Türk Devletleri Birligi

AVRASYA’NIN GELİŞİM PERSPEKTİFLERİ VE TÜRK DEVLETLERİ
ifade edilmiştir: “Batı artık dünyanın merkezi değildir. Kuzeyi, güneyi,
batısı ve doğusu ile dünya artık çok merkezli bir sistemdir. Ekonomik
yönden de dünya böyle bir sisteme doğru değişim içindedir. Biz de
buna uygun olarak, mevcut güç dengesini ifade eden Büyük Yirmilerin
(G - 20) yarattığı dünya sistemini ciddiyetle kabul ediyoruz”(109).
Gerçekten de eğer yüz yıl önce Batı’nın sadece dört (İngiltere, Fransa,
Amerika Birleşik Devletleri, Almanya) ve Avrasya’nın ise sadece bir
devleti (Rusya) dünyada söz sahibi idiyse, şimdi Avrasya’nın lehine
bu oran önemli ölçüde değişmiştir. Yarım asır önce dikkati o kadar
da çekmeyen bir takım Avrasya devletleri uluslararası siyasi sistemin
ön platformuna çıktılar. Bu nedenle Batı; Avrasya’ya karşı taraflı,
çoğulcu siyasetini güncellemeyi zorunlu görmekte, bölgenin ayrı-ayrı
devletleri ile işbirliğini gerekli düzeye çıkarıp, onlar arasında uzlaştırıcı
politikayı kombinasyon etmektedir (271). Böyle geniş platformda ise
Avrasya’nın bölgesel jeopolitik bütünlüğünü yaratan Türk devletleri
ile ilişkiler özel bir önem arz etmektedir.
Batının Avrasya ile ilişkilerinin çok taraflı işbirliği olanakları
açacak yeni pozitif aşamasını başlatan önemli girişimlerden biri Avrupa
Birliği’nin Doğu Ortaklığı programıdır. 2009 yılının Mayıs ayında kabul
edilmiş bu proje Avrupa Birliği ile yedi Avrasya devletinin (Rusya,
Ukrayna, Moldova, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan ve Beyaz Rusya)
işbirliği platformunun gelişimini öngörmektedir (276). Avrasya’nın
büyük gelişme perspektiflerine dikkat çeken ve bu bölgenin siyasi,
ekonomik ve kültürel potansiyellerini bilen uzmanlardan biri, ABD’nin
Polonya ve Pakistan’da Büyükelçisi görevinde bulunmuş, Thomas
Simons “Avrasya’nın Yeni Sınırları: Genç Devletler, Eski Toplumlar,
Açık Gelecek” kitabında Batı’nın Avrasya politikasının yeni esaslarda
kurulması düşüncesinden hareket etmektedir: “Bugünün Avrasya’sı
dünün Sovyetler Birliği değildir” (300, s.7) paradigmasını geliştiren
Amerikan diplomatı, Batının Avrasya’nın yeni zamanlar için kendini
ispat politikasına destek vermekle, aslında, uluslararası ilişkilerin
dinamiğine güçlü dürtü vermiş olur, eğer böyle bir destek verilmiş
olsa, Amerika Birleşik Devletleri Avrasya’daki politikasında Rusya
203