15.05.2019 Views

Türk Devletleri Birligi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

AVRASYA’NIN GELİŞİM PERSPEKTİFLERİ VE TÜRK DEVLETLERİ<br />

el atıyor, Rusya’yı Orta Asya’dan “itip çıkarmaya” çalışıyor. Resmi<br />

Washington bu bölgede dev askeri üsler oluşturma planlarını seri<br />

şekilde gerçekleştirir. ABD ve Rusya arasında Orta Asya’da söz sahibi<br />

olmak için mücadele Washington’un giderek üstünlük kazanması ile<br />

devam etmektedir.<br />

2012 yılında Amerikalılar Özbekistan hükümeti ile bu ülkede<br />

ABD askeri gücünün güçlendirilmesi için görüşmelere başladı. Rusya<br />

ise halen “kendi uydusu” olarak gördüğü Kırgızistan ile ilişkilerin<br />

iyileştirilmesinde etkinlik göstermektedir. Fakat ABD, Kırgızistan<br />

ile ilişkilerde Rusya’ya rakip olmayı düşünmektedir. Kırgızistan ise<br />

“alternatif politikaya” başvurarak, ABD ile işbirliği yapmaya hazır<br />

olduğunu beyan etmiştir. Washington’la Taşkent arasında görüşmeler<br />

Özbekistan’da ABD’ye ait Operasyonel Tepki Merkezi’nin (“Center for<br />

Operative Reaction”) oluşturulması amacı ile devam etmektedir. İlk<br />

aşamada söz konusu merkez bölgede olacak olağanüstü halleri kontrol<br />

için tasarlanıyor. Merkezin teknik yapısının NATO’nun Afganistan’daki<br />

askeri teçhizatı hesabına oluşturulması öngörülüyor. Bir süre sonra<br />

bu söz konusu teçhizat Özbekistan’ın emrine verilecektir(258). Bu<br />

sürecin aktif diplomasisi açıkça görüldüğü üzere, ABD’nin Orta Asya’da<br />

dev askeri üssünün oluşturulması yönündedir. .<br />

Batı jeopolitiğinin Amerika merkezli ve Avrupa merkezli olarak ikiye<br />

bölünmesi, birincinin radikal, ikincinin mutedil politik rotalarında kendini<br />

göstermektedir. Şimdi Avrasya’da ABD’nin stratejik etkinliğinin Avrupa<br />

çıkarları ile ne derecede örtüştüğü aktif şekilde tartışılmaktadır.<br />

Almanya’nın Martin Luther Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Rahul<br />

Peter Das’a göre “Amerika Birleşik <strong>Devletleri</strong> Asya’da etkinliğini<br />

artırır, bu da onun “Avrupa taahhütlerinin” zayıflamasının kaçınılmaz<br />

sonuçlarındandır. Bu nedenle Avrupa kendi potansiyelini seferber<br />

etmeli ve küresel olaylara kendisinin etki araçlarını artırmalıdır. Eğer<br />

Avrupa etkili önlemlerle bu çağrılara cevap veremiyor ise, o zaman<br />

siyasi güçler arenasında kayma tehlikesi ile karşı karşıya kalmış<br />

olacaktır” (225, s.1). Çünkü Avrasya’da yaşanan süreçler giderek daha<br />

çok küresel siyasi mekâna etki etmekte ve burada kuvvetler oranının<br />

201

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!