Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Gaitasun komunikatiboa eta hizkuntzen arteko elkar eragina EAE-ko ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
64<br />
HIZKUNTZEN ARTEKO ELKAR ERAGINA<br />
k<strong>eta</strong> arauak” (conversional rules), “hizkuntza <strong>arte<strong>ko</strong></strong> identifikazioa” (interlingual<br />
identification) <strong>eta</strong> “<strong>ko</strong>de aldak<strong>eta</strong>” (code-switching). Clynen aurre-hipotesia <strong>hizkuntzen</strong><br />
tipologiari buruz<strong>ko</strong>a zen, bere iritziz, <strong>hizkuntzen</strong> tipologiaren arabera<br />
hirueledun ezberdinek estrategia ezberdinak erabili<strong>ko</strong> zituzten. Hiru tald<strong>eta</strong>n<br />
banatu zituen hirueledunak:<br />
a) 15 lagunek, holandera, alemana <strong>eta</strong> ingelesa hitz egiten zuten.<br />
b) 26 lagunek, hungariera, alemana <strong>eta</strong> ingelesa hitz egiten zuten.<br />
c) 14 lagunek, italiera, gaztelania <strong>eta</strong> ingelesa hitz egiten zuten.<br />
Hiru taldeen artean aldeak zeuden <strong>hizkuntzen</strong> jabekuntza ordenean zein<br />
hiru <strong>hizkuntzen</strong> gaitasun-mail<strong>eta</strong>n. Clynen arabera, hirueledunek elebidunen<br />
mekanismo <strong>eta</strong> prozesu berberak erabiltzen dituzte; hirugarren hizkuntzak prozesatze-arik<strong>eta</strong><br />
zailtzen du baina ez du funtsean aldatzen. Bestetik, hirueledun<br />
hauen estrategiak aztertzera<strong>ko</strong>an, 2. hizkuntzatik 1. hizkuntzatik baino gehiago<br />
transferitzen dute <strong>eta</strong> <strong>hizkuntzen</strong> tipologiak zeresana badu ondorio horr<strong>eta</strong>n.<br />
Bukatze<strong>ko</strong>, hirueledunen estrategia hautua bere <strong>hizkuntzen</strong> <strong>arte<strong>ko</strong></strong> distantzia tipologi<strong>ko</strong>aren<br />
pertzepzioaren arabera<strong>ko</strong>a dela baieztatzen du Clynek.<br />
Williams <strong>eta</strong> Hammabergen lana (1998 <strong>eta</strong> 2001) hirueledunen 2. hizkuntzak<br />
3. hizkuntzan duen <strong>eragina</strong> aztertzean datza. Tradizionalki 1. hizkuntzak 2. hizkuntzan<br />
edota 3. hizkuntzan izan duen <strong>eragina</strong> aztertu izan da, ez ordea, 2. hizkuntzak<br />
jokatzen duen papera. Horr<strong>eta</strong>ra<strong>ko</strong>, 3. hizkuntza gisa suediera ikasten<br />
zuen ikasle heldu baten jabekuntza prozesua aztertu zuten bi urtez luzatu zen<br />
ikerk<strong>eta</strong> longitudinalean (ikasle hori Williams andrea bera zen). Ikaslearen 1. hizkuntza<br />
ingelesa <strong>eta</strong> 2. hizkuntza alemana ziren. Xede hizkuntzara egokitu gabe<strong>ko</strong><br />
4 “switch” mota bereiztu zituzten:<br />
a) Autozuzenk<strong>eta</strong>k nahiz itzulingurak<strong>eta</strong> baten hasiera adierazte<strong>ko</strong>ak (EDIT)<br />
b) Baztertze<strong>ko</strong>ak, iruzkinak egite<strong>ko</strong>ak nahiz laguntza eskeak (META)<br />
c) Arazo lexi<strong>ko</strong>ak gainditze<strong>ko</strong>ak (INSERT)<br />
d) Helburu pragmati<strong>ko</strong>rik gabe<strong>ko</strong>ak (WIPP)<br />
A, b <strong>eta</strong> c mota<strong>ko</strong><strong>eta</strong>n iturria ingelesa bada ere nagusiki, d mota<strong>ko</strong>an alemanak<br />
bere zeregina daukala probatu zuten. Azken mota hau<strong>eta</strong>n hitz gehienak<br />
funtzionalak ziren. Gainera, c mota<strong>ko</strong> ingelesez emanda<strong>ko</strong> esaldi<strong>eta</strong>n 2. hizkuntzaren<br />
<strong>eragina</strong> nabarmena zen.<br />
Autoreen iritziz, 1. hizkuntza helburu m<strong>eta</strong>linguisti<strong>ko</strong><strong>eta</strong>ra<strong>ko</strong> erabiltzen da<br />
<strong>eta</strong> 3. hizkuntzatik ongi bereizita erabiltzen da (instrumental role). 2. hizkuntza,
Change language