MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2. Dokumentacja techniczna<br />
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października<br />
2008 r. (Dz.U. Nr 199, poz. 1228 [1]) kładzie<br />
duŜy nacisk na konieczność opracowania dokumentacji<br />
technicznej, obejmującej projektowanie, wytwarzanie<br />
i działanie maszyny w zakresie koniecznym do jej<br />
oceny. Dokumentacja techniczna powinna wykazać, Ŝe<br />
maszyna spełnia zasadnicze wymagania wymienione<br />
w rozporządzeniu, przede wszystkim z powodu tego,<br />
Ŝe jest przedmiotem szczegółowych analiz, dokonywanych<br />
przez właściwy organ nadzoru rynku, gdy dochodzi<br />
do wypadku z udziałem maszyny. Skład oraz<br />
szczegółowe wymagania dla poszczególnych części<br />
składowych dokumentacji technicznej określa Załącznik<br />
nr 2 do rozporządzenia [1].<br />
Dokumentacja techniczna powinna obejmować:<br />
– środki, jakie zostaną podjęte przez producenta<br />
w celu zapewnienia zgodności maszyny z przepisami<br />
rozporządzenia,<br />
– dokumentację konstrukcyjną, zawierającą:<br />
– ogólny opis maszyny,<br />
– rysunek zestawieniowy maszyny i schematy<br />
obwodów sterowania, jak równieŜ istotne<br />
opisy i objaśnienia niezbędne do zrozumienia<br />
działania maszyny,<br />
– rysunki szczegółowe, wraz z dołączonymi<br />
obliczeniami, wynikami badań, certyfikatami<br />
itp., niezbędne do sprawdzenia zgodności maszyny<br />
z zasadniczymi wymaganiami w zakresie<br />
ochrony zdrowia i bezpieczeństwa,<br />
– dokumentację oceny ryzyka, przedstawiającą<br />
zastosowaną procedurę, zawierającą: wykaz<br />
zasadniczych wymagań w zakresie ochrony<br />
zdrowia i bezpieczeństwa, które mają zastosowanie<br />
do maszyny, opis środków wdroŜonych<br />
w celu wyeliminowania zidentyfikowanych zagroŜeń<br />
lub zmniejszenia ryzyka oraz wskazanie<br />
ryzyka resztkowego związanego z maszyną,<br />
– zastosowane normy i inne specyfikacje techniczne,<br />
wskazujące zasadnicze wymagania<br />
w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa<br />
objęte tymi normami,<br />
– kopię instrukcji maszyny,<br />
– wszelkie sprawozdania techniczne, podające<br />
wyniki badań przeprowadzonych przez producenta<br />
albo przez jednostkę wybraną przez<br />
producenta lub jego upowaŜnionego przedstawiciela,<br />
– deklarację włączenia wmontowanej maszyny<br />
nieukończonej i odpowiednią instrukcję monta-<br />
Ŝu takiej maszyny,<br />
– kopię deklaracji zgodności WE maszyn lub<br />
innych wyrobów włączonych do maszyny,<br />
– kopię deklaracji zgodności WE.<br />
Zawartość deklaracji zgodności WE powinna być<br />
sporządzona zgodnie z wymaganiami Załącznika nr 3<br />
do rozporządzenia [1]. Kolejnym, bardzo waŜnym, dla<br />
uŜytkownika maszyny, składnikiem dokumentacji technicznej<br />
jest instrukcja, poniewaŜ od przestrzegania<br />
zawartych w niej zaleceń zaleŜy bezpieczeństwo stosowania<br />
maszyny. Nowym wymaganiem jest to, aby na<br />
instrukcji był umieszczony napis informujący, czy mamy<br />
do czynienia z instrukcją oryginalną, sporządzoną<br />
przez producenta lub jego upowaŜnionego przedstawiciela<br />
w jednym z oficjalnych języków Unii Europejskiej,<br />
czy z jej tłumaczeniem. Wymóg ten skutkuje<br />
koniecznością starannego tłumaczenia tekstu tak, aby<br />
treść instrukcji przetłumaczonej w pełni odpowiadała<br />
tekstowi oryginalnemu.<br />
Znaczenie dokumentacji technicznej zostało dodatkowo<br />
wzmocnione poprzez konieczność umieszczania<br />
w deklaracji zgodności WE nazwiska i adresu osoby<br />
mającej zamieszkanie na terytorium Unii Europejskiej,<br />
upowaŜnionej do jej przygotowania.<br />
3. Ocena ryzyka<br />
Jednym ze składników dokumentacji technicznej<br />
jest dokumentacja oceny ryzyka. Dokumentacja ta jest<br />
dowodem przeprowadzenia procesu oceny ryzyka, którego<br />
etapami są:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
−<br />
określenie ograniczeń dotyczących maszyny (zastosowanie<br />
zgodne z przeznaczeniem i wszelkie,<br />
moŜliwe do przewidzenia niewłaściwe uŜycie),<br />
zidentyfikowanie zagroŜeń, jakie moŜe stwarzać<br />
maszyna i związanych z tym sytuacji niebezpiecznych,<br />
oszacowanie ryzyka, biorąc pod uwagę cięŜkość<br />
moŜliwych urazów lub uszczerbku na zdrowiu<br />
i prawdopodobieństwo ich wystąpienia,<br />
ocena ryzyka, w celu ustalenia jakie środki redukcji<br />
ryzyka zastosować.<br />
W wyniku analizy ryzyka przeprowadzonej z wykorzystaniem<br />
norm, przede wszystkim PN-EN ISO<br />
14121-1:2008 [3], PN-EN ISO 12100-1:2005 [4], PN-<br />
EN ISO 12100-2:2005 [5], identyfikuje się wszystkie<br />
zagroŜenia i sytuacje niebezpieczne jakie stwarza<br />
maszyna, a następnie, na podstawie wyników oceny<br />
ryzyka, wprowadza środki redukujące ryzyko do akceptowalnego<br />
poziomu, przy zachowaniu następującej<br />
hierarchii działań:<br />
−<br />
−<br />
−<br />
zmiana konstrukcji maszyny, tak, aby była bezpieczna<br />
sama w sobie,<br />
zastosowanie środków ochronnych,<br />
w przypadku, gdy zastosowane środki ochronne<br />
nie ograniczają ryzyka w stopniu wystarczającym,<br />
poinformowanie uŜytkowników o ryzyku resztkowym,<br />
w tym o konieczności przeszkolenia operatora(-ów)<br />
maszyny.<br />
W procesie oceny ryzyka naleŜy uwzględnić<br />
wszystkie zagroŜenia, w tym takie które wcześniej nie<br />
występowały lub ich wpływ na bezpieczeństwo był po-<br />
186 <strong>MASZYNY</strong> GÓRNICZE 3-4/<strong>2010</strong>