Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
kuzeyi ile güneyini birleştiren Azerbaycan’ın kendisinin bölünmesiydi.
Bu bağın kırılmasıyla Avrasya’nın da dünya emperyalizminin etki
dairesine düşmesi süreçlerine yol açıldı.
1828 yılının 10 Şubat’ında İkinci Rusya - İran savaşını sona
erdiren 16 maddeden oluşan Türkmençay Antlaşması imzalandı.
“Türk” ismiyle ilişkili olan Türkmençay köyünde imzalanan bu
antlaşma ile Türk dünyasının Azerbaycan topraklarının Rusya ve
İran arasında bölünmesi resmileşti. Türkmençay Antlaşması’nı
Rusya tarafından İvan Paskeviç, İran tarafından Mirza Abdül Hasan
Han imzalamışlardır (186, s.314 - 324). Antlaşmanın imzalanması
törenine Rusya ve Azerbaycan’ın önemli şahisyetlerinden olan
A.S.Griboyedov ve A.A.Bakıhanov (tercüman olarak) katılmıştır.
Türkmençay Antlaşması’nda taraflar olarak adı geçenler “Rusya
İmparatoru” (imparator vserossiyskiy) ve “Fars Şahı”dır (padişah
persidskiy). İşte bu inkar edilemez olgu, Azerbaycan’ı parçalayanların,
Ruslar ve Persler olduğunu göstermektedir. Bu antlaşmanın imza
edilmesinden bugüne kadar, İran’da ne zaman Güney Azerbaycan’ın
bağımsızlığı meselesi ortaya atılsa Fars hâkimiyeti çığlıklar atarak,
kuzey ve güney bütün Azerbaycan’ın eskiden beri İran’ın olduğunu
iddia eder. Eğer Azerbaycan bütün İran topraklarının “bir bölümü”
olmuşsa, o zaman niçin bu devlet hiç bir zaman “kendi topraklarının”
“Kuzey Azerbaycan bölümünün” Rusya tarafından işgal edilmesine
itiraz etmemiş, bir kez bile olsa uluslararası düzeyde bu meseleyi
gündeme getirmemiştir. Aksine, Türkmençay Antlaşması’nın koşullarını
büyük bir memnuniyetle kabul etmiştir. Rusya ile İran arasında
söz konusu antlaşmanın yapılmasından bugüne kadar hep “dost ve
kardeş” devletler olmuşlardır. Birbirinin “toprak bütünlüğüne saygı”
ile yaklaşmışlar, uluslararası arenada bütün değişen durumlarda da
hep birbirini savunmuşlardır. Peki İran niçin Rusya’nın elinde kalan
“kendi toprağı” Azerbaycan için, onun kurtarılması için hiçbir zaman
girişimde bulunmamıştır?!
Bunu sadece bölünmüş Azerbaycan’ın kendisi, Azerbaycan Türkleri
yapmıştır. Sadece Azerbaycan hem güneyde İran’a karşı hem de kuzeyde
250