MASZYNY GÓRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG

MASZYNY WYCIĄGOWE
Dr inŜ. Leszek KOWAL
Dr inŜ. Krzysztof TUREWICZ
Mgr inŜ. Piotr HELMRICH
Mgr inŜ. Karol NYGA
Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Nowe rozwiązania techniczne Instytutu Techniki Górniczej KOMAG
wdraŜane w maszynach wyciągowych
S t r e s z c z e n i e
W artykule przedstawiono osiągnięcia Instytutu Techniki
Górniczej KOMAG w ostatnich latach związane
z wdraŜaniem nowoczesnych rozwiązań technicznych
w maszynach wyciągowych górniczych wyciągów szybowych.
Oprócz projektowania maszyn wyciągowych,
KOMAG aktywnie uczestniczy w tworzeniu nowoczesnych
podzespołów stanowiących ich wyposaŜenie.
Szczególną uwagę skierowano na nowoczesne układy
sterowania hamulców maszyn wyciągowych, tak
w zakresie hamulców pneumatycznych, jak i hydraulicznych.
WaŜną grupą realizowanych zadań są dokumentacje
remontowe i modernizacyjne części maszyn,
które nie tylko pozwalają utrzymać ich sprawność
ruchową, ale równieŜ podnieść niezawodność
działania i bezpieczeństwo prowadzenia ruchu górniczymi
wyciągami szybowymi. Istotną rolę w opracowywaniu,
wspólnie z partnerami przemysłowymi (w tym
szczególnie z małymi i średnimi przedsiębiorstwami
MŚP), nowych rozwiązań odgrywa realizacja projektów
badawczych, współfinansowanych ze środków
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa WyŜszego oraz
rozwój nowych technologii.
S u m m a r y
Last achievements of KOMAG Institute of Mining
Technology associated with implementation of stateof-the-art
technical solutions in hoisting machines of
mining shaft hoists were presented in the paper. Besides
designing of hoisting machines, KOMAG actively
participates in creation of state-of-the-art sub-systems,
which are the equipment of hoisting machines.
Special attention was paid to state-of-the-art control
systems of brakes of hoisting machines as regards
both pneumatic and hydraulic brakes. Repair and
modernization documentations of machine components,
which not only enable to maintain those components
in operation but also to increase reliability of
operation and safety of transportation with use of
mining shaft hoists, are important part of realized
tasks. Realization of research projects co-financed by
the Ministry of Science and Higher Education and
development of new technologies play significant role
in a development of new solutions together with
industrial partners (including mainly SMEs).
1. Wprowadzenie
Zakład Transportu Pionowego Instytutu Techniki
Górniczej KOMAG projektuje nowe, nowoczesne urządzenia,
które znajdują licznych odbiorców. Dobra współpraca
z sektorem MŚP daje wymierne efekty ekonomiczne,
jak równieŜ zaspokaja potrzeby kopalń w zakresie
modernizacji i remontów istniejących maszyn wyciągowych.
Nowe rozwiązania podnoszą bezpieczeństwo
prowadzenia ruchu górniczymi wyciągami szybowymi,
jak równieŜ pozwalają utrzymać właściwy poziom techniczny
eksploatowanych maszyn i urządzeń.
W ostatnich latach KOMAG, oprócz projektów maszyn
wyciągowych, koncentrował się na opracowywaniu
rozwiązań technicznych przeznaczonych do sterowania
hamulców maszyn wyciągowych. Powstało
równieŜ szereg innych rozwiązań modernizujących
istniejące maszyny, przy zaangaŜowaniu ze strony kopalni
stosunkowo niewielkich środków finansowych.
WaŜne dla odbiorców są równieŜ opracowywane
w KOMAG-u dokumentacje remontowe, pozwalające
poprawić stan techniczny wyeksploatowanych nieraz
elementów maszyn wyciągowych.
2. Układy sterowania hamulców
Pod koniec lat 90. XX w. rozpoczęto w KOMAG-u
projekt badawczy, którego celem było opracowanie nowoczesnego,
elektropneumatycznego zespołu sterowania
hamulców maszyn wyciągowych, który miał zastąpić
zaprojektowane w latach 60. i wdraŜane do lat
80. ubiegłego wieku elektropneumatyczne zespoły
ZEP, jak i dźwigniowo-pneumatyczne układy sterowania
hamulców.
W wyniku zrealizowanego, wspólnie z firmą OPA-
ROW sp. z o.o., projektu celowego dofinansowanego
przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa WyŜszego,
zbudowano prototyp uŜytkowy nowego zespołu sterowania
(rys. 1). Prototyp zespołu ZSHP zainstalowany
został w górniczym wyciągu szybowym szybu III KWK
„Marcel”, gdzie przeszedł pomyślnie próby ruchowe –
eksploatacyjne. Zespół ZSHP uzyskał dopuszczenie
do stosowania w maszynach wyciągowych podziemnych
zakładów górniczych, co umoŜliwiło jego wdro-
Ŝenie w kopalniach. W ciągu 10 lat eksploatacji zespół,
ciągle unowocześniany i doskonalony doczekał się
MASZYNY GÓRNICZE 3-4/2010 103