PrzeglÄ daj publikację - Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji

n r 4/2008 wrzesień/październik Języki Obce W SzkoleAlina Dorota Jarząbek 1OlsztynKwalifikacje nauczycieli języka obcego w gimnazjumJesteśmy w przededniu próbnego egzaminuz języka obcego w gimnazjum. Jego koncepcjai formuła (por. Jarząbek 2007, Obidniak 2007)budzą gorące emocje i dyskusje zarówno wśródnauczycieli, jak i wśród uczniów i ich rodziców.Można mieć nadzieję, że nastroje te uspokoi egzaminpróbny, który zaplanowano na 21 października2008 r. Tymczasem mamy za sobą egzaminpilotażowy. Jego efektem są nie tylko dane dotyczącetrafności arkuszy egzaminacyjnych, lecztakże dane ilościowe uzyskane dzięki ankietom,które wypełniali dyrektorzy szkół (o tym w artykuleRafała Otręby 2 ) oraz nauczyciele językówobcych nauczanych w tych szkołach jako językiobowiązkowe. Dzięki temu możemy już więcejpowiedzieć między innymi o warunkach nauczaniajęzyków obcych w gimnazjach.W niniejszym tekście przedstawię dane dotyczącekwalifikacji nauczycieli języków obcychw gimnazjum. Badanie zostało przeprowadzonemiędzy 19 maja a 10 czerwca 2008 r. Wylosowanodo niego po 100 szkół z językiem angielskim,niemieckim, francuskim i rosyjskim. Celowodo próby zostały włączone wszystkie szkołyz językiem hiszpańskim (31 szkół) i włoskim(5 szkół). Ankietę dotyczącą kwalifikacji, skierowanądo nauczycieli nauczających języka obcegojako obowiązkowego w gimnazjum, wypełniłołącznie 558 nauczycieli języków obcych; w tym537 naucza jednego języka, a 21 dwóch języków(z tego 3/4 uczy angielskiego w połączeniuz innym językiem).Najistotniejsze wyniki badania przedstawionow poniższych tabelach. Jednak do interpretacji danychposłużyły także inne wyniki, które zawierakońcowy raport z badań pilotażowych (por. Jakubowski2008). Użyłam ich do skomentowaniai uzupełnienia danych w tabelach.Struktura demograficznaZdecydowana większość nauczycieli językówobcych to kobiety (92 proc.), przeważają też osobyw wieku 31-40 lat (44 proc.) i 20-30 lat (26 proc.).Nauczycieli w wieku 41-50 lat jest 19 proc., a starszychniż 50 lat 10 proc.Procent nauczycieli uczących danego językaw próbie przedstawia tabela 2. Jak widać wśródnauczycieli angielskiego i niemieckiego jest niecowięcej mężczyzn. Jest też wyraźnie więcej młodychnauczycieli, szczególnie uczących języka angielskiego.Potwierdza to przeciętny staż pracy jakonauczyciela i nauczyciela języków obcych podanyw tabeli (mediana z próby). O ile nauczycielejęzyka angielskiego przeciętnie pracują ok. 7,a niemieckiego ok. 8 lat jako nauczyciele językaobcego, o tyle nauczyciele języka francuskiego10 lat, a rosyjskiego 17 lat.wiekpłećrazem20-30 31-40 41-50 ponad 50(% w próbie)płeć mężczyzna 14 18 7 5 44 8%kobieta 130 224 101 51 506 92%razem 144 242 108 56 550 100%wiek (% w próbie) 26% 44% 20% 10% 100%Tabela 1. Struktura demograficzna próby (źródło: Jakubowski 2008).1Dr Alina Dorota Jarząbek jest adiunktem w Instytucie Neofilologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie i kierownikiembadań kontekstowych w ramach projektu 5.1 – Pilotaż egzaminu z języka obcego w gimnazjum.2Patrz strony 98-102 w tym numerze.91