MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dr inŜ. Marek LENARTOWICZ<br />
Dr inŜ. Piotr MATUSIAK<br />
Mgr inŜ. Antoni JĘDO<br />
Mgr inŜ. Daniel KOWOL<br />
<strong>Instytut</strong> <strong>Techniki</strong> Górniczej <strong>KOMAG</strong><br />
Rozwój osadzarek pulsacyjnych typu <strong>KOMAG</strong><br />
S t r e s z c z e n i e<br />
W artykule przedstawiono rozwój konstrukcji osadzarek<br />
pulsacyjnych typu <strong>KOMAG</strong>. Dokonano przeglądu<br />
rozwoju podstawowych podzespołów osadzarek wodnych<br />
pulsacyjnych. Opisano zmiany w systemach<br />
dystrybucji powietrza roboczego, rozwiązaniach konstrukcyjnych<br />
odbioru produktów wzbogacania oraz<br />
zmiany w systemach sterowania osadzarką.<br />
S u m m a r y<br />
Development of design of <strong>KOMAG</strong> pulsatory jigs was<br />
presented in the paper. Development of main subsystems<br />
of water pulsatory jigs was reviewed.<br />
Changes in the systems for operational air<br />
distribution, in solutions of collection of beneficiation<br />
products and in control systems of jig, were<br />
described.<br />
1. Wprowadzenie<br />
Pierwsze opisy procesu wzbogacania w pulsującym<br />
ośrodku wodnym pochodzą z ksiąŜki „De Re Metallica”<br />
Agricoli z XVI wieku. Wzbogacanie było początkowo<br />
procesem okresowym, prowadzonym w sposób ręczny.<br />
Pierwsze usprawnienia polegały na mechanicznym<br />
wywoływaniu ruchu sita lub wytwarzaniu ruchu pulsacyjnego<br />
(Petherick jig) [13].<br />
Pierwsza osadzarka do węgla o działaniu ciągłym<br />
(stałym odbiorze produktów rozdziału) skonstruowana<br />
została w 1848 roku (Berard jig), w której do wywoływania<br />
ruchu pulsacyjnego wykorzystano tłokowy napęd<br />
mimośrodowy, zastosowany z kolei po raz pierwszy<br />
w roku 1840 w osadzarkach typu Harz [3, 6].<br />
Za początek nowoczesnej ery osadzarek przyjmuje<br />
się skonstruowanie osadzarki beztłokowej typu Baum<br />
w 1891 roku. Była to pierwsza osadzarka, róŜniąca się<br />
w stosunku do poprzednich rozwiązań zastąpieniem<br />
mechanicznego tłoka urządzeniem do doprowadzania<br />
i odprowadzania spręŜonego powietrza do bocznej komory<br />
pulsacyjnej. W pierwszym rozwiązaniu materiał<br />
przepływał w poprzek do ściany komory powietrznej<br />
i dopiero kolejne zmiany (1901) spowodowały zmianę<br />
kierunku przepływu materiału w korycie roboczym [3,<br />
6, 8, 13].<br />
W kolejnych latach osadzarki podlegały stałemu<br />
rozwojowi w zakresie technologii i konstrukcji poszczególnych<br />
podzespołów. Prowadzone prace doprowadziły<br />
do opatentowania i zastosowania w osadzarkach<br />
pulsacji podsitowej, które umoŜliwiło zwiększenie wydajności<br />
tych maszyn, zmniejszenie zapotrzebowania<br />
wody i ciśnienia powietrza roboczego, a takŜe spowodowało<br />
uproszczenie konstrukcji [14].<br />
Dla zwiększenia dokładności pracy i zakresu regulacji<br />
w sterowaniu przepływem powietrza przez komory<br />
pulsacyjne powstawały nowe rozwiązania zaworów<br />
pulsacyjnych, w których stopniowo wykorzystywano<br />
moŜliwości, jakie daje elektronika w obszarze doboru<br />
parametrów nastaw cyklu pulsacji. Równocześnie, wraz<br />
z rozwojem automatyki, następowały zmiany w konstrukcji<br />
układów odbioru produktów wzbogacania mające<br />
na celu zwiększenie precyzji rozdziału rozwarstwionego<br />
materiału.<br />
W Polsce osadzarki zaczęto konstruować w latach<br />
sześćdziesiątych XX wieku. Były to osadzarki, które posiadały<br />
komory powietrzne umieszczone wzdłuŜ osi<br />
osadzarki, obok koryta roboczego. Stosowano osadzarki<br />
OBM (osadzarka beztłokowa miałowa), ODM (osadzarka<br />
beztłokowa miałowa dwukorytowa) i OBZ (osadzarka<br />
beztłokowa ziarnowa) [12]. Osadzarki te charakteryzowały<br />
się znacznymi wymiarami i duŜą masą.<br />
W latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia zaczęto<br />
wprowadzać osadzarki posiadające komory powietrzne<br />
zlokalizowane pod pokładem sitowym, zabudowane<br />
w skrzyniach dolnych poprzecznie do osi<br />
wzdłuŜnej osadzarki (spowodowało to zmniejszenie<br />
wymiarów i masy osadzarki). Aktualnie konstruuje się<br />
osadzarki OM (osadzarka miałowa), OS (osadzarka<br />
średnioziarnowa), OZ (osadzarka ziarnowa). Konstrukcje<br />
te bazują na powyŜszych rozwiązaniach, jednak są<br />
stale modernizowane, zarówno pod względem geometrii<br />
kształtu skrzyń dolnych, mocowania pokładów sitowych,<br />
usprawnienia urządzeń automatycznej regulacji<br />
odbioru produktów cięŜkich, zaworów pulsacyjnych<br />
oraz kolektorów powietrza roboczego [12].<br />
2. Rozwój osadzarek pulsacyjnych typu<br />
<strong>KOMAG</strong><br />
Wraz z rozwojem konstrukcyjnym wodnych pulsacyjnych<br />
osadzarek zmianom podlegały wszystkie pod-<br />
126 <strong>MASZYNY</strong> GÓRNICZE 3-4/<strong>2010</strong>