23.11.2016 Views

Tefekkür

tefekkur

tefekkur

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

FEZA-2<br />

FEZA-2<br />

aynadan yansıyacak ışığı yeryüzünde seçilen<br />

hedeşer üzerinde birkaç dakika süreyle sabit<br />

tutmaya çalışacaklar. Eğer her şey yolunda<br />

giderse 24 saatlik deney süresince Avustralya<br />

ve Güney Amerika’daki bazı kentler kısa bir<br />

süre için dolunaydan beş ya da 10 kez daha<br />

güçlü bir ışıkla yıkanacaklar.<br />

Bu “parlak” düşünce, Uzay şöleni Konsorsiyumu<br />

adıyla 7 mühendislik kuruluşunun oluşturduğu<br />

bir birlikçe geliştirilmiş. Genel müdür<br />

Vladimir Syromyatnikov, deneyin ileride, 1500<br />

ile 4500 km yükseklikteki her biri 200 m çaplı<br />

bir aynalar ordusu kurulmasına yol açacağına<br />

inanıyor. Her bir aynanın yansıttığı ışığın, bir<br />

kenti tümüyle içine alabileceği ve dolunaydan<br />

100 kez daha parlak olacağı düşünülüyor.<br />

Sky&Telescope Şubat 1999<br />

KARADELiK<br />

Kara delik haline gelen cisimlerin olay ufukları<br />

yoğunluktaki kara deliğin, büyük bir çarpışma<br />

sonucu küçük bir galaksiyi yiyip yuttuğu görülüyor<br />

fotoğraşarda. Geniş açılı bir kamera<br />

ile alınan görüntülerde, Centaurus’un çevresindeki<br />

olayda kara deliğin sıcak gaz kütlesini<br />

emip yuttuğu görülüyor. Bilimcilere göre, kara<br />

delik o kadar yoğun ki, güneş sistemimizden<br />

daha büyük olmayan bölgesi, muhtemelen bir<br />

milyar tane yıldızın kütlesini içeriyor. Yetkililerden<br />

David Leckrone, “astronomlar ilk kez canavarın<br />

ağzını gördüler” dedi.<br />

KARA DELiK<br />

HAWKING’DEN KARA DELiK iTiRAFI<br />

Yeni teori Hawking’in yeni “kara delikler teorisi”,<br />

daha öncekinden tamamen farklı değil.<br />

Yeni teori de kara deliklerin, daha uzun süreler,<br />

radyasyon yaymaları üzerine kurulu. Temel<br />

fark ise yeni teorinin, sonunda kara deliklerin<br />

içinde bilgiye ulaşmanın mümkün olduğunu<br />

savunması.<br />

Dünyanın en ünlü fizikçilerinden Stephen<br />

Hawking, 30 yıl önce geliştirdiği “kara delikler”<br />

teorisiyle ilgili tezlerinden birinin yanlış olduğunu<br />

itiraf etti.<br />

lerin aşırı çekim gücünün kuantum yasalarına<br />

ağır bastığı şkrinden vazgeçti.<br />

Galaksileri yutan kara delikler<br />

Amerikan Uzay Teleskopu Hubble, galaksi<br />

yamyamlığını gösteren, şimdiye kadar elde<br />

edilmemiş fotoğraflar gönderdi. NASA’nın açılamasına<br />

göre, Hubble’ın resimlerinde, dev bir<br />

galaksinin kara deliğinin, devasa çarpışmadan<br />

sonra küçük bir galaksiyi yutuşu görülüyor.<br />

Hubble’ın yolladığı görüntüler, evrendeki<br />

mü-kemmel kuvvetler oyununun anlaşılmasına<br />

yarayacak yeni bilgiler verecek. NASA yetkilileri,<br />

galaksiyle beslenen kara deliğin dünyadan<br />

10 milyon ışık yılı ötedeki Centaure A adı<br />

verilen galaksinin göbeğinde bulunduğunu<br />

belirttiler. Uzmanlar, fotoğraflarda galaksinin<br />

çevresini kemer gibi saran devasa bir koz kuşağıyla<br />

kara deliğin “yutmakta olduğu” sıcak<br />

gaz diskinin görüntüsünü kaydettiler. Yine<br />

uzmanlara göre, kara delik öylesine yoğun ki,<br />

yaklaşık 1 milyar yıldızı “yutmuş.”<br />

Kara delik kütlesi Olay ufku çapı<br />

1 Dünya kütlesi 1 cm.<br />

1Jüpiter kütlesi 2.7 m.<br />

1Güneş kütlesi<br />

2.9 km.<br />

3 Güneş kütlesi 8.8 km.<br />

5 Güneş kütlesi 14.7 km.<br />

10 Güneş kütlesi 29.4 km.<br />

50 Güneş kütlesi 147.0 km.<br />

100 Güneş kütlesi 294.4 km.<br />

1000 Güneş kütlesi 2944 km.<br />

1 milyon Güneş kütlesi 10 ışık saniyesi<br />

1 milyar Güneş kütlesi 2.8 ışık saati<br />

Uzaydaki Kannibal<br />

Avrupa Uzay Örgütü (ESA) bilim adamları,<br />

bize en yakın galaktik kannibalizmi çok iyi<br />

gözlediklerini belirtiyorlar. Hubble uzay telesko-punda<br />

bulunan iki cihazın aldıkları görüntüler,<br />

bilim adamlarına göre bu kannibalizmin<br />

(insan yiyici) en iyi örneklerinden. Samanyolu’ndan<br />

sadece 10 ışık yılı uzaktaki dev galaksi<br />

Centa-urus –A’nın içinde bulunan süper<br />

Ünlü İngiliz fizikçi Hawking’in teorisi, kara<br />

deliklerin, içine düşen her şeyi yok ettiği yaklaşımı<br />

üzerineydi.<br />

SEMiNERDEN BASINA SIZDI<br />

Hawking, yeni şkirlerinin ayrıntılarını açıklamadı.<br />

Ancak Cambridge Üniversitesi’nde<br />

verdiği bir seminerin içeriği basına sızdı.<br />

Hawking’in yeni tezlerinin, en büyük tartışma<br />

konularından “kara delik bilgi paradoksunun”<br />

çözülmesine yardımcı olabileceği belirtiliyor.<br />

Hawking “kara delikler paradoksu”nun da mimarı.<br />

Hawking 1976’da, bir kara delikten yayılan<br />

zayıf radyasyonun hiçbir özellik taşımadığını,<br />

bu nedenle kara deliklerden herhangi bir<br />

bilgialınamayacağını savunmuştu. Ancak bu,<br />

kuantum fiziğinin temeline aykırıydı: Evrende<br />

hiçbir bilgi kaybolamazdı Hawking, kara delik-<br />

Hubble Uzay Teleskopu, 1993’ten bu yana<br />

NASA’ya 10 bin gökcisminin 100 binden fazla<br />

fotoğrafını gönderdi. Bu resimler de gökbilimde<br />

büyük ilerlemelerin önünü açtı.<br />

Samanyolu’nun kalbi delik çıktı<br />

Bilim adamları Samanyolu Galaksisi’nin<br />

merkezinde tam 3,7 milyon tane güneş büyüklüğünde<br />

dev bir kara deliğin yer aldığını bilimsel<br />

verilerle kesinleştirdi. Max-Planck Enstitüsü’nden<br />

Dr. Reinhard Genzel yönetimindeki<br />

bilim adamları ekibi, kara deliğeyakın bir bölgede<br />

korkunç bir hızla dönen “S2” adlı yıldızın<br />

yörüngesiyle ilgili 10 yıllık verileri analiz etti.<br />

“S2” yıldızının, kara delik tarafından yutulmamasını<br />

saniyede 5 bin km’yi bulan olağanüstü<br />

hızına borçlu olduğu saptandı.<br />

KARA DELiK<br />

Kara delikten ilk sesler kaydedildi<br />

Uluslar arası astronomlar, devasa bir kara<br />

192 193

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!