Skólaskýrsla 2002 - Verzlunarskóli Íslands

V. (20%) Ritgerð. Veljið eitt þriggja viðfangsefna:a) Henry David Thoreau og Martin Luther King hafa báðir haft mikil og mótandi áhrifá hugmyndir Bandaríkjamanna um borgaralega óhlýðni (Civil Disobedience). Segiðlítillega frá þessum mönnum, gerið grein fyrir grundvallarsjónarmiðum hvors um sigog berið saman hugmyndir þeirra um efnið. Nefnið jafnframt dæmi úr bandarískrisögu um borgaralega óhlýðni.Eða:,,We the people of the United States, in order to form a more perfect union, establishjustice, insure domestic tranquility, provide for the common defence, promote thegeneral welfare, and secure the blessings of liberty to ourselves and our posterity, doordain and establish this Constitution for the United States of America.”(Úr inngangi að Stjórnarskrá Bandaríkjanna frá 1787.),,We hold these truths to be self-evident: that all men are created equal; that they areendowed by their Creator with certain unalienable rights; that among these are life,liberty and the pursuit of happiness.”(Úr Sjálfstæðisyfirlýsingunni frá 1776).b) Í Bandaríkjunum er löng hefð fyrir umræðu um eðli valds, hlutverk opinberra aðilaog athafnafrelsi einstaklinga. Strax á 18. öld tóku menn að skiptast í tvo meginhópa,sem greindi nokkuð á hvað ofangreind málefni varðar. Annar hópurinn taldi aðfarsælast væri að byggja samfélagið á þeim hugmyndum sem kristallast íSjálfstæðisyfirlýsingunni en hinir töldu Stjórnarskrána traustari vegvísi.Fjallið um þessi tvö meginsjónarmið og lýsið því í hverju munurinn er helst fólginn,t.d. með hliðsjón af textabrotunum hér að ofan.Eða:c) Oft heyrist sagt að einstaklingshyggja (individualism) eigi sér dýpri rætur í Bandaríkjunumen víða annars staðar. Einnig hefur því verið haldið fram að einstaklingshyggjaog jöfnuður (equality) séu ósamrýmanlegar andstæður en því hefurjafnframt verið mótmælt. Nefnið dæmi um þær aðferðir sem beitt hefur verið íBandaríkjunum til að auka jöfnuð í þjóðfélaginu. Metið hvernig þær hafa samrýmsteða gengið gegn hugmyndum um einstaklingsréttindi og útskýrið þar með muninn áþeim tveimur tegundum einstaklingshyggju sem fjallað er um í greininni,,Individualism and Equality in the United States”, eftir Nathan Glazer.191