Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
alanın azami genişliğinde daha da güçlenmek, kurumsal yapısını bu
jeopolitik sistemde derinleştirmek, bir sözle, “ilave yük ile” kendini
ağırlaştırmamaktır. Bunun yanısıra Avrupa Birliği Avrupa’nın sadece
iç değil dış çemberinin de sabit ve güvenliliğine çalışmaktadır.
Özellikle kendisine yakın çevrede Rusya’nın etkisini azaltmak için
Avrasya’nın, esasen, Türk devletleri ile sınırlandırılmış çemberi
boyunca sıkı işbirliğine öncelik vermekte, burada bütünleştirici
projelerin gerçekleştirilmesine gayret ediyor. Fakat bugün Türk
devletleri Avrupa devletlerinin gelişim düzeyinde olsalar bile, Avrupa
Birliği’nin onları kendi saflarına katmak amaçları yoktur. Onun toprak,
nüfus, ekonomik ve askeri güç açısından en büyük Türk devleti olan
Türkiye’ye yaklaşımı bunun belirgin örneğidir.
Avrupa’nın güvenlik garantisi, NATO’da Türkiye’nin Amerika Birleşik
Devletlerinden sonra en büyük askeri güce sahip olması, Avrupa ile
Asya’yı birleştiren “jeopolitik bağ” fonksiyonu taşıması ve dünyanın 15
en güçlü devleti sırasında yer alması gibi öncelikleri bile onun yüzüne
Avrupa Birliği’nin kapılarını açmamaktadır. Oysa Türkiye Cumhuriyeti
1987 yılında Avrupa Birliği’ne üye olmak için başvuruda bulundu.
1963 yılında o, ortak üyeliğe kabul edildi ve o zamandan bu yana
bir dizi Avrupa kurumlarına girebildi. Fakat 1987 yılından bu yana
Avrupa Birliği’nin dördüncü (1995), beşinci (2004) ve altıncı (2007)
genişletme aşamasında Türkiye’nin kuruma üyeliği teyit edilmedi. Hatta
son genişleme safhasında (2007) Türkiye’den çok sonra başvursalar
bile, Bulgaristan ve Romanya Avrupa Birliği’ne üye olabildiler. Aslında,
bu aşama Türkiye’nin AB’ye üyeliğine tam uygundu, fakat Avrupa
Birliği’nin önde gelen devletleri “geleneksel bahaneler” getirerek,
bu konuyu yine de askıya aldı. Türkiye’nin “kenara itilmesi” ülkede
ve uluslararası alanda farklı yorumlanmış, bu da geniş tartışmalara
yol açmış ve birçok açıklamaların sonuçlarına göre Avrupa Birliği’nin
zararına olabilecek eylem şeklinde değerlendirilmiştir. Doğal olarak
ortaya çıkan soru da: “Uluslararası ağırlığı günden güne artan, etki
alanı Türk dünyasından da dışa doğru genişleyen, soy kardeşleri ile
birlikte büyük bir topluluğu, Türk Devletleri Birliği’ni gerçekleştirme
240