Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
FEZA-5<br />
FEZA-5<br />
Yeni yorumlamaya göre burçlar:<br />
ESKİ<br />
YENİ<br />
Boğa<br />
Koç<br />
İkizler<br />
Boğa<br />
Yengeç İkizler<br />
Aslan<br />
Yengeç<br />
Başak Aslan<br />
Terazi Başak<br />
Akrep<br />
Terazi<br />
Yay<br />
Akrep<br />
Oğlak<br />
Yay<br />
Kova<br />
Oğlak<br />
Balık<br />
Kova<br />
Koç<br />
Balık<br />
ve DNA’ların, yaşayan organizmaların genetik<br />
kodlarını oluşturduğu belirtiliyor. Glycolaldehyde’nin,<br />
günlük kullandığımız şekerin<br />
kuzeni olduğu bilim adamlarınca kaydediliyor.<br />
Şeker moleküllerinin saptandığı bulutların,<br />
Dünya’dan 26 bin ışık yılı uzakta olduğu ve bu<br />
tür bulutların formlaştırdığı yıldızların, dünyadaki<br />
yaşam standartlarına uygun olduğu bildiriliyor.<br />
Şeker saptana gaz ve toz bulutlarında, 120<br />
ayrı molekülün saptandığı açılandı. Bu moleküllerin<br />
birçoğunun küçük atomlara sahip olduğuna<br />
değinildi.<br />
Ay’ın yörüngesine transfer eder. Böylece Ay’ın<br />
toplam enerjisi artar. Okyanus ve Dünya’nın<br />
yüzeyi arasındaki gelgit sürtünmesi, Dünya’nın<br />
dönüş hızının her yüz yılda 0.002 saniye kadar<br />
yavaşlamasına neden olur.<br />
Ancak gelgitlerin ürettiği ısıya giden enerji<br />
yitimini göz ardı edersek, Dünya-Ay sisteminin<br />
açısal momenti sabittir. Dünya’nın açısal momenti<br />
azalırken, Ay’ınki çoğalır. Bunu yapması<br />
için de tek yol Dünya’nın daha üst bir yörüngesine<br />
geçmektir. Böylece Ay yörüngesinin en<br />
uzak noktasına olan uzaklık yılda 3,8 cm artar.<br />
AY<br />
Gonzalez, çok ikna edici olmasa da, rastlantının<br />
temel sebepler doğurabileceği gerçeğinden<br />
şüphe etmeyin.<br />
KÂİNATIN TARİHİ<br />
(BİLİM VE TEKNİK SAYI:377)<br />
1) 10 ÜSTÜ 43 SANİYE KUANTUM KÜTLE-<br />
ÇEKİM<br />
Büyük patlama:<br />
Evren, sonsuz bir enerji yoğunluğundaki tek<br />
bir noktadan (sıfır noktadan) yoktan başlayarak<br />
hızla genişlemeye başlıyor. Kütleçekim<br />
ayrılıyor. Elektromanyetik zayıf ve şiddetli çe-<br />
UZAY’DA ŞEKER<br />
Kâinat tatlı imiş<br />
AMERİKALI gökbilimciler, Samanyolu’nun<br />
merkezinde bulunan gaz bulutlarının içinde<br />
şeker molekülleri saptadı. Şeker molekülleri<br />
“Glycolaldehyde” saptanan toz ve gazlardan<br />
oluşan bulut tabakalarının, yıldızların etrafındaki<br />
gezegenlerin oluşmasını sağladığı<br />
kaydedildi. Saptanan şeker moleküllerinin,<br />
gezegenlerin oluşmasından çok önce yaşam<br />
formunun bulunduğu müjdesini verdiğine değinen<br />
bilim adamları, bu buluşun, Dünya’nın<br />
erken dönemlerinde başlayan hayat izleri ile<br />
ilgili bilinmeyenlere ışık tutacağını belirttiler.<br />
Bilim adamları, Dünya’nın erken dönerlinde<br />
meydana gelen biyomoleküllerin formlaşması<br />
ile ilgili soruların cevabını bulduklarına değindiler.<br />
Bazı bilim adamları, Dünya’daki yaşam,<br />
Dünya’nın etrafından geçen kuyruklu yıldızlardan<br />
saçılan moleküllerin neden olduğu teorisine<br />
inanıyorlar.<br />
Hayatın oluşmasını sağlıyor<br />
8 atomlu Glycolaldehyde’nin, karbon, oksijen<br />
ve hidrojenden meydana geldiği ve diğer<br />
moleküller ile birleşerek, şeker, ribose ve glikoz<br />
formunu oluşturduğu kaydediliyor.<br />
Ribose’nin, nükleik asit blokları olan RNA<br />
Bilim adamları, bu moleküllerin uzayda nasıl<br />
bir araya geldiklerinin merak konusu olduğuna<br />
işaret ettiler. Konuyla ilgili yorum yapan<br />
uzmanlar, kâinatın herhangi bir yerinde, bu<br />
bulutlar tarafından formlaştırılmış olan bazı<br />
gezegenlerde yaşam meydana gelmiş olabileceği<br />
savını ortaya koyuyorlar.<br />
Konuyla ilgili araştırma raporu, “Astrophysical<br />
Journal Letters” adlı dergide yayınlandı. 18<br />
Haziran 2000<br />
Soru: Ay her yıl Dünya’dan 4 cm kadar uzaklaşmaktadır.<br />
Bilim adamları bu mesafeyi hangi<br />
mekanizmadan yararlanarak hesaplamış olabilirler?<br />
Cevap: Dünya ve Ay birbirleri üzerine gelgit<br />
kuvveti uygularlar. Ay’ın gelgit kuvveti, Dünya’da<br />
okyanusların yükselmesine neden olurken,<br />
Dünya’nın gelgit kuvveti Ay’da vücut gelgitlerine<br />
yol açar.<br />
Bu gelgit faaliyetleri Dünya’nın dönme enerjisini<br />
büyük ölçüde dağıtır. Dünya, Ay’dan daha<br />
hızlı döndüğü için, okyanusların gelgit çıkıntı<br />
sının yönü Dünya-Ay hattına doğru değil, biraz<br />
daha önündedir. Bu önden ve arkadan gelen<br />
çıkıntıların yerçekimi, Ay’ı öne doğru çeker ve<br />
açısal momenti Dünya’nın ekseninden alıp<br />
Bu değişiklik lazer dizilimi adı verilen bir yöntemle<br />
ölçülür. 1969’da Apollo 11 astronotları<br />
Ay’ın Sessizlik Denizi’ne bir reşektör düzeneği<br />
yerleştirdiler. Daha ileriki görevlerde astronotlar<br />
aynı bölgeye birkaç reşektör daha bıraktılar.<br />
Bilim adamları bu reşektörleri hedef alarak<br />
optik teleskoplarla lazer ışınları gönderdikleri<br />
zaman, geri yansıyan ışınlar yine aynı teleskopa<br />
geri döner. Burada duyarlı Şltreler ve büyüteçler<br />
geri dönen ışınlardaki hafif sapmaları<br />
tespit eder. Lazer ışınının geri dönüp gelmesi<br />
arasında geçen zaman Ay ile Dünya arasındaki<br />
uzaklığı verir.<br />
GÜNEŞ<br />
Tam Güneş tutulmaları<br />
Hiç düşündünüz mü, neden tam güneş tutulmalarında<br />
güneşin çapı ile ayın çapı denk düşer?<br />
Washington Üniversitesi’nden Gullermo<br />
Gonzalez bunun rastlantı olmadığı görüşünde.<br />
Gonzalez öncelikle Ay’ın Güneş Sistemi’nde en<br />
mükemmel tutulma yapan gökcismi olduğunu<br />
fark ediyor. Uzmana göre Ay, 150 milyon yıldır<br />
Dünya’da yaşam şartlarının sabitlenmesini<br />
sağlayan en uygun konumda bulunuyor ve<br />
yüksek organizasyonlu yaşam biçimlerinin ortaya<br />
çıkmasını sağlıyor. Uzman buradan, tam<br />
tutulma gerçekleştirebilen uydular etrafında<br />
döndükleri gökcisminde yaşam şartları meydana<br />
getirir sonucuna varıyor.<br />
kirdek kuvvetleri bir bütün olarak duruyorlar<br />
(Büyük Birleşim) Kütleçekim donuyor.<br />
Başlangıçta tüm madde parçacıklarıyla<br />
kuvvet taşıyan parçacıklar, bir termal denge<br />
içindeler (aynı oranda oluşup yok oluyorlar).<br />
Bu parçacıklar (yani madde) fotonlarla (yani<br />
ışınımla) bir arada ayrışmamış aynı (çorba)<br />
içinde bulunuyorlar.<br />
Bir (toz geçişi) sonucu kütleçekim elektromanyetik<br />
zayıf ve şiddetli çekirdek kuvvetlerinden<br />
ayrılarak bağımsız bir kuvvet olarak<br />
(donuyor) öteki iç kuvvet, kuark ve leptonlar<br />
üzerindeki etkileri bakımından birbirlerinden<br />
farksız. Kütleçekiminin ayrılması temel kuvvetler<br />
arasındaki ilk simetri bozulması.<br />
UZAY’DA SU<br />
Jüpiter’in uydusu EUROPA ve GANYME-<br />
DE’nin kalın buz tabakaları nın altında tüm küreyi<br />
kapsayan sıvı su okyanusları bulunduğu<br />
Güneş’e en yakın MERKÜR’de donmuş su<br />
IŞIK KİRLİLİĞİ<br />
Dünya’da son 50 yılda ortaya çıkan bir çevre<br />
sorunu. Kısaca: yanlış yerde, yanlış yönde,<br />
yanlış zamanda kullanılması olarak tanımlanır.<br />
Bu sorunun temel kaynağı, yanlış dış aydınlatma<br />
uygulamalarıdır.<br />
294 295