MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
MASZYNY GÃRNICZE 3 i 4/2010 - Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HYDRAULIKA I PNEUMATYKA<br />
Dr inŜ. Krzysztof NIEŚPIAŁOWSKI<br />
<strong>Instytut</strong> <strong>Techniki</strong> Górniczej <strong>KOMAG</strong><br />
Układy hydrauliczne maszyn i urządzeń dla przemysłu górniczego<br />
S t r e s z c z e n i e<br />
W przemyśle górniczym wykorzystywane są systemy,<br />
składające się z maszyn i urządzeń, przeznaczone do<br />
udostępniania wyrobisk, wybierania, odstawy oraz<br />
transportu urobku i materiałów. Z racji specyficznych<br />
warunków panujących w zakładach górniczych, maszyny<br />
i urządzenia wyposaŜane są w hydrauliczne<br />
układy zasilania i sterowania. Układy hydrauliczne,<br />
oprócz swojego podstawowego zadania, jakim jest<br />
prawidłowe funkcjonowanie maszyny, pełnią często<br />
funkcję pomocniczą, jaką jest zasilanie urządzeń małej<br />
mechanizacji, niezbędnych w procesie produkcyjnym.<br />
W artykule przedstawiono przykładowe rozwiązania<br />
układów hydraulicznych zaimplementowanych<br />
w maszynach i urządzeniach projektowanych w KO-<br />
MAG-u.<br />
S u m m a r y<br />
Systems consisting of machines and equipment<br />
designed for development of workings, for mining and<br />
for transportation of run-of-mine and materials are<br />
used in the mining industry. Due to specific conditions<br />
in mining plants, machines and equipment are<br />
equipped with hydraulic systems for supply and<br />
control. Hydraulic systems, besides their basic task,<br />
which is proper operation of machine, often play<br />
auxiliary function, which is supplying of small-mechanization<br />
equipment indispensable in a production<br />
process. Exemplary solutions of hydraulic systems<br />
implemented in machines and equipment designed at<br />
the <strong>KOMAG</strong> Institute of Mining Technology were<br />
presented in the paper.<br />
1. Wprowadzenie<br />
Napędy i sterowanie hydrauliczne posiadają szereg<br />
zalet, do których naleŜą:<br />
− duŜa wydajność energetyczna z jednostki masy lub<br />
objętości,<br />
− moŜliwość uzyskania przełoŜeń zmiennych w sposób<br />
ciągły (bezstopniowy),<br />
− bardzo mała bezwładność układu, umoŜliwiająca<br />
dokonywanie częstych i gwałtownych zmian prędkości<br />
i obciąŜenia przy dobrych własnościach tłumiących<br />
procesy przejściowe,<br />
− samosmarowość,<br />
− łatwość bezpośredniej i ciągłej kontroli obciąŜenia<br />
przez pomiar ciśnienia, a takŜe łatwość ograniczenia<br />
obciąŜenia zaworami maksymalnymi,<br />
− znacznie mniejsza (niŜ w przypadku napędu mechanicznego)<br />
ilość ograniczeń konstrukcyjnych przy<br />
projektowaniu wynikająca z moŜności połączenia<br />
pompy z silnikiem przez aparaturę sterowania przewodami<br />
sztywnymi o dowolnym ułoŜeniu lub przewodami<br />
elastycznymi,<br />
− łatwość zamiany ruchu obrotowego na prostoliniowy,<br />
− łatwość uzyskania nawrotu i rozgałęzienia mocy,<br />
− moŜliwość komponowania układów hydrostatycznych<br />
przeznaczonych do róŜnych maszyn i róŜnych<br />
celów oraz warunków pracy z ograniczonej liczby<br />
znormalizowanych i zunifikowanych elementów,<br />
produkowanych masowo przez wyspecjalizowane<br />
firmy (pod tym względem układy hydrostatyczne<br />
dorównują układom elektrycznym i elektronicznym),<br />
− łatwość automatyzacji, zdalnego sterowania, sterowania<br />
programowego itp., uzyskiwanych przewaŜnie<br />
hydraulicznie, elektrohydraulicznie lub elektroniczno-hydraulicznie<br />
[3, 4, 7, 14].<br />
Dzięki swym zaletom znajdują szerokie zastosowanie<br />
w maszynach górniczych. Występująca (szczególnie<br />
w ostatnim okresie) tendencja do obniŜania kosztów,<br />
przy równoczesnym zwiększeniu efektywności<br />
wydobycia węgla wymusza opracowywanie nowoczesnych<br />
układów hydraulicznych do maszyn górniczych<br />
w zakresie:<br />
− elementów hydrauliki o coraz wyŜszym ciśnieniu<br />
pracy,<br />
− układów hydraulicznych o coraz większej sprawności<br />
przeniesienia mocy w całym zakresie obcią-<br />
Ŝeń,<br />
− coraz szerszego stosowania elektrohydraulicznego<br />
sterowania proporcjonalnego [10].<br />
Na obecnym etapie rozwoju hydrostatycznych układów<br />
napędowych, dąŜy się do polepszenia ich sprawności<br />
i Ŝywotności, zwiększenia precyzji sterowania,<br />
a tym samym zwiększenia dokładności wykonywanych<br />
zadań technologicznych oraz wspomagania procesu<br />
automatyzacji wybranych ruchów roboczych. Jednym<br />
z takich rozwiązań, zapewniających wysoką sprawność<br />
hydrostatycznych układów napędowych maszyn i pojazdów,<br />
są układy z kompensacją obciąŜenia (Load<br />
Sensing – LS), które, w stosunku do układów sterowanych<br />
dławieniowo, charakteryzują się wyŜszą sprawnością<br />
w znacznej części zakresu roboczego pomp<br />
hydraulicznych.<br />
148 <strong>MASZYNY</strong> GÓRNICZE 3-4/<strong>2010</strong>