Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HEZKUNTZA ELEANITZA<br />
Bi <strong>hizkuntzen</strong> ofizialtasunari erantzunez, ikasle guztiek derrigorrez<strong>ko</strong> hezkuntzan<br />
bi hizkuntzak ikasi behar dituzte. Irakas-hizkuntza aukera dezakete nahiz<br />
<strong>eta</strong> oinarriz<strong>ko</strong> curriculuma berbera den es<strong>ko</strong>la batean nahiz bestean. Samoerak,<br />
bestalde, ez du presentzia handirik es<strong>ko</strong>l<strong>eta</strong>n, nahiz <strong>eta</strong> 1985az geroztik onartuta<br />
dagoen irakas-hizkuntza gisa erabili ahal izatea.<br />
9 urterekin, 3. mailan, hasten dira es<strong>ko</strong>l<strong>eta</strong>n 2. hizkuntza ikasten, suediera<br />
nahiz finlandiera, baina badira 1. <strong>eta</strong> 2.ean hasten direnak ere. 3. hizkuntzari usu<br />
5. mailan ekiten diote, 11 urterekin, 7. <strong>eta</strong> 9. mail<strong>eta</strong>n ezinbeste<strong>ko</strong>a da. Aukera<strong>ko</strong>a<br />
da 4. hizkuntza ikastea azken mail<strong>eta</strong>n ere. Beraz, derrigorrez<strong>ko</strong> hezkuntza amaitzera<strong>ko</strong>an<br />
ikasleek gutxienez 3 hizkuntza ikasi dituzte.<br />
Beste testuinguru batzu<strong>eta</strong>n bezala, hon<strong>eta</strong>n ere kezka handia dago ikasleek<br />
lortzen duten gaitasun mailarekin. Badirudi, ezagupen teori<strong>ko</strong>a lortzen dutela<br />
baina ez hizkuntzak ongi erabiltzerik. Horregatik, eleaniztasun ereduak abian jarri<br />
dira, betiere aukera<strong>ko</strong>ak direlarik (Helle, 1994; Nikula <strong>eta</strong> Marsh, 1996 <strong>eta</strong> 1997).<br />
Kanada<strong>ko</strong> murgilk<strong>eta</strong> ereduan oinarrituta<strong>ko</strong> programak ugarituz joan dira<br />
urte<strong>eta</strong>n zehar. Vaasa/Vasa hiria izan zen aitzindaria 1987an, finlandiera 1. hizkuntza<br />
zuen gehiengoari suedieraz eskaintzen zitzaizkion es<strong>ko</strong>lak haur es<strong>ko</strong>latik.<br />
Hasiera batean hezkuntza<strong>ko</strong> agintarien baimen berezia beharrez<strong>ko</strong>a zen horrela<strong>ko</strong><br />
berrikuntzak abiarazte<strong>ko</strong>, 1990etik aurrera, ordea, aukera<strong>ko</strong>a bihurtu zen.<br />
Murgilk<strong>eta</strong> eredu hau ingelesa ezagutze<strong>ko</strong> nahi/beharrari erantzute<strong>ko</strong> erabili izan<br />
da azken hamarkadan. Suedieraren garrantziak behera egin du ingelesaren mesed<strong>eta</strong>n.<br />
Hasiera<strong>ko</strong> murgilk<strong>eta</strong> eredu<strong>eta</strong>n, 3. hizkuntza <strong>eta</strong> 4. hizkuntzaren irakaskuntza<br />
nahi<strong>ko</strong> modu tradizionalean egin izan da, azken urte<strong>eta</strong>n, berriz, eredu eleanitzek<br />
berrikuntza garrantzitsuak egin dituzte (Laurén, 1998). Esate batera<strong>ko</strong>,<br />
ingelesa 3. hizkuntza gisa 1. mailan (7 urte) irakatsi ohi da Vaasa/Vasa<strong>ko</strong> murgilk<strong>eta</strong><br />
programan, astean 45 minutuz baino ez, halere. Urte berean, suedieraz bideratuta<strong>ko</strong><br />
alfab<strong>eta</strong>tzearekin hasi<strong>ko</strong> dira ikasleak, hortaz, ingelesean ahoz<strong>ko</strong>tasunean<br />
oinarrituta<strong>ko</strong> syllabusa lantzen da beraiekin. Finlandia<strong>ko</strong> eredu eleanitz hon<strong>eta</strong>n,<br />
beraz, beste batzu<strong>eta</strong>n ez bezala (Alemania edota Herbehereak) eredu goiztiarraren<br />
alde<strong>ko</strong> apustua egin da (Björklund <strong>eta</strong> Soni, 2000, 204. orr.).<br />
Kanada:<br />
Kanadan bestela<strong>ko</strong> murgilk<strong>eta</strong> eleanitzak aurki genitzake. Gehiengo ingeles-hiztunari<br />
eskainita<strong>ko</strong> frantsesez bideratuta<strong>ko</strong> murgilk<strong>eta</strong>z gain, 3. hizkuntza gisa hebreera<br />
txertatzen duen eredua aztertu<strong>ko</strong> dugu, murgilk<strong>eta</strong> eredu bi<strong>ko</strong>itza hain zuzen ere.<br />
115
Change language