörev alanına girecektir. Zira evde hizmet ilişkisi klasik iş ilişkisinden farklılıklargöstermektedir. Mesela klasik iş ilişkisinde üretilen malın ayıplı olmasıişverenin risk alanına girmekteyken, evde hizmet sözleşmesinde üretilenmaldaki ayıplı olması halinde işçinin masrafı kendisine olmak üzerebu ayıbı gidermek zorunda olduğu düzenlenmiştir. Yine klasik iş ilişkisindeişçinin sonuç borcu yok iken, evde hizmet sözleşmesinde işçiye üretimdebaşarı borcu yüklenmiştir. Bu haliyle evde hizmet sözleşmesi, eser sözleşmesineyakınlaştırılmıştır.