Türk Devletleri Birligi

AVRASYA’NIN GELİŞİM PERSPEKTİFLERİ VE TÜRK DEVLETLERİ
bölgesel uzlaşmanın gerekliliğine güveni yükseltir ve bu bağlamda
Türk Devletleri Birliği fikrinin gerçekleşmesine zemin oluşturur.
Kanada’nın Simon Frazer Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Graham
Fuller ve Türkiye’nin Fatih Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bülent
Aras bu konu ile ilgili yaptıkları özel araştırmalarında Türkiye’nin
Avrasya jeopolitiğini canlandırma hedeflerini; çağdaş uluslararası
politikanın talepleri ile ilişkilendirmekte ve bu güçlenen konumun bölge
devletleri ile ilişkileri geliştireceği kanaatine gelmektedirler (235; 203).
Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi tutumu ise bu ülkenin Dışişleri Bakanı
Ahmet Davutoğlu’nun “Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası
Konumu” isimli eserinde kavramsallaştırılmıştır. Türkiye’nin temel
amacı; komşuları ile ilişkileri “sıfır sorun” düzeyine getirmek (yani
bütün sorunları çözmek) ve ardından komşuların kendi aralarındaki
ilişkileri “sıfır sorun” düzeyine indirmektir. Eğer Türk dünyası; “Asya
ekseniyse”, onun da hareket mihveri; Türkiye’dir (102, s.270 - 281).
Gerçekten de bugün Türkiye; en yakın müttefiki Azerbaycan’la birlikte
hem Kafkasya hem de Orta Asya’ya yönelik politikalarda çok başarılı
faaliyetleri koordine etmekte, Avrasya’nın bölgesel sorunlarına
dondurucu değil, çözümleyici konumdan yaklaşımları güncellemektedir.
Avrasya’da Türk devletlerinin politik, ekonomik ve kültürel
platformunun oluşturduğu yeni yönelimli jeopolitik düzen bu bölgenin
gelişme perspektiflerinde herkese “açık ortam” sağlamakta, barış
ve işbirliği niyetine sahip olan devletlerin potansiyel uyumluluğunu
mümkün kılmaktadır. Marjinallik ve kutuplaşma eğilimlerine fırsat
vermeyen pozitif eğilimleri, karşılıklı itimadı derinleştirmektedir.
Elbette, bu eğilimin gerçekleşmesine karşı eğilimler ve güçler
şimdilik mevcuttur. Örneğin, Rusya’nın imparatorluk, Ermenistan’ın
yayılmacı iddiaları bu politikanın yönünü değiştirmeye veya en
azından durdurmaya yöneliktir. Bu gerçek tehlike “Türk konsensüsü”
idealinin gerçekleşmesine karşı yönelse de tarihin eğilimi bu sürecin
durdurulamaz olduğunu göstermektedir.
217