Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HIZKUNTZEN ARTEKO ELKAR ERAGINA<br />
ordea, helburu ordezkatzailearekin erabiltzen da, gabeziak estaltze<strong>ko</strong> <strong>eta</strong> 3. hizkuntzaren<br />
t<strong>arte<strong>ko</strong></strong>-hizkuntza “piztearekin” batera erabiltzen da (default supplier<br />
role). Beraz, ikasleek 2. hizkuntzari ukitu “atzerritarragoa” aitortzen diote <strong>eta</strong> 3.<br />
hizkuntzaren jabekuntzan bit<strong>arte<strong>ko</strong></strong> gisa erabiltzen dute. Honen atzean, 4 faktore<br />
ikusten dituzte ikerlariek: hizkuntza gaitasun maila, <strong>hizkuntzen</strong> tipologia, <strong>hizkuntzen</strong><br />
erabilera aukerak (recency) <strong>eta</strong> 2. hizkuntzaren estatusa.<br />
Azaldu<strong>ko</strong> dugun hurrengo ikerlana Dewaelerena da (1998). Honek 18 <strong>eta</strong> 21<br />
urte bit<strong>arte<strong>ko</strong></strong> 39 ikasle hirueledun aztertu zituen. Denek 1. hizkuntza gisa holandera<br />
zuten, baina 2. hizkuntza bezala batzuek frantsesa <strong>eta</strong> beste batzuek ingelesa<br />
zuten; 3. hizkuntza, berriz, ingelesa zuten lehenengoek <strong>eta</strong> frantsesa bigarrene<strong>ko</strong>ek.<br />
Ikasle hauen frantsesez<strong>ko</strong> ahoz<strong>ko</strong> e<strong>ko</strong>izpenak aztertu zituen Dewaelek,<br />
“asmakizun lexi<strong>ko</strong>ak” hain zuzen ere. Horr<strong>eta</strong>ra<strong>ko</strong>, eztabaida arik<strong>eta</strong>k <strong>eta</strong> <strong>elkar</strong>rizk<strong>eta</strong><br />
informalak <strong>eta</strong> ahoz<strong>ko</strong> test formalak erabili ziren datuak biltze<strong>ko</strong>.<br />
Elkarrizk<strong>eta</strong> informalean ez zitzaion zuzenk<strong>eta</strong>ri garrantzirik eman <strong>eta</strong> ikasleei<br />
natural jardute<strong>ko</strong> aukera eman zitzaien. Test formalean, ordea, bai eduki bai forma<br />
ebaluatu<strong>ko</strong> zitzaiela esan zitzaien ikasleei, “estuago” jardun zezaten.<br />
Emaitzen arabera, frantsesa 2. hizkuntza gisa zutenak holandera erabiltzen<br />
zuten “asmakizun lexi<strong>ko</strong>en” iturri bezala; 3. hizkuntza gisa zutenek, ordea, ingelesa.<br />
Beraz, ikasleen 1. hizkuntza ez da beti iturri-hizkuntza izaten. Bestetik, frantsesa<br />
3. hizkuntza gisa zutenen ingelesean oinarrituta<strong>ko</strong> hitzen <strong>ko</strong>puruak egoeraren<br />
formaltasun mailarekin zerikusia duela ikusi zen.<br />
De Angelis <strong>eta</strong> Selinkerrek (1998 <strong>eta</strong> 2001) pertsona poligloten gainean egini<strong>ko</strong><br />
lan bat aurkeztu zuten. Bi lagun eleanitzi egin zizkieten hainbat proba bere<br />
5. <strong>eta</strong> 3. hizkuntza zen italieraz<strong>ko</strong> t<strong>arte<strong>ko</strong></strong>-hizkuntzan erabiltzen zituzten transferrak<br />
ikertu asmoz. Aurkituta<strong>ko</strong> transfer lexi<strong>ko</strong> nahiz morfologi<strong>ko</strong><strong>eta</strong>n beren lehenhizkuntza<br />
ez zenak pisu handia zuela ikusi zuten. Autoreen iritziz, ikasleek “atzerri<strong>ko</strong>”<br />
hizkuntza itxura egozten zieten bere 2. hizkuntzei <strong>eta</strong> berariaz saihesten<br />
zuten berez<strong>ko</strong> lehen hizkuntzatik egitea transferrak. De Angelis <strong>eta</strong> Selinkerren<br />
aburuz “talk foreign” edo “foreign language mode” hitz egite<strong>ko</strong> modu <strong>ko</strong>gnitiboa<br />
aktibatzen da kasu hau<strong>eta</strong>n.<br />
Cenozek (2001) euskal es<strong>ko</strong>l<strong>eta</strong><strong>ko</strong> <strong>hizkuntzen</strong> <strong>arte<strong>ko</strong></strong> <strong>elkar</strong> <strong>eragina</strong> aztertu<br />
zuen ikerk<strong>eta</strong> hon<strong>eta</strong>n. Hain zuzen ere, esanguratsuak diren hiru faktoreren azterk<strong>eta</strong><br />
bideratu zuen: <strong>hizkuntzen</strong> <strong>arte<strong>ko</strong></strong> distantzia tipologi<strong>ko</strong>a, 2Hren estatusa <strong>eta</strong><br />
adina. Lehen <strong>eta</strong> bigarren hezkuntza<strong>ko</strong> 90 ikasle erabili zituen horr<strong>eta</strong>ra<strong>ko</strong>. Ikasle<br />
hauen ama-hizkuntza ezberdina zen, baina denek jarraitzen zuten D eredua <strong>eta</strong><br />
ingelesa ikasten 4 urte zeramatzaten, hasiera urtea ezberdina zelarik. Ingelesez<strong>ko</strong><br />
65
Change language