Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
sinmiştir... Bu yol, sanki sonsuzluğa doğru, Dünya’dan uzaya, uzak
medeniyetlere doğru uzuyor. Fakat bu yol kendi kaderinin gerçek
tarihi bölümünü dünyada, Avrasya’nın Pasifik ve Atlas okyanuslarının
dalgalarına çakılan engin kıtada, uzaydan bütün berraklığı ile
görünen, tarihsel olarak farklı kültürlere yurt olmuş rengarenk
“uygarlık peyzajında” buluyor. Büyük İpek Yolu insanlar, toplumlar,
devletler ve kültürler arasında tarihi ilişkilerin öyle bir belleğini
oluşturmuştur ki bu temel üzerinde onu her defasında geri kazanmak,
daha mükemmel iletişim fonksiyonuna ulaştırmak için her zaman
zorunlu bir güç bulunarak, kendisinin bu amaç uğruna seferberlik
imkânını öngörmüştür.
Bugün, çağdaş Türk Dünyası için özellikle önem arz eden husus,
Büyük İpek Yolu için koşulları ne kadar değiştiğine bakılmaksızın,
onun işlevselliğini restore ederek, sürekli işlek hale getirenlerin
başında daha çok Türklerin, onların çeşitli nesillerinin, devletlerinin
bulunuyor olmasıdır. Dünya tarihi ve uygarlığı için Büyük İpek Yolu
ne kadar önemliyse, onun bugünlere kadar varlığını sürdürmesinde,
yaşatılmasında Türklerin rolü de o ölçüde önemli olmuştur.
Bilime “İpek Yolu” kavramını ilk kez 1877 yılında Alman coğrafyacısı
Rixthofen getirmiştir. Adından da anlaşılacağı gibi, klasik anlamında
milattan önce ikinci yüzyıldan itibaren Doğu Asya’dan, somut olarak,
Çin’den Akdeniz ülkelerine esas itibarıyla ipek ticareti yolu işlevini
yerine getirdiğinden bu isimle anılmıştır. Ancak zamanla gelişerek,
eski dünyanın daha geniş ticaret ve kültür ilişkilerini mümkün kılan
ve sağlayan zorunlu iletişim aracına dönüşmüştür. Fakat ismi gibi,
“ipek” yumuşaklığına, rahatlığına sahip olmamış, çeşitli tehlikelerle
karşı karşıya kalmış, kaderi çeşitli zamanlarda çeşitli askeri, siyasi
güçlerin, ekonomik, kültürel merkezlerin şekillenmesine, jeopolitik
durumun elverişli olanakları ortaya çıkarmasına bağlı olarak değişmiştir.
Büyük İpek Yolunun en çeşitli diyapazonda değişerek, fakat temel
hedef istikametlerini muhafaza ederek geçtiği tarihi coğrafi mekân
Türk devletleri ve kültürlerinin yerleştiği bölgeleri kapsamakta olup,
doğal olarak Türk Dünyasının Avrasya’daki jeopolitik konumun bütün
134