System euroatlantycki przed i po zakończeniu zimnej wojny. Istota ...

wymóg jednomyślności przy podejmowaniu przez Radę UE decyzji w sprawach zagranicznych.Nie bez znaczenia jest też osobowość i brak doświadczenia pierwszej szefowejunijnej dyplomacji Catherine Ashton, która od trzech i pół roku kieruje ESDZUnii Europejskiej. Niestety, jej sukcesy, a tym samym aktywność i prestiż UE na forummiędzynarodowym, są dziś mało widoczne 15 .Zmiany instytucjonalne, które wprowadził traktat lizboński miały się przyczynić dozwiększenia dynamiki procesu realizacji polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obronyoraz skoordynować proces zarządzania wymiarem zewnętrznym unijnych praktyk. UniaEuropejska chcąca odgrywać rolę istotnego aktora na arenie międzynarodowej potrzebowałanowego impulsu traktatowego, zapewniającego jej zaplecze instytucjonalne,zdolne do podejmowania nowych wyzwań, a zwłaszcza do partycypowania w budowienowego ładu globalnego. Jednocześnie chodziło o położenie kresu sporom kompetencyjnymmiędzy Komisją a Sekretariatem Rady. Do tej pory, to Komisja bowiem naczele z jej przewodniczącym prowadziła aktywną politykę UE na arenie międzynarodoweji była postrzegana przez innych uczestników jako jej organ przedstawicielski naświecie. Niestety, zmiany wprowadzone przez traktat lizboński nie do końca rozwiązałykwestię przywództwa reprezentacji UE na forum międzynarodowym. Wzmocniłytylko formułę zinstytucjonalizowanego przywództwa politycznego Rady Europejskiej,na czele której stanął jej przewodniczący. Zastąpił on rotacyjną prezydencję krajową.Natomiast utrzymana została rozproszona i zdywersyfikowana formuła przywództwapolitycznego Unii Europejskiej. Ma to negatywny wpływ na efektywność jej działań narzecz rozwiązywania sytuacji kryzysowych i międzynarodową rozpoznawalność Uniijako organizacji. Tymczasem – jak wiadomo – jednym z najważniejszych celów traktatulizbońskiego było zwiększenie efektywności unijnej polityki zagranicznej. Po to teżpodjęto decyzję o wzmocnieniu pozycji wysokiego przedstawiciela poprzez wprowadzeniego do Komisji Europejskiej jako jej wiceprzewodniczącego i komisarza odpowiedzialnegoza stosunki zewnętrzne Unii. Traktat lizboński dokładnie nie określiłjednak podziału zadań i kompetencji między wysokim przedstawicielem a przewodniczącymRady Europejskiej w obszarze polityki zagranicznej UE. Stały przewodniczącyma zapewnić reprezentację zewnętrzną UE „na swoim poziomie oraz w zakresieswojej właściwości”. W porównaniu z wysokim przedstawicielem nie ma on jednakokreślonych szczegółowych kompetencji i obowiązków w tym zakresie. Pełni de factofunkcje o charakterze reprezentacyjnym, lawirując między rolą urzędnika europejskiego,wykonawcy woli państw członkowskich, a rolą stratega pretendującego dofunkcji przywódcy europejskiego 16 .15 Patrz: J. Bielecki, Europa nie mówi głosem baronesy Ashton, „Gazeta Wyborcza”, 25 IV 2013, s. A9;J.J. Węc, Traktat lizboński. Polityczne aspekty reformy ustrojowej Unii Europejskiej w latach 2007–2009,Księgarnia Akademicka, Kraków 2011, s, 164–176.16 Patrz: B. Przybylska-Maszner, Przywództwo polityczne…, s. 302; S. Hix, System polityczny Unii Europejskiej,Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010, s. 131–136; Ch. Soint-Etienne, Potęga albo śmierć.Europa wobec imperium amerykańskiego, Dialog, Warszawa 2004, s. 173–191.100