Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
FEZA-2<br />
FEZA-2<br />
aynadan yansıyacak ışığı yeryüzünde seçilen<br />
hedeşer üzerinde birkaç dakika süreyle sabit<br />
tutmaya çalışacaklar. Eğer her şey yolunda<br />
giderse 24 saatlik deney süresince Avustralya<br />
ve Güney Amerika’daki bazı kentler kısa bir<br />
süre için dolunaydan beş ya da 10 kez daha<br />
güçlü bir ışıkla yıkanacaklar.<br />
Bu “parlak” düşünce, Uzay şöleni Konsorsiyumu<br />
adıyla 7 mühendislik kuruluşunun oluşturduğu<br />
bir birlikçe geliştirilmiş. Genel müdür<br />
Vladimir Syromyatnikov, deneyin ileride, 1500<br />
ile 4500 km yükseklikteki her biri 200 m çaplı<br />
bir aynalar ordusu kurulmasına yol açacağına<br />
inanıyor. Her bir aynanın yansıttığı ışığın, bir<br />
kenti tümüyle içine alabileceği ve dolunaydan<br />
100 kez daha parlak olacağı düşünülüyor.<br />
Sky&Telescope Şubat 1999<br />
KARADELiK<br />
Kara delik haline gelen cisimlerin olay ufukları<br />
yoğunluktaki kara deliğin, büyük bir çarpışma<br />
sonucu küçük bir galaksiyi yiyip yuttuğu görülüyor<br />
fotoğraşarda. Geniş açılı bir kamera<br />
ile alınan görüntülerde, Centaurus’un çevresindeki<br />
olayda kara deliğin sıcak gaz kütlesini<br />
emip yuttuğu görülüyor. Bilimcilere göre, kara<br />
delik o kadar yoğun ki, güneş sistemimizden<br />
daha büyük olmayan bölgesi, muhtemelen bir<br />
milyar tane yıldızın kütlesini içeriyor. Yetkililerden<br />
David Leckrone, “astronomlar ilk kez canavarın<br />
ağzını gördüler” dedi.<br />
KARA DELiK<br />
HAWKING’DEN KARA DELiK iTiRAFI<br />
Yeni teori Hawking’in yeni “kara delikler teorisi”,<br />
daha öncekinden tamamen farklı değil.<br />
Yeni teori de kara deliklerin, daha uzun süreler,<br />
radyasyon yaymaları üzerine kurulu. Temel<br />
fark ise yeni teorinin, sonunda kara deliklerin<br />
içinde bilgiye ulaşmanın mümkün olduğunu<br />
savunması.<br />
Dünyanın en ünlü fizikçilerinden Stephen<br />
Hawking, 30 yıl önce geliştirdiği “kara delikler”<br />
teorisiyle ilgili tezlerinden birinin yanlış olduğunu<br />
itiraf etti.<br />
lerin aşırı çekim gücünün kuantum yasalarına<br />
ağır bastığı şkrinden vazgeçti.<br />
Galaksileri yutan kara delikler<br />
Amerikan Uzay Teleskopu Hubble, galaksi<br />
yamyamlığını gösteren, şimdiye kadar elde<br />
edilmemiş fotoğraflar gönderdi. NASA’nın açılamasına<br />
göre, Hubble’ın resimlerinde, dev bir<br />
galaksinin kara deliğinin, devasa çarpışmadan<br />
sonra küçük bir galaksiyi yutuşu görülüyor.<br />
Hubble’ın yolladığı görüntüler, evrendeki<br />
mü-kemmel kuvvetler oyununun anlaşılmasına<br />
yarayacak yeni bilgiler verecek. NASA yetkilileri,<br />
galaksiyle beslenen kara deliğin dünyadan<br />
10 milyon ışık yılı ötedeki Centaure A adı<br />
verilen galaksinin göbeğinde bulunduğunu<br />
belirttiler. Uzmanlar, fotoğraflarda galaksinin<br />
çevresini kemer gibi saran devasa bir koz kuşağıyla<br />
kara deliğin “yutmakta olduğu” sıcak<br />
gaz diskinin görüntüsünü kaydettiler. Yine<br />
uzmanlara göre, kara delik öylesine yoğun ki,<br />
yaklaşık 1 milyar yıldızı “yutmuş.”<br />
Kara delik kütlesi Olay ufku çapı<br />
1 Dünya kütlesi 1 cm.<br />
1Jüpiter kütlesi 2.7 m.<br />
1Güneş kütlesi<br />
2.9 km.<br />
3 Güneş kütlesi 8.8 km.<br />
5 Güneş kütlesi 14.7 km.<br />
10 Güneş kütlesi 29.4 km.<br />
50 Güneş kütlesi 147.0 km.<br />
100 Güneş kütlesi 294.4 km.<br />
1000 Güneş kütlesi 2944 km.<br />
1 milyon Güneş kütlesi 10 ışık saniyesi<br />
1 milyar Güneş kütlesi 2.8 ışık saati<br />
Uzaydaki Kannibal<br />
Avrupa Uzay Örgütü (ESA) bilim adamları,<br />
bize en yakın galaktik kannibalizmi çok iyi<br />
gözlediklerini belirtiyorlar. Hubble uzay telesko-punda<br />
bulunan iki cihazın aldıkları görüntüler,<br />
bilim adamlarına göre bu kannibalizmin<br />
(insan yiyici) en iyi örneklerinden. Samanyolu’ndan<br />
sadece 10 ışık yılı uzaktaki dev galaksi<br />
Centa-urus –A’nın içinde bulunan süper<br />
Ünlü İngiliz fizikçi Hawking’in teorisi, kara<br />
deliklerin, içine düşen her şeyi yok ettiği yaklaşımı<br />
üzerineydi.<br />
SEMiNERDEN BASINA SIZDI<br />
Hawking, yeni şkirlerinin ayrıntılarını açıklamadı.<br />
Ancak Cambridge Üniversitesi’nde<br />
verdiği bir seminerin içeriği basına sızdı.<br />
Hawking’in yeni tezlerinin, en büyük tartışma<br />
konularından “kara delik bilgi paradoksunun”<br />
çözülmesine yardımcı olabileceği belirtiliyor.<br />
Hawking “kara delikler paradoksu”nun da mimarı.<br />
Hawking 1976’da, bir kara delikten yayılan<br />
zayıf radyasyonun hiçbir özellik taşımadığını,<br />
bu nedenle kara deliklerden herhangi bir<br />
bilgialınamayacağını savunmuştu. Ancak bu,<br />
kuantum fiziğinin temeline aykırıydı: Evrende<br />
hiçbir bilgi kaybolamazdı Hawking, kara delik-<br />
Hubble Uzay Teleskopu, 1993’ten bu yana<br />
NASA’ya 10 bin gökcisminin 100 binden fazla<br />
fotoğrafını gönderdi. Bu resimler de gökbilimde<br />
büyük ilerlemelerin önünü açtı.<br />
Samanyolu’nun kalbi delik çıktı<br />
Bilim adamları Samanyolu Galaksisi’nin<br />
merkezinde tam 3,7 milyon tane güneş büyüklüğünde<br />
dev bir kara deliğin yer aldığını bilimsel<br />
verilerle kesinleştirdi. Max-Planck Enstitüsü’nden<br />
Dr. Reinhard Genzel yönetimindeki<br />
bilim adamları ekibi, kara deliğeyakın bir bölgede<br />
korkunç bir hızla dönen “S2” adlı yıldızın<br />
yörüngesiyle ilgili 10 yıllık verileri analiz etti.<br />
“S2” yıldızının, kara delik tarafından yutulmamasını<br />
saniyede 5 bin km’yi bulan olağanüstü<br />
hızına borçlu olduğu saptandı.<br />
KARA DELiK<br />
Kara delikten ilk sesler kaydedildi<br />
Uluslar arası astronomlar, devasa bir kara<br />
192 193