Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
öyle bir sağlam temeldir ki, tarihin en acımasız dönemlerinde bile
sarsılmamış, ortam oluştukça sertleştirilmiş, günümüzde ise güçlü
enerjik potansiyelini yeniden ve daha amaca uygun şekilde harekete
geçirmek kudretindedir.
Hem tarihsel hem de bugün çok kültürlülük arenasında Türk
varlığının kendi bütünlüğünü, dinamikliğini ve çeşitli kültürlerle
organik temas kurmak yeteneğini koruması; onun bu kadar geniş
diyapazona çıkmasına ve zenginleşmesine neden olmuştur. Tarihi,
kültürel süreçlerin giderek zorlaşması ve evrenselleşmesi ortamında
Türkler kendi öz benliklerini kaybetmemiş, hep kendilerini seferber
ederek, kültürlerini seçkinlik örneği gibi üstün konuma getirebilmişler.
Dünyada mevcut olan kültürlerin karşılıklı ilişkileri sürecinde
Türk uygarlığının kazandığı işlevsel nitelikler, kanımızca şunlardır:
1. Doğanın kültür düşüncesinde otantik olması: Doğa; Türkler
için her yer vatandır.
2. Dilin gelişmesi sürecinde onun kendi dilsel “çekirdeğini” ve evrim
ilkelerini koruması: karşılıklı uygarlık ilişkilerinde Türk diline ne kadar
sonradan dâhil olmuş kelimeler olsa da, bu onun yapısal özelliğine
zarar vermemiş, tam tersi, bu dilin kalite göstergesine dönüşmüştür.
3. Efsanevi bakış açısı Türk uygarlığının teşekkül sürecinde onun
“şiirsel mimarisini” oluşturur: Türk Destan kültürünün şekli sanatsal
ve estetik gelişmenin sonraki evrelerinde de yeni ifade biçimlerinde
tezahür etmektedir.
4. Halk yarattığı uygarlığın bütün dönemlerinde kendini devletinin
ayrılmaz parçası gibi gösterir; Türk tarihinde de “ulus devlet” sentezi
Türk siyasi ve kültürel kendini oluşturmanın sinerji düzeni gibi davranır.
5. Türk’ün çağdaşlaşması, onun kendi köklerinden ayrılmasına
neden olmaz: gelenek ve yenilikçilik birlikte Türk uygarlığının yaşam
ilkesi olarak kendini gösterir.
6. Türk uygarlığı hem kendi içinde hem de başka uygarlıklarla
karşılıklı ilişkilerinde daima armoni oluşturucu surette çalışır.
150