You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
İNSAN<br />
İNSAN<br />
lar kullanırlar. Kemik iliği Hiroşima ve Nagazaki<br />
kentlerine atom bombaları atıldığında,<br />
radyasyona maruz kalan birçok insan, 10-15<br />
gün içinde iç kanama ya da bulaşıcı hastalıklar<br />
nedeniyle öldü. Bu insanlara ne olduğunu<br />
anlamak için hayvanlar üzerinde yapılan deneyler,<br />
vücudun tümünün radyasyona maruz<br />
kalmasının kan yapan ve savunma sisteminin<br />
bel kemiği olan hücrelerin ölümüne yol açtığını<br />
ortaya çıkardı. Bu da vücudun kısa sürede ölmesi<br />
anlamına geliyordu. Bu hayatî hücrelerin<br />
fabrikası kemik iliğidir. Ancak dikkat edilmesi<br />
gereken bir nokta bu fabrikada birbirinden<br />
farklı ürünler üretiliyor olmasıdır. Çünkü burada<br />
üretilen bazı hücreler fagositoz yapımanda,<br />
bazı hücreler kanın pıhtılaşmasında, bazı<br />
hücrelerde vücuda alınan besinlerin parçalanmasında<br />
rol oynar. Bu hücrelerin görevleri gibi<br />
yapıları da birbirinden farklıdır. Dikkat edilmesi<br />
gereken, ortak bir amaca yönelik hareket eden<br />
birçok farklı hücre için vücudumuzda çok özel<br />
bir üretim sisteminin kurulu olduğudur.<br />
Bu da evrim teorisi için aşılması imkânsız bir<br />
çıkmaz görülmektedir. Çünkü evrim teorısi çok<br />
hücreli organizmaların tek hücreli canlılardan<br />
evrimleşerek meydana geldiğini iddia eder.<br />
Peki, tesadüfen meydana gelen hücreler, bir<br />
araya geldikten sonra nasıl olur da oluşturdukları<br />
bu yapının içinde yeni hücreler inşa edecek<br />
bir sistemi yoktan var edebilirler. Bu, bir tuğla<br />
deposunda meydana gelen patlama sonucunda<br />
havaya savrulan binlerce tuğlanın şans<br />
eseri üst üste düşerek ortaya yepyeni bir bina<br />
çıkarmasına benzer. Dahası bu bina içinde<br />
yeni tuğlalar inşaa edicek bir de mini fabrika<br />
oluşması gereklidir. İnsan bedeninin çatısı 206<br />
tane kemiğin biraraya gelmesiyle meydana<br />
gelir. Konuşma, gülme, yatma, oturma, koşma,<br />
yürüme, ayakta durma, yüzme her çeşit spor<br />
hareketini ve daha nice sayısız ve rahatça yaptığımız<br />
hareketleri kemikler vasıtasıyla yaparız.<br />
İnsana çok çeşitli hareket imkânı sağlayabilmeri<br />
kemiklerin en önemli özelliğidir.<br />
İskelet sistemi çeşitmi makina ve robotlar<br />
üzerinde uygulanmaya çalışılmış ancak son<br />
derece kısıtlı sonuçlar alınmıştır. Kemiğe yüklenen<br />
ağrılık ve gerilim, kemik gövdesinden eklemlere<br />
aktarılır.<br />
NASA Uzmanı George Aldrich<br />
NEW SCIENTIST DERGİSİ 23 HAZiRAN 2001<br />
insanların ve hayvanların eklem yerleri bir<br />
ömür boyunca hareket ettikleri halde hiçbir şekilde<br />
bakıma yada yağlamaya ihtiyaç duymaz.<br />
45 MiLYARA BiYONiK KOL<br />
Dünyanın ilk biyonik kolu, İngiliz Campbell<br />
Aird’ takıldı. Biyonik kol, görünüm olarak gerçek<br />
bir koldan farksız. Kolda dokunma duyusu,<br />
parmak izi bile var.<br />
Gerçek koldan farksız<br />
Protez kol alanında devrim yaşandı. Dünyanın<br />
ilk biyonik kolu, gerçek kolunu kanser<br />
sonucu kaybeden İngiliz otel sahibi Campbell<br />
Aird’e takıldı. Önceki gün biyonik kolunu kullanmaya<br />
başlayan Aird, sağlam bir insanın<br />
kolundan aldığı verimi biyonik kolundan alabilecek.<br />
Biyonik kolda dirseklerin yanı sıra bilek ve<br />
parmak eklemleri de normal bir kolda olduğu<br />
gibi işlevlerini yerine getirebiliyor. Kolun bir<br />
başka müthiş özelliğini de dokunma duyusuna<br />
sahip olması oluşturuyor.<br />
11 yıllık çalışma Biyonik kolunu üzerine kaplanan<br />
sahte cilt, gerçek bir koldaki cilt dokusu<br />
görüntüsünü tam olarak yansıtırken estetikolarak<br />
normal farkedilemiyor. Parmak izi bile<br />
bulunan biyonik kolun hareketleri mikroçipler<br />
aracılığıyla beyinden gönderilen emirlerle sağlanıyor.<br />
Yapılan ilk biyonik kolun maliyeti ise<br />
yaklaşık 45 milyar lira. İngiltere Edinburg Prenses<br />
Margaret rose hastanesi uzmanları bu<br />
inanılmaz biyonik kolu geliştirmek için 11 yıldır<br />
aralıksız çalışıyorlardı. Biyonik kolun, Campbell<br />
Aird’in ölçülerine göre hazırlanması ve kullanıma<br />
sokulması için üç yıl harcandı.<br />
HÜRRiYET 12 HAZiRAN 2003<br />
PROF. DR. OSMAN MUFTUOĞLU<br />
EKLEM AĞRILARINA KARŞI HAREKET<br />
ŞART<br />
Osteoartrit, orta ve ileri yaşlarda en sık görülen<br />
romatizmal bir hastalık. Artroz, dejeneratif<br />
artrit veya kısaca artrit olarak da bilinir. Yaşilalarda,<br />
özellikle yaşlı kadınlarda sık görülen ve<br />
hayatın kalitesini önemli ölçüde bozan bir sağlık<br />
sorunudur. Genetik temelleri de olsa bu rahatsızlığın<br />
en önemli risk faktörleri hareketsiz<br />
bir yaşam ve şişmanlıktır. Şişmanlarda özellikle<br />
diz ve kalçada artrit riski çok artar. Hafif<br />
eksersizler, osteoartrit riskini pek engellemez.<br />
Hatta bir ölçüde azaltırken, ağır egzersizler bu<br />
hastalığa yakalanma riskini artırır.<br />
AĞRI İLK BELİRTİ<br />
Osteoartritin ilk belirtisi eklem ağrısıdır. Eklem<br />
ağrısı, hastalığın ilk dönemlerinde hareketle<br />
artar, istirahatle azalır. İleri dönemlerde<br />
ise ağrı, istirahatle de geçmez.<br />
Bazen uykuda bile uyandırabilir. Kadın hastalarda<br />
ağrı daha sık görülür ve ağrıya sıklıkla<br />
“fibromiyalji” belirtileri eşlik eder. Fibromiyalji<br />
ile birlikte olan artrit ağrıları, genellikle daha<br />
şiddetlidir ve tedaviye daha zor cevap verir.<br />
Osteoartrit, çoğu kez el parmak bileklerini ve<br />
el bileğini de etkiler. Ancak sorun diz eklemlerini<br />
ve kalçayı etkilediğinde daha çok önem<br />
kazanır. Diz eklemleri en sık tutulan eklemlerdir.<br />
Kalça ekleminin etkilenmesi erkeklerde<br />
sıktır ve daha ağır sonuçları vardır. Osteoart<br />
rit, omurga kemiklerine de zarar verebilir. Bel<br />
ve boyun omurgaları, hastalıktan daha yoğun<br />
olarak etkilenmektedir.<br />
TEDAVİ SEÇENEKLERİ<br />
Tedavide kilo verilmesi, istirahat, şzit tedavi<br />
yöntemleri ve egzersizlerden yararlanılmaktadır.<br />
ilaçlarla tedavi en sık ve en yaygın kulanılan<br />
yöntemdir. Basit analjeziklerden (parasetamol)<br />
ve streoid olmayan antienşamatuar ilaçlardan<br />
(iburofen, naproxen) Cox-1 ve Cox-2<br />
inhibisyonu yeni ve etkin ürünlerden ağrı kesici<br />
ve şişlik giderci olarak yararlanılabilir. Kıkırdak<br />
yapımını uyaran ve kıkırdak yıkımıın azaltan<br />
kondroprotektif ilaçlardan da faydanılmaktadır.<br />
Glutozaminoglikan, kondridin sülfat kıkırdak<br />
yapısını destekleyen en önemli yardımcilardır.<br />
Eklem içine hiyalaronik asik ve kortizon<br />
uygulanması ise sadece deneyimli merkezlerde<br />
yapılması gereken tedavilerdir. Osteoartrit<br />
tedavisinde fizik tedavi yöntemlerinden, kaplıcalardan<br />
ve egzersiz desteklerinden de yararlanılmaktadır.<br />
EKLEM İLTİHABI CAĞIN HASTALIĞI<br />
Bügüne kadar yaşlı hastalığı olduğuna inanılan<br />
eklem iltihabının (arterit) çok genç yaşlarda<br />
da sinsince başladığını ortaya çıkardıktan<br />
sonra, hastalık artık çağımızın en ciddi<br />
salgınları arasında sayılıyor. iltihabın yaklaşık<br />
100 tipinde en yaygın olanı kemik iliği iltihabı.<br />
Doktorlar bunun yalnızca ileri yaşlarda görüldüğüne<br />
inanıyordu, ancak şimdi henüz 30’lu<br />
20’li hatta daha genç yaşlarda acısız olarak<br />
başladığını biliyorlar. Hastalığı kapak konusu<br />
yapan Time dergisi, Arteritten çekmek zorunda<br />
değilsiniz. Sizi rahatlatıcak birçok yol var.”<br />
Diyerek yapılabileckeleri şöyle sıralıdı: AğRI<br />
KESiCiLER: Arteriti henüz kesin olarak ortadan<br />
kaldıran bir tedavi yok ancak ağrıyı haşşeten<br />
birçok ilaç bulunuyor. Hafif ağrılar için mideye<br />
zarar vermeyen parasetamol türü ilaç tavsiye<br />
ediliyor. Ağrı devam ederse doktor ağrı yada<br />
ibufrofen verebilir ancak bunlar mideye zararlı<br />
olabiliyor. COX-2 iNHiBiTÖRLERi: Bu yeni<br />
450 451