Türk Devletleri Birligi

TÜRK DEVLETLERİ BİRLİĞİ: KÜRESEL ENTEGRASYONUN AVRASYA MODELİ
(ve diğer Türk soylular) burada yaşamışlardır. Rusya topraklarında
yaşayan Azerilerin toplam sayısı yaklaşık 3 milyondur (yani,
Azerbaycan nüfusunun üçte biri kadarı). Ülkede faaliyet gösteren en
güçlü Azerbaycan diaspora örgütü Rusya Azerbaycanlıları Kongresi’dir
(RAK). 2001 yılının Mart ayında düzenlenen Kurucular Kurultayı’nda
Rusya ve Azerbaycan’ın üst düzey resmileri, kamuoyu temsilcilerinin
katılımı ile oluşturulan Kongre Rusya Federasyonu topraklarında
uluslararası barışın ve iç barışının güçlendirilmesi, Rusya devleti
ile Azerbaycan Cumhuriyeti arasında sosyoekonomik ve kültürel
işbirliğinin gelişmesi ve derinleşmesi sürecine katkıda bulunmayı
hedeflemektedir. Azerbaycanlıların milli kendine özgülüğünü, örf ve
adetlerini, dilini, dinini, kültürünü korumak, hak ve özgürlüklerinin,
sosyal teminatının savunması, Rusya topraklarında yaşayan diğer
halkların milli manevi değerlerine ve gelenek ve göreneklerine
saygı Rusya Azerbaycanlıları Kongresi’nin başlıca görevlerindendir.
Aynı zamanda, Kongre Rusya ile Azerbaycan arasında ikili dostluk
ilişkilerinin, siyasi ilişkilerin geliştirilmesi yönünde gerçek adımlar
atmıştır. Rusya topraklarında yaşayan Azerilerin birçok seçkin
temsilcisi kongre çalışmasına katılmıştır. Rusya Federasyonu 73
süjesinde örgütün bölgesel şubeleri faaliyet göstermektedir. Ayrıca,
diğer ulusal toplum ve topluluklar RAK’ ın kolektif üyeleridir. Aynı
zamanda, Rusya Federasyonu Kuzey-Batı, Volgaboyu, Ural, Sibirya ve
Uzak Doğu federal dairelerinde yerel şubelerin faaliyetlerini koordine
amacıyla RAK’ın daire konseyleri kuruldu. Kongre merkez yapısına
Ekonomik Kalkınma Fonu, Hukuki Savunma Merkezi, Azerbaydjanskiy
Kongresi gazetesi de dâhildir. Rusya Federasyonu’nda programlarını
Azerbaycan Türkçesinde yayımlayan “İnter-Azerbaycan şirketi, “Milletin
Sesi”, “Boş Zaman” gazeteleri, “Miras” ve üçdilli (Azerbaycan, Rus ve
İngiliz) “Bakü” bilimsel gazetede yayınlanan dergileri, Azerbaycan
Ticari Sergi Merkezi faaliyet gösteriyor.
Doğu Avrupa’da en önde gelen diaspora örgütlerinden biri de
1999 martında kurulmuş Ukrayna Azerbaycanlıları Kongresi’dir
(ÜAK). Cemiyet Ukrayna topraklarında yaşayan Azerilerin ulusal
358