Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
bildirmiştir (156, s.400 - 401). Daha sonra Avrasyacılığın fikir temelini
oluşturan Panslavizm’in asıl amacı ortaya çıkmaktadır: “...Pravoslavlığın
merkezi, büyük tarihi anıların birleşme noktası Konstantinapol’ün
(İstanbul’un) fethi bütün doğu ülkeleri üzerinde Rusya’nın koşulsuz
üstünlüğünü sağlardı”. Konstantinapol’ü “Çargrad” (Çar şehri) olarak
adlandıran Rus mütefekkir, onu sadece Rusya’nın değil, bütün “genel
Slav Birliği’nin başkenti” olarak tarif ediyordu (156, s.467 - 470).
Şüphesiz, Bizans’ı hayata döndürmek ve Konstantinapol’ü (İstanbul’u)
Slav dünyasının merkezine dönüştürmek, Roma İmparatorluğu’nu
yeniden canlandırmak kadar sersem bir hayaldi. Nihayet, Rusya’da
imparatorluk ideolojisi öyle aşırı boyutlara ulaştı ki onlar dünya
egemenliği mücadelesinde batıda Avrupa’yı, doğuda ve güneyde ise
Türk dünyasını kendilerinin ana rakibi olarak görmeye başladılar.
İşte bu dönemden itibaren, Rusya Türklere ait olduğu kabul edilen,
Türk egemenliğini içeren Avrasyacılık fikrini “özümsemek” ve kesin
bir şekilde kendi milli ideolojisine dönüştürmeye karar vermiştir.
Avrasyacılık, kendisinin fikir selefi olan Panslavizm’den farklı
olarak, Rusya’nın imparatorluk jeopolitiğinin önderliğinde, Asya ile
ilişkilere Rus köktenciliğinin yeni boyutları ile yaklaşmaktadır. Vladimir
Lamanski 1892 yılında basılmış “Asya - Avrupa kıtasının üç dünyası”
isimli eserinde, ilk defa Rusya’yı Avrasya devleti olarak değerlendirmiş,
Avrupa ve Asya’nın Ural Dağları boyu ayrılan iki kıtadan ibaret değil,
aslında, Avrupa, Avrasya ve Asya’dan oluştuğunu belirtmiştir. Onun
kanaatince, Rusya kendi özdeşliğini “bu üç dünyayı” birleştiren
mekânda buluyordu. Vladimir Lamanski’nin çağdaşı Konstantin
Leontyev ise biraz daha ileri giderek, Rusya’nın bir devlet olarak
geleceğini Asya ile bağlıyordu. Leontyev’e göre, Rusya Avrupa’dan
vazgeçmeyi kendi varlığının dayanağı olarak kabul etmeliydi: “Rusya
Slav dünyasından daha fazla, Turan dünyasına aittir” (279, s.3). O
dönemde, “Turan dünyası” Rus düşüncesinde de Avrasya kavramıyla
aynı coğrafi mekânı belirten kavramdı.
Klasik Avrasyacılığın daha sistemli konseptini Knyaz (dük) Nikolay
Sergeyeviç Trubetskoy önermekteydi: “Rusya’nın tarihine Batı’dan değil,
182