MASZYNY GÓRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG

mowymi ustalono w normie PN-G-50005:1997 –
Ochrona pracy w górnictwie – Przenośniki taśmowe –
Wymagania bezpieczeństwa i ergonomii [3].
W myśl wyŜej wymienionego rozporządzenia urządzenia
i układy przewozu ludzi w wyrobiskach poziomych
oraz pochyłych o nachyleniu do 45° zostały zaliczone
do podstawowych obiektów, maszyn i urządzeń
zakładu górniczego, które przed oddaniem do ruchu
wymagają uzyskania przez zakład górniczy zezwolenia
wydanego przez właściwy organ nadzoru górniczego.
Uzyskanie powyŜszego zezwolenia uwarunkowane jest
spełnieniem przez zakład górniczy wymagań zawartych
w rozporządzeniu w § 571÷577 oraz w Załączniku
Nr 4 pkt. 6.14 i 6.15 do tego rozporządzenia. Wymienione
akty prawne zawierają szereg szczegółowych
wymagań organizacyjnych, kontrolnych i technicznych,
które muszą być spełnione, aby transport ludzi przenośnikami
taśmowymi był bezpieczny i uzyskał zezwolenie.
Wyrobisko, w którym odbywa się jazda ludzi, musi
zachowywać wystarczające gabaryty i odległości od
konstrukcji trasy do ociosów i stropu [5]. Do transportu
słuŜą jedynie odpowiednio oznakowane przenośniki,
które zostały uprzednio wyposaŜone w przewidziane
przepisami pomosty do wsiadania i wysiadania. Podstawowe
wymagania techniczne są następujące:
a) ograniczenia prędkości jazdy ludzi przenośnikiem
taśmowym do prędkości 2,5 m/s, niezaleŜnie od
warunków lokalnych i konstrukcji pomostu,
b) jazda ludzi przenośnikami taśmowymi moŜe się
odbywać na nachyleniach do 18° po wzniosie i do
12° po upadzie na taśmie górnej i dolnej,
c) nominalna szerokość taśmy przenośnika powinna
wynosić co najmniej 1 m, a jej wytrzymałość nominalna
na rozerwanie nie moŜe być mniejsza niŜ
1000 kN/m szerokości,
d) pomosty do wsiadania i wysiadania naleŜy
wyposaŜyć w kompletne poręcze, schody, uchwyty
ułatwiające wsiadanie i wysiadanie oraz bariery, a
wymagania wymiarowe określone przepisami
wynoszą:
−
−
−
−
wysokość pomostów nad krąŜnikami tocznymi
powinna wynosi co najwyŜej 0,05 m,
szerokość pomostów powinna wynosić co najmniej
0,8 m, długość pomostu do wsiadania
powinna wynosić co najmniej 2,5 m natomiast
do wysiadania co najmniej 10 m, a wysokość
wolnej przestrzeni nad pomostem powinna
wynosić co najmniej 1,8 m,
pomost do wysiadania z górnej taśmy powinien
być zabudowany w odległości odpowiadającej
półtorakrotnemu wybiegowi taśmy
podczas hamowania, mierzonej od osi napędu,
pomost do wsiadania na górną taśmę naleŜy
zabudować w odległości 10 m od osi bębna
wysięgnika przenośnika podającego,
e) za pomostem do wysiadania naleŜy zamontować
wyłączniki krańcowe w kształcie uchylnych bramek
– jeden w odległości 1 m od pomostu, a drugi 3 m
od pomostu; element uruchamiający wyłącznik
krańcowy powinien być tak zabudowany, aby odległość
między taśmą a elementem wyłączającym
była większa niŜ 50 mm; element uruchamiający
powinien obejmować swoim zasięgiem całą szerokość
taśmy i uniemoŜliwić przypadkowe przejechanie
punktu krańcowego,
f) przenośnik musi być wyposaŜony w hamulec, regularnie
rozmieszczone wyłączniki awaryjne i specjalną
sygnalizację dla jazdy ludzi.
Mimo tych uwarunkowań moŜliwe jest jednak wprowadzanie
do uŜytkowania nowych rozwiązań w systemach
transportu załogi przenośnikami taśmowymi. Pozwala
na to art. 78 ust. 4 Ustawy – Prawo geologiczne
i górnicze, który umoŜliwia Prezesowi WUG, w szczególnych
przypadkach uzasadnionych warunkami bezpieczeństwa
lub gdy to jest niezbędne, na wydanie
decyzji udzielającej zezwolenia na odstępstwo od
wymagań, określonych w przepisach wydanych na
podstawie wyŜej wymienionej ustawy.
Z uwagi na fakt, Ŝe urządzenia i układy przewozu
ludzi w wyrobiskach poziomych oraz pochyłych o nachyleniu
do 45° zaliczone zostały do podstawowych
obiektów, maszyn i urządzeń zakładu górniczego, na
oddanie do ruchu wymagane jest uzyskanie przez
zakład górniczy zezwolenia, wydanego przez właściwy
organ nadzoru górniczego. Zezwolenie wydaje się
na podstawie dokumentacji układu transportu zatwierdzonej
przez kierownika ruchu zakładu górniczego
oraz protokołu odbioru technicznego. Uzyskanie powyŜszego
zezwolenia uwarunkowane jest spełnieniem
przez zakład górniczy wymagań zawartych w rozporządzeniu
w § 571÷577 oraz w Załączniku Nr 4
pkt. 6.14 i 6.15 do tego rozporządzenia.
Ponadto, nowe rozwiązania techniczne, wymagają
uzyskania pozytywnej opinii wydanej przez jednostkę
upowaŜnioną do prowadzenia badań i oceny wyrobu.
We wniosku do WUG o udzielenie zezwolenia na
odstępstwo od wymagań § 568 ust. 1 pkt. 3 i § 572
ust. 3 oraz wymagań punktu 6.14.6 i 6.14.9 Załącznika
nr 4 do wyŜej wymienionego rozporządzenia, zakres
odstępstwa dotyczy:
−
−
−
zmniejszenia odległości pomiędzy elementem pomostu
do wsiadania do taśmy górnej, która powinna
wynosić co najmniej 0,6 m;
zwiększenia odległości pomiędzy pomostem do
wsiadania, a krąŜnikami tocznymi tak, aby nie wynosiła
ona co najwyŜej 0,05 m;
zmniejszenia szerokości i długości pomostu do
wsiadania, która powinna odpowiednio wynosić co
najmniej 0,8 m i 2,5 m;
76 MASZYNY GÓRNICZE 3-4/2010