Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Моја борба<br />
Живееме во години кога се верува дека сѐ се постигнува со<br />
моќта на умот, дека сѐ е во нашите глави и дека оптимизмот<br />
и ведриот дух се начин на живот, нешто што лесно се<br />
постигнува, па така сѐ повеќе наидуваме на мотивациски<br />
говорници, семинари и слично. Во вакво опкружување<br />
некако е наметнато да се избегнуваат негативните мисли и<br />
емоции. Сепак, на некој начин Вие се соочивте со нив уште<br />
во раното детство. Можете да ни кажете нешто повеќе за<br />
Вашите први средби со анксиозноста?<br />
Во раното детство анксиозноста не беше многу истакната,<br />
мислам дека сите мислеа дека сум само многу срамежливо<br />
девојче. Не сакав да одам во градинка, но никој тоа не го<br />
гледаше како нешто страшно, но гледајќи наназад, сега<br />
сфаќам дека уште оттогаш можеби сум имала блага доза на<br />
социјална анксиозност. Но, се дружев со деца, имав многу<br />
блиски пријатели, и со текот на времето, како што растев, во<br />
основно училиште функционирав сосема нормално. Но, во<br />
животот сите се соочуваме со моменти кои се многу стресни,<br />
непредвидливи, тешки и по неколку такви искуства во мојот<br />
живот, од кои едно беше тешка болест и смрт во потесното<br />
семејство, мојата анксиозност излезе на површина.<br />
Сепак, на 16-годишна возраст анксиозноста кај Вас се<br />
зголеми, сега веќе надополнета и со панични напади и желба<br />
за изолација, избегнување социјални<br />
настани, осамување... Имајќи предвид<br />
дека станува збор за период на едни<br />
од најпредизвикувачките, тинејџерски<br />
години, како се справувавте со<br />
новонастанатите ситуации тогаш?<br />
Се чувствував многу несфатено, не<br />
знаев како да им објаснам на најдобрите<br />
пријатели низ што поминувам и<br />
едноставно се затворив во себе. Секој<br />
повик со покана за излегување ми беше<br />
тежок момент. Толку многу сакав да<br />
излезам, да се дружам, да функционирам<br />
како и секој друг тинејџер, но, од друга<br />
страна, водев борба со себеси. И<br />
понекогаш успевав да се изборам и да излезам и сето тоа<br />
да помине без напади на паника, но тоа беа ретки моменти<br />
и беа придружени со илјадници анксиозни мисли кои ме<br />
преморуваа. Имаше денови кога едноставно не можев да<br />
одам на училиште, моето тело немаше енергија да се справи<br />
со социјални ситуации и само спиев. Моите родители исто<br />
така не знаеја како да се справат со ситуацијата со оглед на<br />
тоа дека моето однесување се смени целосно, но и не сакаа<br />
да ја прифатат реалноста дека нивното дете се соочува со<br />
нешто такво.<br />
Три години сте се справувале со вакви епизоди кои<br />
непридружени со соодветна терапија доведуваат до нова<br />
состојба – на 19-годишна возраст Ви е дијагностицирана<br />
депресија. Како ги примивте овие вести и со какви средства<br />
и сили се боревте со состојбата за која, за жал, сѐ уште<br />
ретко се зборува?<br />
По многу обиди да се изборам со ситуацијата со помош на<br />
медитација и разговори со блиските, сфатив дека состојбата<br />
не ми се подобрува и сама одлучив да побарам помош од<br />
За време на лекувањето имав<br />
подеми и падови, имаше<br />
денови кога се чувствував<br />
многу подобро и бев исполнета<br />
со енергија, но имаше и денови<br />
кога немав никаква сила, ниту<br />
желба да станам од кревет и<br />
да се борам.<br />
психијатар. Ми беа препишани антидепресиви уште на<br />
првата средба со психијатарот и постојано одев на контрола.<br />
За време на лекувањето имав подеми и падови, имаше<br />
денови кога се чувствував многу подобро и бев исполнета со<br />
енергија, но имаше и денови кога немав никаква сила, ниту<br />
желба да станам од кревет и да се борам. Но во најголемиот<br />
дел од моето лекување мојата состојба беше стабилна.<br />
Посетував и психолог, кој со разговор ми помагаше и ме<br />
советуваше како успешно да се соочам со секојдневните<br />
обврски и покрај тоа што земав антидепресиви.<br />
Кажавте дека сте биле на терапија со антидепресиви – во<br />
која мера Ви помогна ваквото лекување и кога решивте дека<br />
сте подготвени да ги оставите лековите имајќи предвид<br />
дека ваквиот чекор претставувал вистинска борба за оние<br />
што ја поминале?<br />
Терапијата со антидепресиви колку што може да помогне,<br />
толку е и опасна. Самите антидепресиви даваат храброст<br />
на некој начин, што може да доведе до несакани ситуации,<br />
и кај суицидални лица кои се на антидепресиви е многу<br />
ризично. Антидепресивите се зависност - доколку пропуштев<br />
неколку дози, минував низ милион варијации на чувства и<br />
емоции, не можев да се контролирам. Има многу несакани<br />
дејства, качуваш многу килограми, имаш проблеми со<br />
спиењето, не се чувствуваш како свој и уште<br />
мал милион работи за кои психијатрите не<br />
те предупредуваат. На пример, никогаш<br />
не помислив дека антидепресивите ќе<br />
направат да се чувствувам како сосема<br />
поинаква личност. Поради тоа, навистина<br />
не сакав да ги земам апчињата и само го<br />
чекав моментот да бидам подобро за да<br />
ги откажам апчињата и да ја преземам<br />
контролата во свои раце. Но, знаев дека<br />
во таа состојба во која бев, морав да ги<br />
примам апчињата и терапијата многу ми<br />
помогна во однос на анксиозноста, а со тоа<br />
ми се намали делумно депресивноста. По<br />
речиси три години борба се почувствував<br />
подготвена и сама донесов одлука да ги прекинам апчињата.<br />
Самиот процес на откажување беше многу тежок, придружен<br />
со многу непријатни физички и психички симптоми. Но со<br />
помош на семејството, најблиските пријатели и со поддршка<br />
од психолог, успешно поминав низ процесот.<br />
Гледано од денешна перспектива, што сѐ подразбираше<br />
ваквата битка, со какви лични, но и општествени состојби<br />
се соочувавте, со оглед на стигмата, па дури и табуто за<br />
менталните болести кај нас?<br />
Се чувствував многу неприфатено. Првенствено, со тоа<br />
што во периодот кога јас почнав со антидепресивите<br />
веќе бев редовен студент и морав често да отсуствувам<br />
од наставата. Очекував некакво разбирање и човечност<br />
од страна на моите професори, но многу мал дел од нив<br />
имаа разбирање. Поради тоа, сѐ уште ги немам завршено<br />
студиите. Неприфатеност има и во другите општествени<br />
сфери и навистина негативно влијае бидејќи се чувствуваш<br />
како да не припаѓаш во општеството, каде што нема никакви<br />
бенефиции ниту пак групи за поддршка за личностите што се<br />
28