Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İNSAN<br />
İNSAN<br />
takiler ise dopaminin kendisini içeriyor. ilaç<br />
gdupları sırayla deneniyor. Bazen ilaçlar kombinasyonlar<br />
halinde kullanılıyor.<br />
- Ameliyat ne zaman gündeme geliyor?<br />
- Hastalar ilaç tedavilerine başlangıçta iyi<br />
cevap veriyorlar. Ancak yıllar geçtikce bu hastalığın<br />
ilerlemesi, ilaca tolerans gelişmesi ve<br />
yan etkiler nedeniyle sorun yaşamaya başlıyorlar.<br />
ilaç tedavisiyle yapılacak birşey kalmamışsa<br />
ceddahi müdahale gerekebiliyor.<br />
- Uyguladığınız mikro elektrot kayıt ve stimülasyon<br />
tekniği yöntemi güvenilir mi?<br />
- 5 yılda 350 parkinson ameliyatı yaptım.<br />
Bu hastaların tamamı, ameliyat sonrasında<br />
hastalığın etkilerinden kısmen yada tamamen<br />
kurtuldular. Cerrahi girişimler içinde bu en çok<br />
seçkin ve karmaşık ama bir o kadar da güvenilir<br />
ve başarılı bir yöntem olduğunu düşünüyorum.<br />
- Yöntemi nasıl uyguluyorsunuz?<br />
- Beyindeki 2-3 milimetre çapındaki anatomik<br />
oluşumun saptanması na dayanıyor. Bu<br />
bölgedeki dopamin eksikliği sonucu hücreler<br />
aşırı aktivite gösteriyor. Bu durumu “sürekli<br />
frene basılı araba”ya benzetebiliriz. Biz frene<br />
basılı ayağa kaldırıyoruz. Ne bir milimetre aşağıya<br />
nede bir milimetre yana gidemeyiz. Tek<br />
hücre düzeyinde mikroelektrot kayıt ve stimülasyon<br />
tekniğiyle bu bölgeleri hatasız bulabiliyoruz.<br />
Beynin şzyolojik haritasını çıkarmak için<br />
beynin içine çok ince bir elektrotu, kafatasına<br />
delinen minik bir delikten bilgisayar yardımıyla<br />
ilerletiyoruz. Beyindeki tek bir hücrenin bile<br />
elektriksel aktivitesini dinleyebiliriz. Bu sırada<br />
hasta uyanık oluyor. Mikroamper düzeyinde<br />
elektrik akımı vererek hastaların bu uyarıya<br />
verdiği cevapı izliyoruz. Bundan sonra önümüzde<br />
iki sençenk ver ya lazere benzeyen bir<br />
yöntemle anarşiye yol açan bölgeyi yakmak ya<br />
da bölgeye beyin pili takmak.<br />
- Beyin pili ne kadar etkili?<br />
- Tedavinin önemli alternatişerinden biri.<br />
Kalp pili gibi yerleştiriliyor ve 4-8 yıl ömrü var.<br />
Sadece Parkinson değil, başka hareket bozukluklarınının<br />
tedavisinde de etkili. Pil takıldıktan<br />
sonra hastaların günlük yaşamları kısıtlanmı-yor.<br />
Her türlü sportif faaliyetini sürdürebilirler<br />
ve yüzebilirler. şu güne kadar 1000 hastaya<br />
beyin pili taktık. MİLLİYET/20 ARALIK 2003<br />
KAFAYI ÇALIŞTIRMANIN YOLU:<br />
HAYAL KURUN<br />
Beyin de zamanla tembelleşir. Her gün gittiğiniz<br />
yolu, büronuzun düzenini, izlediğiniz<br />
televizyonun yerini arada bir değiştirin. 60 yaşanda<br />
da genç bir beyne sahip olun.<br />
Mucitlerin sırrı<br />
Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Nurselen<br />
Toygar, beynin emir vermeden çalışmadığını,<br />
sürekli aynı yönde yapılan şeylerin beyni tembelleştirdiğini<br />
ifade etti. Hayal kurmanın beynin<br />
çalışmasına katkı sağladığını vurgulayan<br />
Toygar, şöyle konuştu: “En büyük mücitler en<br />
çok hayal kuranlardır.” sözü bu anlamda söylenmiştir.<br />
Hergün gittiğimiz yolu, büromuzun<br />
düzenini, odadaki televizyonun yerini arada bir<br />
değiştirmek beynimizi kalıplardan kurtarır.”<br />
Hücre takviyesi<br />
Beyin hücrelerinin artabileceğinin araştırmalarla<br />
belirlendiğini söyleyen Toygar, şöyle<br />
konuştu: “Beyin fonksiyonları 18-23 yaşları<br />
nda artar, 40 yaşından sonra hızla azalır.<br />
Günde 10 bin hücre ölüyor. Ama 65-70 yaşına<br />
kadar ölen hücrelerin sayısı toplam hücrelerin<br />
ancak yüzde 5’ine ulaşabiliyor. Demekki, beyne<br />
hücre takviyesi oluyor. Eğer beyin hücrelerimizi<br />
çalıştırırsak, 60 yaşında bir gencin beyni<br />
kadar aktiviteye sahip olabiliriz,”<br />
MİLLİYET, 22 AĞUSTOS 1988<br />
BiYOLOJİK EVREN: BEYİN<br />
Bilimadamları, saniyede milyarlarca işlem<br />
yapan, vücuttaki trilyonlarca hücreyi yöneten,<br />
doğanın en büyük ve karmaşık organı beynin<br />
sırlarını bir bir çözüyor.<br />
ABD’li bilimadamları, ileri teknolojinin de<br />
yardımıyla binlerce sır saklayan beynin gizeminin<br />
peşine düştü.<br />
Alman Stern dergisi, son sayısında beynin<br />
sırlarını çözmek için 1991’de Teksas San Antanio<br />
Üniversitesi’ne bağlı olarak kurulan RIC<br />
araştırma merkezinde görevli 60 bilimadamının<br />
çalışmalarına geniş yer verdi.<br />
Manhattan Bilinç Projesi adı verilen projeyi<br />
yürüten RIC araştırma merkezinin son bulguları<br />
beyinle ilgili sır perdelerinin bir bir ortadankalkmaya<br />
başladığına işaret ediyor.<br />
Depresyon organik RIC’de hummalı bir çalışma<br />
içinde bulunan bilim adamlarının araştırmalı<br />
sayesinde, beyinde depresyon gibi<br />
rahatsızlıklar sonucu oluşan değişiklikler belirlendi<br />
ve bu tür hastalıkların psikolojik değil<br />
organik bozukluklara bağlı olduğu anlaşıldı.<br />
Araştırma merkezinin en önemli bulgularından<br />
biri sayılan depresyonla ilgili çalışmaları<br />
yürüten nörolog Helen Mayberg, bu rahatsızlığa<br />
hiçbir dış etkenin yol açamayacağını belirterek,<br />
“Eşler arasında geçimsizlik, mesleki<br />
başarısızlık, gelecek endişesi, geçim sıkıntısı<br />
insanda depresyon meydana getiriyor. Beyindeki<br />
üzüntü hücreleri hastalanmazsa, yukarıda<br />
saydığım ve psikolojik yıkıntı sebebi dış<br />
etkenler dahi insanı depresyona sokmuyor,”<br />
diye konuştu. Sözkonusu hücrelerin tedavisiyle<br />
depresyonun tarihe karışabileceğini de sözlerine<br />
ekleyen Myberg, bir önemli bulgularının<br />
da beyin hücrelerinin birbirinden etkilendiğini<br />
saptamaları olduğunu kaydetti.<br />
Örneğin, hasta bir üzüntü hücresinini, düşünce<br />
hücrelerinin olumsuz etkilediğini belirten<br />
Myberg, bu tür saptamalarla beyin kaynaklı<br />
pekçok hastalığa çare bulunabileceğini<br />
söyledi.<br />
Günümüzün ilerleyen teknolojisi sayesinde<br />
beyinde bugüne kadar bilinmeyen birçok noktaya<br />
ulaşma imkânı bulduklarını belirten Merkezin<br />
Müdürü Peter Fox da, beyindeki hüc-re<br />
sayısını samanyoluna benzeterek, şöyle konuştu:<br />
“Beyinde en az 1 trilyon hücre var. Bunlardan<br />
100 milyarı sinir sistemi hücreleri ve kendi aralarında<br />
çeşitli hücrelere ayrılıyor. Beyin hücrelerini<br />
tarayan ve değeri milyonları bulan PET ve<br />
NMR cihazları ile bu hücreler üzerinde çalışma<br />
yapabiliyoruz,”<br />
FELÇ<br />
Beyine giden kan akışının azalması yada<br />
durması ile meydana gelir.<br />
Felcin meydana gelişinde, hipertansiyon,<br />
yüksek kolestrol ve şekerin rolü var.<br />
ABD’de yüzbinlerce kişi felç geçirince, Milli<br />
Felç Enstitüsü alarma geçti. 4 yöntem geliştirildi:<br />
1- Tirbüşonla damar açılıyor.<br />
2- Yarasa salyası<br />
3- Ses dalgaları<br />
4- Soğutma sistemi<br />
Vampir yarasa adıyla anılan yarasanın salyası<br />
9 saat sonra bile felçten kurtarıyor.<br />
462 463