You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
FEZA-4<br />
FEZA-4<br />
nüs, Mars, Jüpiter, Satürn) Türkiye’den izlene-<br />
7 dakika yavaşladı<br />
GÜNEŞ<br />
yerden çıplak gözle izlenebileceğini belirttiler.<br />
cek 20 Nisan heyecanı Ay’ın Satürn halkalarını<br />
Güneş havamızı çalıyor<br />
(Yeni Şafak 1 Mayıs 2004)<br />
örtmesi 20 Mart, Jüpiter-Ay yakınlaşması 22<br />
Mart’ta gerçekleşecek. 341 yıl görülen İkeyazhang<br />
kuyruklu yıldızı ise en parlak konumuna<br />
önümüzdeki günlerde ulaşacak. Merkür, Venüs,<br />
Mars, Jüpiter ve Satürn de 20 Nisan-14<br />
Mayıs tarihleri arasında ardarda dizilecekler.<br />
Türkiye’den de teleskopla izlenebilecek bu dizilmenin,<br />
beraberinde deprem getirme ihtimali<br />
Bilim adamları, ayrıca Cassini’nin son gözlemlerinden<br />
Satürn’ün kendi ekseninde bilinenden<br />
7 dakika daha yavaş döndüğünü fark<br />
ettiler. Uzmanlar bunun nedenini henüz açıklamıyor.<br />
Önceki bilgiler Pioneer ve Voyager<br />
araçlarının 1970’lerde topladığı verilere dayanıyordu.<br />
Güneş rüzgârı sadece Kutuplar’daki havayı<br />
aydınlatmakla kalmıyor; aynı zamanda havayı<br />
atmosferin dışına atmak için basınç uyguluyor.<br />
Güneşten gelen enerji yüklü parçacıklar, en<br />
üst hava katmanından bulunan oksijen ve gazları<br />
topluyor. NASA bu bilgiyi, 1998 Ekim’inde<br />
Kutup uydularından elde edilen ölçümlere da-<br />
SATÜRN<br />
Satürn’ün yörüngesindeki uzay aracı<br />
Cassini uydusunun gönderdiği ultraviyole<br />
görüntülerde gezegenin halkaları ayrıntılı<br />
olarak görülüyor. Resimdeki renk değişimleri,<br />
halkalardaki yoğunluk farkını işaret ediyor. Örneğin<br />
türkuaz renk, yoğunluğun fazla olduğu,<br />
heyecan oluşturdu. Uzmanlar birçok depremin<br />
17 Ağustos’da olduğu gibi güneş tutulmasının<br />
ardından gerçekleştiğine dikkat çekiyorlar.<br />
GÖKTAŞI<br />
İtalyan bilim adamları, uzayda, saniyede 25<br />
yanarak veriyor. Bu tarihte güçlü bir güneş rüzgârı<br />
200 milyar watt’lık enerjiyle birkaç yüz ton<br />
havayı Dünya’dan alıp götürmüştü. Bu enerji,<br />
buzdan oluşan bölgeyi gösteriyor. Cassini’nin<br />
gönderdiği resimlerden elde edilen bulgular,<br />
Satürn’ün halkalarının oluşumu ve evrimiyle<br />
kilometre hızla dünyaya doğru yol alan 800<br />
aynı zamanda atmosferin üst tabakasının<br />
ilgili önemli bölümleri içeriyor.<br />
SATÜRN<br />
Satürn halkalarının da atmosferi varmış<br />
Uzay aracı Cassini, Satürn halkalarının gezegenden<br />
bağımsız kendine ait bir atmosferi olduğunu<br />
gözlemledi. Güneş Sistemi’nin halkalı<br />
gezegeni Satürn’ün yörüngesinde incelemeler<br />
yapan Cassini, şimdiye dek beklenmeyen bir<br />
bulguya rastladı. Gözlemler, gezegenin halkalarının<br />
kendi kendine yeten atmosfer, olduğunu<br />
ortaya koydu.<br />
metre çapındaki bir göktaşı saptadılar. 50 bin<br />
hidrojen bombasının gücüne eşit sayılan göktaşı,<br />
dünyaya çarpması halinde tüm zamanların<br />
en büyük felaketine yol açacak. Pisa Üniversitesi’nden<br />
Prof. Andrea Miani, “gözlemler<br />
çarpışmanın 2022’de gerçekleşme ihtimali<br />
olduğunu gösteriyor” dedi.<br />
MARS<br />
Avrupalı gözüyle Mars<br />
kaynamasına yol açmıştı. Güneş rüzgârları diğer<br />
yandan uyduları ve elektronik cihazları da<br />
bozabiliyor. 1989 yılında görülen çok güçlü bir<br />
rüzgâr, Kanada’da yaygın elektrik kesintilerine<br />
neden olmuştu.<br />
AY<br />
Ay dört mayısta bakır kırmızısı<br />
Türkiye’den izlenebilecek olan “Tam Ay<br />
tu-tulması”, 4 Mayıs 2004’de gerçekleşecek.<br />
Ankara Üniversitesi Astronomi Araştırma<br />
Hayatı Tehdit Eden Felaketler<br />
Yeryüzündeki insanlığın ve diğer canlıların<br />
hayatlarını sona erdirebilecek felaketler beş<br />
ana grupta toplanabilir:<br />
1-Evrenle ilgili felaketler:<br />
a) Entropi<br />
Yeryüzünde hayat 3,5 milyar yıldır süregelmektedir<br />
ve hiçbir yavaşlama işareti göstermemektedir.<br />
Hayat entropiyi arttırmaktadır. Bir<br />
insan yiyip içerek ve soluk alarak entropisini<br />
Oksijeni tutuyorlar<br />
Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars’ın yörünge-<br />
Topluluğu (ASART) yetkililerinden alınan bil-<br />
sürekli azaltır. Fakat sistemin gıda, su, hava ve<br />
Satürn’ün halka sisteminin içine giren Cas-<br />
sine oturttuğu Mars Ekspresi adlı uzay aracı,<br />
giye göre Ay, 4 Mayıs Salı günü TSİ 21.48’de<br />
artıklar kısmındaki entropi artışı insanın ken-<br />
sini, halkalarının etrafında moleküler oksijen<br />
bulunduğunu tespit etti. Cassini, söz konusu<br />
moleküler yapının halka boyunca devam ettiğini<br />
gözlemledi, bulgu halka sisteminde bir atmosferin<br />
var olduğu şeklinde yorumlandı. Halkalardaki<br />
su açığa çıktıkça hidrojen kaybolup<br />
giderken, geriye oksijen kalıyor ve halkalar da<br />
bunu tutuyor. Halkaların atmosferi, bu oksijen<br />
tutulması sayesinde oluşuyor. Buz halinde su<br />
ile kayadan müteşekkil Satürn halkaları, sözkonusu<br />
oksijeni tutacak kütle çekim gücüne<br />
sahip. Bilim insanları, halkaların atmosferinin<br />
Mars’tan ilk yüksek çözünürlüklü resimleri<br />
dünyaya gönderdi. AUA’nın açıklamasında, gezegenin<br />
275 kilometre üzerinde bulunan Mars<br />
Ekspresi’nin, gezegendeki Büyük Kanyon’da<br />
bulunan Marineris Vadileri’nde parlak kırmızı<br />
kavşak noktaları ve çoğunlukla sudan kaynaklanan<br />
aşınma hareketlerinin oluşturduğu<br />
şekillenmeler görüldüğü belirtildi. Noel Tatili<br />
sırasında Mars’ın yörüngesine oturtulan Avrupa’nın<br />
ilk uzay aracı Mars Ekspresi, iki yıl yörüngede<br />
kalacak. AUA’nın Mars Ekspresi’nden<br />
Dünya’nın tam gölgesinin içine girmeye başlayacak<br />
ve rengi bakır kırmızısına dönüşürken,<br />
saat 22.52’de tam tutulma gerçekleşecek. Tutulmanın<br />
tamamının havanın açık olması durumunda<br />
Türkiye’den izlenebileceğini belirten<br />
yetkililer, aynı zamanda Asya’nın batısında, Afrika’da<br />
ve güney Amerika’da bulunan ülkelerin<br />
de tutulmayı gözlemleyebileceğini ifade ettiler.<br />
Yaklaşık 76 dakika sürecek tam tutulmanın ardından<br />
Ay, tam gölgesinin içinden TSi 00.08’de<br />
çıkmaya başlayacak. Ay, tutulma başlamadan<br />
önceki parlaklığına ise gecenin ilerleyen saat-<br />
disindeki entropi azalmasının çok üstündedir.<br />
Sistemin tümünde entropi artmaktadır.<br />
Hayatı mümkün kılan güneş ışığıdır. Güneşin<br />
entropisindeki artış yaşam sürecinde meydana<br />
gelen entropi azalmasından defalarca fazladır.<br />
Güneşten meydana gelmeyen enerjiler,<br />
dünyanın iç ısısı, ılıcalar, depremler, volkanlar<br />
da entropiyi arttırmaktadır. Termodinamiğin<br />
birinci yasasına göre ise evrendeki enerji miktarı<br />
sabittir. Termodinamiğin ikinci yasasina<br />
göre evrenin entropisi sürekli artmaktadır. Bir<br />
Jüpiter’in Europa ve Ganimed uydularınınkini<br />
fırlatılan diğer aracı Beagle- 2’den ise yüzeye<br />
lerinde kavuşacak. Yetkililer, havanın bulutlu<br />
gün evrenin entropisi en üst noktasına ula-<br />
andırdığını belirtiyor.<br />
indiğine dair sinyal alınamamıştı.<br />
olmaması durumunda Ay’ın görülebildiği her<br />
şacak ve tüm enerji eşit düzeye gelecektir. O<br />
232 233
Change language