23.11.2016 Views

Tefekkür

tefekkur

tefekkur

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

İNSAN<br />

İNSAN<br />

lar kullanırlar. Kemik iliği Hiroşima ve Nagazaki<br />

kentlerine atom bombaları atıldığında,<br />

radyasyona maruz kalan birçok insan, 10-15<br />

gün içinde iç kanama ya da bulaşıcı hastalıklar<br />

nedeniyle öldü. Bu insanlara ne olduğunu<br />

anlamak için hayvanlar üzerinde yapılan deneyler,<br />

vücudun tümünün radyasyona maruz<br />

kalmasının kan yapan ve savunma sisteminin<br />

bel kemiği olan hücrelerin ölümüne yol açtığını<br />

ortaya çıkardı. Bu da vücudun kısa sürede ölmesi<br />

anlamına geliyordu. Bu hayatî hücrelerin<br />

fabrikası kemik iliğidir. Ancak dikkat edilmesi<br />

gereken bir nokta bu fabrikada birbirinden<br />

farklı ürünler üretiliyor olmasıdır. Çünkü burada<br />

üretilen bazı hücreler fagositoz yapımanda,<br />

bazı hücreler kanın pıhtılaşmasında, bazı<br />

hücrelerde vücuda alınan besinlerin parçalanmasında<br />

rol oynar. Bu hücrelerin görevleri gibi<br />

yapıları da birbirinden farklıdır. Dikkat edilmesi<br />

gereken, ortak bir amaca yönelik hareket eden<br />

birçok farklı hücre için vücudumuzda çok özel<br />

bir üretim sisteminin kurulu olduğudur.<br />

Bu da evrim teorisi için aşılması imkânsız bir<br />

çıkmaz görülmektedir. Çünkü evrim teorısi çok<br />

hücreli organizmaların tek hücreli canlılardan<br />

evrimleşerek meydana geldiğini iddia eder.<br />

Peki, tesadüfen meydana gelen hücreler, bir<br />

araya geldikten sonra nasıl olur da oluşturdukları<br />

bu yapının içinde yeni hücreler inşa edecek<br />

bir sistemi yoktan var edebilirler. Bu, bir tuğla<br />

deposunda meydana gelen patlama sonucunda<br />

havaya savrulan binlerce tuğlanın şans<br />

eseri üst üste düşerek ortaya yepyeni bir bina<br />

çıkarmasına benzer. Dahası bu bina içinde<br />

yeni tuğlalar inşaa edicek bir de mini fabrika<br />

oluşması gereklidir. İnsan bedeninin çatısı 206<br />

tane kemiğin biraraya gelmesiyle meydana<br />

gelir. Konuşma, gülme, yatma, oturma, koşma,<br />

yürüme, ayakta durma, yüzme her çeşit spor<br />

hareketini ve daha nice sayısız ve rahatça yaptığımız<br />

hareketleri kemikler vasıtasıyla yaparız.<br />

İnsana çok çeşitli hareket imkânı sağlayabilmeri<br />

kemiklerin en önemli özelliğidir.<br />

İskelet sistemi çeşitmi makina ve robotlar<br />

üzerinde uygulanmaya çalışılmış ancak son<br />

derece kısıtlı sonuçlar alınmıştır. Kemiğe yüklenen<br />

ağrılık ve gerilim, kemik gövdesinden eklemlere<br />

aktarılır.<br />

NASA Uzmanı George Aldrich<br />

NEW SCIENTIST DERGİSİ 23 HAZiRAN 2001<br />

insanların ve hayvanların eklem yerleri bir<br />

ömür boyunca hareket ettikleri halde hiçbir şekilde<br />

bakıma yada yağlamaya ihtiyaç duymaz.<br />

45 MiLYARA BiYONiK KOL<br />

Dünyanın ilk biyonik kolu, İngiliz Campbell<br />

Aird’ takıldı. Biyonik kol, görünüm olarak gerçek<br />

bir koldan farksız. Kolda dokunma duyusu,<br />

parmak izi bile var.<br />

Gerçek koldan farksız<br />

Protez kol alanında devrim yaşandı. Dünyanın<br />

ilk biyonik kolu, gerçek kolunu kanser<br />

sonucu kaybeden İngiliz otel sahibi Campbell<br />

Aird’e takıldı. Önceki gün biyonik kolunu kullanmaya<br />

başlayan Aird, sağlam bir insanın<br />

kolundan aldığı verimi biyonik kolundan alabilecek.<br />

Biyonik kolda dirseklerin yanı sıra bilek ve<br />

parmak eklemleri de normal bir kolda olduğu<br />

gibi işlevlerini yerine getirebiliyor. Kolun bir<br />

başka müthiş özelliğini de dokunma duyusuna<br />

sahip olması oluşturuyor.<br />

11 yıllık çalışma Biyonik kolunu üzerine kaplanan<br />

sahte cilt, gerçek bir koldaki cilt dokusu<br />

görüntüsünü tam olarak yansıtırken estetikolarak<br />

normal farkedilemiyor. Parmak izi bile<br />

bulunan biyonik kolun hareketleri mikroçipler<br />

aracılığıyla beyinden gönderilen emirlerle sağlanıyor.<br />

Yapılan ilk biyonik kolun maliyeti ise<br />

yaklaşık 45 milyar lira. İngiltere Edinburg Prenses<br />

Margaret rose hastanesi uzmanları bu<br />

inanılmaz biyonik kolu geliştirmek için 11 yıldır<br />

aralıksız çalışıyorlardı. Biyonik kolun, Campbell<br />

Aird’in ölçülerine göre hazırlanması ve kullanıma<br />

sokulması için üç yıl harcandı.<br />

HÜRRiYET 12 HAZiRAN 2003<br />

PROF. DR. OSMAN MUFTUOĞLU<br />

EKLEM AĞRILARINA KARŞI HAREKET<br />

ŞART<br />

Osteoartrit, orta ve ileri yaşlarda en sık görülen<br />

romatizmal bir hastalık. Artroz, dejeneratif<br />

artrit veya kısaca artrit olarak da bilinir. Yaşilalarda,<br />

özellikle yaşlı kadınlarda sık görülen ve<br />

hayatın kalitesini önemli ölçüde bozan bir sağlık<br />

sorunudur. Genetik temelleri de olsa bu rahatsızlığın<br />

en önemli risk faktörleri hareketsiz<br />

bir yaşam ve şişmanlıktır. Şişmanlarda özellikle<br />

diz ve kalçada artrit riski çok artar. Hafif<br />

eksersizler, osteoartrit riskini pek engellemez.<br />

Hatta bir ölçüde azaltırken, ağır egzersizler bu<br />

hastalığa yakalanma riskini artırır.<br />

AĞRI İLK BELİRTİ<br />

Osteoartritin ilk belirtisi eklem ağrısıdır. Eklem<br />

ağrısı, hastalığın ilk dönemlerinde hareketle<br />

artar, istirahatle azalır. İleri dönemlerde<br />

ise ağrı, istirahatle de geçmez.<br />

Bazen uykuda bile uyandırabilir. Kadın hastalarda<br />

ağrı daha sık görülür ve ağrıya sıklıkla<br />

“fibromiyalji” belirtileri eşlik eder. Fibromiyalji<br />

ile birlikte olan artrit ağrıları, genellikle daha<br />

şiddetlidir ve tedaviye daha zor cevap verir.<br />

Osteoartrit, çoğu kez el parmak bileklerini ve<br />

el bileğini de etkiler. Ancak sorun diz eklemlerini<br />

ve kalçayı etkilediğinde daha çok önem<br />

kazanır. Diz eklemleri en sık tutulan eklemlerdir.<br />

Kalça ekleminin etkilenmesi erkeklerde<br />

sıktır ve daha ağır sonuçları vardır. Osteoart<br />

rit, omurga kemiklerine de zarar verebilir. Bel<br />

ve boyun omurgaları, hastalıktan daha yoğun<br />

olarak etkilenmektedir.<br />

TEDAVİ SEÇENEKLERİ<br />

Tedavide kilo verilmesi, istirahat, şzit tedavi<br />

yöntemleri ve egzersizlerden yararlanılmaktadır.<br />

ilaçlarla tedavi en sık ve en yaygın kulanılan<br />

yöntemdir. Basit analjeziklerden (parasetamol)<br />

ve streoid olmayan antienşamatuar ilaçlardan<br />

(iburofen, naproxen) Cox-1 ve Cox-2<br />

inhibisyonu yeni ve etkin ürünlerden ağrı kesici<br />

ve şişlik giderci olarak yararlanılabilir. Kıkırdak<br />

yapımını uyaran ve kıkırdak yıkımıın azaltan<br />

kondroprotektif ilaçlardan da faydanılmaktadır.<br />

Glutozaminoglikan, kondridin sülfat kıkırdak<br />

yapısını destekleyen en önemli yardımcilardır.<br />

Eklem içine hiyalaronik asik ve kortizon<br />

uygulanması ise sadece deneyimli merkezlerde<br />

yapılması gereken tedavilerdir. Osteoartrit<br />

tedavisinde fizik tedavi yöntemlerinden, kaplıcalardan<br />

ve egzersiz desteklerinden de yararlanılmaktadır.<br />

EKLEM İLTİHABI CAĞIN HASTALIĞI<br />

Bügüne kadar yaşlı hastalığı olduğuna inanılan<br />

eklem iltihabının (arterit) çok genç yaşlarda<br />

da sinsince başladığını ortaya çıkardıktan<br />

sonra, hastalık artık çağımızın en ciddi<br />

salgınları arasında sayılıyor. iltihabın yaklaşık<br />

100 tipinde en yaygın olanı kemik iliği iltihabı.<br />

Doktorlar bunun yalnızca ileri yaşlarda görüldüğüne<br />

inanıyordu, ancak şimdi henüz 30’lu<br />

20’li hatta daha genç yaşlarda acısız olarak<br />

başladığını biliyorlar. Hastalığı kapak konusu<br />

yapan Time dergisi, Arteritten çekmek zorunda<br />

değilsiniz. Sizi rahatlatıcak birçok yol var.”<br />

Diyerek yapılabileckeleri şöyle sıralıdı: AğRI<br />

KESiCiLER: Arteriti henüz kesin olarak ortadan<br />

kaldıran bir tedavi yok ancak ağrıyı haşşeten<br />

birçok ilaç bulunuyor. Hafif ağrılar için mideye<br />

zarar vermeyen parasetamol türü ilaç tavsiye<br />

ediliyor. Ağrı devam ederse doktor ağrı yada<br />

ibufrofen verebilir ancak bunlar mideye zararlı<br />

olabiliyor. COX-2 iNHiBiTÖRLERi: Bu yeni<br />

450 451

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!