Geschiedenis van de onmaatschappelijkheidsbestrijding in ...

OnmaatschappelJjkheidsbestrijding in Nederland 1914-1970
club komen. Onder de oudere jeugd is de opkomst lager, maar dit
heeft te maken met het feit dat ze dikwijls thuis hun moeder moeten
helpen, in een fabriek werken of op school zitten.
Regelmatig mogen kinderen van hun ouders niet naar de club gaan
wegens onderlinge ruzies of onenigheid met de leiding. Kinderen uit
gezin B. in gezinsoord de Boomhof mogen bijvoorbeeld lange tijd niet
naar de club want vader B. wil 'niets dat van de dienst afkomstig is,
aannemen'. Ook de kinderen G. komen een tijdje niet naar club. De
leiding heeft de indruk da t 'Moe uit affecthonger de kinderen thuishield'.
De rapportage over de gebeurtenissen op de clubs is net als die over
de kleuterklas zeer gedetailleerd. In maandelijke clubrapporten passeren
alle clubbijeenkomsten van de afgelopen tijd de revue. Aan de orde
komen: de activiteiten, de voorkeuren van de jeugd, sym- en antipathieën
in de groep, dominante figuren, beïnvloeding van buitenaf,
groepsinitiatief. Ieder kind wordt apart besproken, waarbij men vooral
let op netheid (vieze handen en kliederen is niet goed, opruimen en
netjes werken wel), creativiteit ('zij zat met een vrij steriele fantasie te
tobben en schoot niet op'), gedrag (verlegen, druk, dominant, dwars),
concentratie ('kwam uiteindelijk tot een vrij geconcentreerde activiteit
met plakwerk') en spraakgebruik. Een voorbeeld van een totaal-verslagje
over een kind:
'Kees, die de typische symptomen van de "psychopaat" vertoont, was
aanvankelijk in het geheel niet tot behoorlijk clubbezoek te brengen.
Sinds enige tijd gaat dit beter, hoewel de onbetrouwbaarheid in zijn bindingen
hier uiteraard ook blijkt, en hij weet ook wel eens een aardig
werkstuk te vervaardigen'.
Tot slot een passage uit het clubrapport van de grotere-meisjesclub
van de Boomhof.
'Zeer bijzonder en geanimeerd clubuur. Rond de tafel hebben we een uur
lang ongedwongen zitten praten, dat wil zeggen de meisjes vertelden en
ik luisterde hoofdzakelijk. Verhalen over internaatservaringen, over
huiselijke belevenissen en Over alle mogelijk kattekwaad dat uitgehaald
wordt. Ieder praatte vrijuit en spuide wat op de tong kwam. Het gesprek
is in zijn geheel op een prettige wijze gevoerd. Er is geen sprake geweest
van emotionele geladenheid. Goedlachs en zakelijk zijn er feitelijkheden
op tafel gelegd. Commentaar werd niet gevraagd, het werd gewaardeerd
dat ik mijn rol als vertrouwd klankbord zonder meer aanvaardde'.
I52
Onmaatschappelijken
Ieder jaar is er een zomerkamp voor de gezinsoordkinderen. Men probeert
voor jongere en oudere jeugd aparte kampen te organiseren,
waarbij de jeugdleiders/sters van ieder oord aanwezig zijn. Het doel
van deze kampen is vooral de kinderen te laten genieten van een onbezorgde
vakantie. De kampen vinden plaats in een boerderîj want kamperen
vindt men niet geschikt voor deze kinderen. Het zou eisen aan
hen stellen waaraan ze niet kunnen voldoen; een 'rommelkamp' zou
het gevolg zijn. Ieder jaar terugkerende kampactiviteiten zijn: spelletjes,
sport, speurtochten en verhalen vertellen. De geestelijk verzorgers
die deel uitmaken van de leiding, houden iedere morgen en avond
elk een korte kinderdienst met de onder hun pastoraat vallende kinderen.
De zomerkampen worden regelmatig bezocht door leden van het
Contactorgaan en het Specialisten Werkverband. Deze bezoeken komen
enerzijds voort uit belangstelling - gaat alles goed?; genieten de
kinderen? - anderzijds is het voor de deskundigen een goede gelegenheid
om de kinderen langere tijd te observeren.
Uit clubverslagen, gezinsdossiers en verslagen van de Culturele Commissie
komt duidelijk naar voren, dat de leiding zich zorgen maakt
over de wijze waarop kinderen met seksualiteit in aanraking komen.
Jongens en meisjes die in de schemering nog samen buiten spelen, vormen
een bron van zorgen, want men is bang dat het uitdraait op
'stoeipartijen' tussen meisjes en jongens die zich samen gaan verstoppen.
Daarom moeten de ouders de kinderen vóór het donker binnenhalen.
Tijdens de clubbijeenkomsten worden de kinderen, juist op het
gebied van seksualiteit, nauwlettend gevolgd. Hun gedragingen worden
in de rapporten vermeld. Zo lezen we dat JooP, die het fijn vindt
om alleen te'spelen, daarom 'echt het type van een masturberend kind'
is. En Anneke (tien jaar) heeft een keer in het openbaar geplast:
'Zij heeft plezier in dergelijke dingen, is vroeger al meer betrapt op onzedige
handelingen met andere kinderen.
Volgens mij neigt Anneke naar het erotische type, de zinnelijkheid is het
voornaamste, dat haar bezig houdt'.
Bij het oefenen voor een toneelstukje wordt ontdekt, dat een jongetje
al wachtend tot hij op moet komen, aan het 'masturberen' is.
'( ... ) met T. hierover gepraat, het kind was het zich helemaal niet bewust
dat hij dit deed. zo was hij er al aan gewoon. Hij beloofde het niet meer
te doen, het zal echter een hele toer zijn hem dit af te leren'.
153